ایران ،حلقه ارتباطی جاده ابریشم در مسیر تجاری چین

پروژه‌های حمل و نقل ریلی مسیر راه آهن «چین- قزاقستان-ترکمنستان-ایران»  در حال  تبدیل شدن به دالان ترانزیتی و حمل ونقل تجاری در مسیر تاریخی  جاده ابریشم است .

دفتر مطبوعاتی وزارت امور خارجه ترکمنستان  روز سه شنبه با صدور بیانیه مطبوعاتی از آغاز حرکت قطار کانتینری از چین به ایران با عبور از قزاقستان و ترکمنستان خبر داد.

ایران، قزاقستان، چین و ترکمنستان  اواخر  سال گذشته میلادی 2017درباره افزایش حجم حمل‌ونقل ریلی میان چهار کشور به توافق رسیدند.

در جغرافیای منطقه ، دسترسی  ترانزیتی و تجاری  کشورهای آسیای مرکزی و  کشورهای حوزه قفقاز  به آب‌های آزاد  دارای اهمیت زیادی است که  با استفاده از راه‌های ایران  قابل دسترسی  است  .همکاری  چین ؛ ایران - قزاقستان و ترکمنستان درقالب  پروژه  مشترک احداث راه آهن در این زمینه یک فرصت استثنایی ایجاد کرده  است .

از دید گاه   تجاری  خط آهن چین- قزاقستان-ترکمنستان-ایران  از پروژه های   سودآور است که  می تواند  تاثیر مثبت بر توسعه همکاری های تجاری  کل منطقه داشته باشد .

اولین قطار باری چین- قزاقستان-ترکمنستان-ایران موسوم به «قطار جاده ابریشم»  دوسال قبل (اوائل سال 2016) از ایستگاه راه‌آهن شهر «یی وو» در استان «جه جیانگ» واقع در شرق چین به حرکت درآمد و پس از پیمودن مسیر 10 هزار و  339 کیلومتر پس از 12 روز وارد تهران شد.

اکنون نیز در آغاز سال نو میلادی  قطاردیگری از شهر «چانشا» مرکز ایالت «هونان»  چین در تاریخ 8 جدی 1396راه افتاد و از طریق خط ریلی «آلتین کوی» –«بولاشاک» قزاقستان و خط آهن ترکمنستان به مقصد «تهران» در حرکت است.

طول مسیر چانشا – تهران از طریق خاک قزاقستان و ترکمنستان بیش از ده هزار و 297 کیلومتر است . این قطار آزمایشی قرار است ظرف 14 روز به مقصد برسد که کوتاه ترین مسیر در مقایسه با حمل و نقل دریایی از نظر زمانی به شمار می‌رود.
با عملیاتی شدن  پروژه  مشترک  خط آهن ایران – ترکمنستان – قزاقستان در دسامبر 2014   مسیر حمل و نقل تجارت جهانی میان شرق  (از چین تا آسیای مرکزی) و غرب جهان (بویژه اروپای غربی) حدود ۱۰هزار کیلومتر راه زمینی کاهش یافت . 

 بازار بزرگ اقتصادی ایران و دسترسی به آب‌های آزاد بین‌المللی در دریای عمان و خلیج فارس، از مزیت هایی است که بستر مناسبی را برای تبدیل شدن ایران به کانون اصلی و حلقه وصل ترانزیتی در منطقه فراهم ساخته است. 

تئودور تسکیریس کارشناس اقتصاد ترانزیتی در مرکز مطالعات اقتصاد و برنامه ریزی یونان (KEPE) در باره اهمیت این پروژه  می گوید :

"..ارسال کالا از این مسیر امن تر بوده و از آن جائیکه با استفاده از خط آهن و مسیر دریایی انجام می گیرد از جنبه محیط زیستی نیز پاک تر می باشد. "

با توجه به موقعیت استراتژیک ایران در منطقه و برقراری  ارتباطات  ریلی سرخس، رازی و  اینچه برون ،توسعه روابط  تجاری وحمل و نقل ریلی با کشور های منطقه ازاولویت  های  همکاری  جمهوری اسلامی ایران است .در این مسیر  تجاری ایران مهم ترین حلقه اتصال  راه خشکی و دریایی با جاده تاریخی ابریشم است و می‎ تواند نقش مهمی درمسیر گسترش همکاری‎ ها ایفا کند .