"خلیج فارس " نامی ماندگار بر صفحات تاریخ
امروز دو شنبه 30 آوریل ؛ روز اخراج پرتغالى ها از آب هاى جنوبى ایران ، "روز ملى خلیج فارس" در تقویم جمهوری اسلامی ایران نامگذاری شده است.
در تقویم ایران روزهای ماندگار بسیاری به ثبت رسیده اند ؛اما این روز از ویژگی هایی استثنایی برخودار است ؛ چرا که نام خلیج فارس با تاریخ منطقه و هویت هزاران ساله ایران و منطقه عجین است .از اینروست که شورای‌عالی انقلاب فرهنگی ایران با توجه به هدف قرارگرفتن هویت فرهنگی و تاریخی ملت ایران از سوی بیگانگان ، 30 آوریل (10ثور) را به عنوان روز ملی خلیج‌فارس نامگذاری کرد.
خلیج فارس جزو چهار دریای مشهور است که به اعتقاد یونانیان کهن همگی از یک اقیانوس بزرگ به وسعتی معادل همه آب های جهان سرچشمه می‌گیرد و تمامی مردم در نقاط مختلف جهان این پهنه آبی را با نام پارس می‌شناختند. خلیج فارس به عنوان مهمترین گذرگاه نفتی جهان با تمدن ایران پیوندی ناگسستنی دارد و از جمله نام هایی به شمار می رود که از گذشته تا کنون در اسناد، مکاتبه ها و قراردادها میان اقوام و ملت های دور و نزدیک استفاده شده است.
«محمد عجم» نویسنده و پژوهشگر حوزه خلیج فارس و غرب آسیا و از بنیانگذاران و فعالان مرکز مطالعات خلیج فارس درباره اهمیت منطقه خلیج فارس و تاثیر این تنگه بر عرصه های گوناگون می گوید : حساسیت خلیج فارس با توجه به ابعاد اقتصادی، سیاسی، تجاری و ارتباطی در پهنه گیتی بسیار حائز اهمیت است. در اسنادی که به زبان عربی وجود دارد نیز واژه "خلیج الفارسی "آمده است و 11 سند معتبر در سازمان ملل نیز وجود دارد که در این اسناد نام خلیج فارس تصریح شده است.
بی تردید خلیج فارس قدمتی به اندازه تاریخ سرزمین ایران دارد و نام فارس بر این پهنه آبی تاکیدی بر هویت حقیقی تاریخ منطقه و نیز مهر بطلان بر هر واژه دیگری به جز خلیج فارس است .
خلیج فارس به عنوان یک شاهراه مهم دریایی از دیر باز و طی قرن ها همواره موقعیت برجسته سیاسی داشته و امروزه نیز همچنان به عنوان مهمترین آبراه بین‌المللی جهان شناخته می شود. خلیج فارس در عین حال بخاطر ارزش های جغرافیایی و تمدنی اش عرصه رقابت و کشمکش‌های قدرت های منطقه ای و بین المللی نیز بوده است.از جمله دوران های حضور بیگانگان در خلیج فارس، سلطه 150 ساله پرتغالی ها بر این آبراهه و تنگه هرمز بود که سی ام آوریل 1621 میلادی پایان یافت.
آنچه مسلم است خلیج فارس در طول تاریخ ومطابق اسناد معتبر ، همواره به عنوان بخشی از سرزمین ایران به شمار می رفته و حاکمیت آن در دست ایرانی‌ها بوده است. ایرانیان در روزگار هخامنشی این دریا را «پارسا درایا» یا «دریای پارس» می نامیدند. مورخان یونانی از پیش از میلاد مسیح همچون هرودت و گزنفون نیز این آبراهه مهم را «دریای پارسه» می خوانده اند.
محققان اسلامی و عربی نیز در آثار و نوشته‌های خود از آب‌های جنوب ایران به نام‌های «البحر الفارسی» و «الخلیج الفارسی» یاد کرده‌اند.با وجود همه اسناد و شواهد تاریخی، در دهه های اخیر برخی کشورهای عرب منطقه و جریان های وابسته به بیگانگان از حدود دهه 60 میلادی تلاش کردند با تحریف آشکار تاریخ منطقه نام خلیج فارس را بزعم خود از تاریخ منطقه پاک کنند . در این دستبرد تمدنی و تاریخی آن ها بدنبال هویت سازی جعلی برآمدند که البته این بخشی از یک توطئه سیاسی است .ساختن تاریخ جعلی برای هویت قومی و ملی خلیج فارس یکی از اهداف بیگانگان به شمار می رودکه مقصد آن ایجاد اختلاف در منطقه براساس توهمات تاریخی است . متاسفانه باید گفت برخی از کشورهای عربی منطقه که شناخت کاملی از هویت و پیشینه قومی و قبیلگی خود ندارند ؛ ابزار این بازی سیاسی قرار گرفته اند و تصور می کنند که با تحریف واقعیت‌های جغرافیایی و تاریخی ملت و سرزمین دیگران می توانند برای خود هویت بسازند. نقشه ها و کتیبه های خلیج فارس که از جایگاه فرهنگی برجسته ای برخوردار است ؛نشان می دهند این پهنه تمدنی که بستر صلح، فرهیختگی و ارایه فرهنگ به دیگر نقاط محسوب می شود؛ نامی جز خلیج فارس نداشته است و هیچ نام دیگری زیبنده شکوه و عظمت تاریخی آن نیست . دبیرخانه سازمان ملل متحد تاکنون دوبار در بیانیه های جداگانه تصریح کرده است که بنابر اسناد و اطلس ها و نقشه‌های جغرافیایی، این منطقه آبی؛ خلیج فارس نامیده می‌شود. از جمله این اسناد بیانیه ای است که در آگوست 1984 به ثبت رسید و از سوی 22 کشور عربی منطقه به عنوان سند سازمان ملل امضا شد . کنفرانس سالیانه سازمان ملل نیز درباره هماهنگی در مورد نام‌های جغرافیایی، هر سال بر نام خلیج فارس تأکید کرده است.«پیروز مجتهد زاده» ، پژوهشگر ژئوپلتیک و جغرافیای سیاسی با اشاره به تاریخچه جعل نام خلیج فارس ، با بیان این که در طول سالیان گذشته به هنگام مشاهده استفاده از نام جعلی خلیج عربی به آن رسانه یا سران غربی نامه اعتراضی نوشته و عذرخواهی دریافت کرده است ،می گوید :
امروز ، مطلقاً در دنیای عِلم از نام جعل خلیج‌فارس استفاده نمی‌شود و این تحرکات از سوی برخی کشورهای حاشیه خلیج فارس نه براساس اعتماد ، بلکه به خاطر لجبازی‌های سیاسی انجام می‌شود.
«محمدرضا سحاب» مدیر مؤسسه جغرافیایی و کارتوگرافی سحاب می گوید :
"مدارک متقنی وجود دارد که یونانیان آن را سینوس پرسیکوس و عرب‌ها نیز قرن‌ها آن را خلیج فارس یا بحر فارس می‌نامیدند. اما این عنوان در سال‌های اخیر بارها از سوی کشورهای نوپای حاشیه خلیج‌فارس مورد تعرض و تحریف قرار گرفت."
با وجود همه اسناد معتبر و تاریخ مستند منطقه شاید در اذهان بسیاری این سئوال ایجاد شود که چه ضرورتی برای نامگذاری روزی به نام روز ملی خلیج فارس وجود دارد ؟
مهمترین دلیل این نامگذاری ، باز یادآوری عظمت و اصالت تاریخ منطقه از دیر باز است . این که این نامگذاری مصادف با سالروز اخراج متجاوزان پرتغالی از خلیج فارس است البته پیامی نیز به قدرت های استعمارگر جهانی دارد که از دیرباز درپی تسلط بر خلیج فارس و منابع حیاتی آن بودند. آنان همواره اذعان داشته اند هر قدرتی بر این نقطه حساس و استراتژیک تسلط یابد ، بی تردید ظرفیت های لازم را برای پیشبرد اهداف جهانی و وابسته کردن کشورها و ملل دیگر را به دست خواهد آورد . از همین رو سلطه بر خلیج فارس یکی از اهداف بزرگ قدرتهای سلطه گر بوده است. اما تاریخ منطقه و ایستادگی ملت شجاع و غیور ایران بارها نشان داده است که بیگانگان هرگز جایی در خلیج فارس برای سلطه جویی نخواهند داشت .