تهران کانون هم اندیشی در باره چالش های امنیتی غرب آسیا

تهران ،پایتخت جمهوری اسلامی  ایران امروز /دوشنبه -8ژانویه / میزبان  دومین کنفرانس امنیتی غرب آسیاست.این کنفرانس با حضور مقام های سیاسی، امنیتی و پژوهشگرانی از 49 کشور جهان آغاز به کار کرد.

غرب آسیا یکی از نقاط اصلی بحران خیز در جهان است که برخی از چالش های آن چندین دهه است که ادامه یافته و به بحران های جدید نیز دامن زده است.

تجربه سال های اخیر نشان داده که تهدید های امنیتی از تنوع و گستردگی زیادی برخوردار است و به همان اندازه نیز نیازمند جامع نگری و شناخت ماهیت تهددی ها و پیش بینی وضعیت های  نا شناخته است  .‌ منطقه غرب آسیا از این دید گاه شباهت به تابلویی سه بعدی دارد که با تنوعی از چالش  امنیتی –سیاسی ، اقتصادی و قومی مواجه است .

با این حال یکی از ابعاد مهم  این چالش ها فرا منطقه ای بودن بحران های غرب آسیاست که به پروژه مداخلات نظامی امریکا و ناتو و ایجاد پایگاه هایی دائمی در منطقه منجر شده است .

بعد  مهم دیگر این چالش ؛ وابستگی های امنیتی به بیگانگان است که سبب شده است  الگوهای مشترک  امنیتی  منطقه ای هویت نیابد .

اما بعد سوم و مهمتر این چالش  فقدان یک باور پذیری قوی در زمینه داشتن توانایی مقابله با چالش ها و دفع تهدید ها در منطقه است .نمونه عینی این  جریان ،چالش مقابله با داعش در سوریه و عراق  است   . اما  تعاملات هوشمندانه  ایران، روسیه سوریه ؛ ترکیه  و عراق برای مقابله با  تروریسم نشان داد کشورهای منطقه می توانند از ظرفیت های منطقه ای با وجود تفاوت دیدگاه ها  در برخی زمینه ها بخوبی استفاده کنند.

رهبر معظم انقلاب  چندی قبل در دیدار جمعی از بسیجیان کشور (/1/9/96/) ضمن انتقاد از کسانی که با خواندن آیه یأس، ملاحظه و رودربایستی در مقابل قدرتها را تبلیغ می کنند، خاطر نشان کردند :

 چند توطئه پی در پی امریکا، صهیونیزم و ارتجاع در منطقه با اقتدار جمهوری اسلامی خنثی شد که یکی از آنها نابودی داعش بود، آیا این اثبات «ما می توانیم» نیست؟

مسئله این است  که الگو و راهکار غرب در زمینه  امنیت سازی در غرب آسیا مبتنی بر دو  جریان :

1)  فروش سلاح 

 2)ائتلاف سازی های نا کار آمد برای مقابله با تروریسم بوده است  و این رفتارها پیوسته امنیت منطقه را با چالش مواجه کرده است.

در یک جمعبندی  کلی از بحران ها و نا امنی  ها در غرب آسیا  می توان سه شاخص  را پیش نیاز غلبه بر چالش های  امنیتی در منطقه دانست :

نخست آنکه باید شناخت دقیق و درک  واقع بینانه ای از ماهیت تهدیدات امنیتی داشت . شاخص دوم، داشتن اراده برای  حرکت به سمت همگرایی منطقه ای و پرهیز از رویکردها و ساز وکارهای یکجانبه است . اما شاخص سوم،  باور اصل مهم "توانستن " در مقابله با  عوامل  بی ثبات  سازی درمنطقه است . حاصل جمع این سه شاخص  می تواند راهگشای موفقیت  در عرصه مقابله با چالش های امنیت  در منطقه باشد .