نگرانی از توافق احتمالی هسته ای امریکا و عربستان

احتمال توافق هسته ای امریکا و عربستان، نگرانی ها از نقض عدم اشاعه تسلیحات اتمی در جهان را به ویژه در منطقه حساس غرب آسیا، در پی داشته است .

به گزارش رادیو دری،"اد مارکی"  سناتور دموکرات از ایالت ماساچوست آمریکا  ضمن تاکید بر پرهیز این کشور از امضای توافق همکاری هسته ای با عربستان  خواستار آن شد تا دولت دونالد ترامپ، رییس جمهوری امریکا، توافق عدم اشاعه هسته ای با عربستان را امضا کند.  مارکی در نامه ای به رکس تیلرسون و ریک پری، وزرای امور خارجه و انرژی آمریکا تاکید کرد: «هر توافقی به طور قطع باید در برگیرنده تعهد خودداری از گسترش هسته ای یا «توافق 123» میان دو کشور باشد.»

در بخشی از این نامه آمده است: «اما تلاش های قبلی ایالات متحده برای دستیابی به توافق 123 با عربستان سعودی، به دلیل مخالفت ریاض با خودداری از غنی سازی اورانیوم، یا خودداری از بازیافت سوخت هسته ای در این کشور، که به منزله قانون طلایی توافق 123 است، به شکست منجر شده است.» 

در بند ۱۲۳ قانون انرژی اتمی ایالات متحده آمده است، هرگونه همکاری اتمی این کشور با دیگر کشورها باید مبتنی بر اصل عدم اشاعه تسلیحات اتمی در جهان باشد؛ در حالی که رسانه های خبری اعلام کرده اند عربستان تاکنون با درج این بند در توافق اتمی با امریکا خودداری کرده است. همچنین سعودی ها اصرار دارند تولید سوخت اتمی و بازفراوری اورانیوم به مصرف رسیده در نیروگاه های اتمی، در داخل این کشور انجام گیرد. ریاض در تلاش است تا 25 سال آینده، حداقل 16 نیروگاه اتمی تاسیس کند. در حال حاضر مذاکراتی با دولت و شرکت های امریکایی برای ساخت این نیروگاه ها که میلیاردها دلار بودجه نیاز دارد، در جریان است. 

دولت ترامپ در ادامه سیاست بهره مندی از منابع عظیم مالی حاصل از فروش نفت عربستان، به توافق هسته ای با ریاض چشم دوخته است. این قرار داد ضمن تشدید وابستگی ریاض به واشنگتن، برای شرکت های امریکایی هزاران شغل جدید ایجاد می کند. با این حال، نوع مواجهه دولت ترامپ با خواسته ریاض برای ایجاد چرخه سوخت اتمی در داخل خاک امریکا و استنکاف از پذیرش "بند 123"، آزمونی به منزله سنجش معیارهای دوگانه واشنگتن در قبال فعالیت های هسته ای و ادعای عدم اشاعه تسلیحات اتمی در جهان است. در حالی که ایران در 10 سال گذشته برای بهره مندی از چرخه سوخت اتمی از سوی امریکا و متحدان منطقه ای این کشور از جمله عربستان تحت فشار بوده است، واشنگتن و ریاض در آستانه توافقی مشابه بدون تضمین های عدم اشاعه هستند. هرگونه قرار داد اتمی میان عربستان و امریکا که عزم پنهان سعودی ها را برای برخورداری از تسلیحات اتمی مهار نکند، به مسابقه تسلیحاتی در منطقه و گسترش تسلیحات اتمی در جهان منجر خواهد شد. علاقه سعودی ها به سلاح اتمی و نیاز امریکایی ها به پول نفت سعودی ها، جهان را در معرض خطر قرار داده تا جایی که نگرانی سناتورهای امریکایی را نیز برانگیخته است.