تاکید روسیه بر سیاست نفتی مستقل ایران

میرطاهر.«دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا در 8 مه 2018 خروج واشنگتن از برجام و اعمال مجدد تحریم های هسته ای علیه ایران در اوت و نوامبر 2018 را اعلام کرد. این تحریمها ، در دو دوره 90 و 180 روزه باز گشت که دور نخست در 6 اوت اعمال شد .

دور جدید تحریم های آمریکا شامل تحریم های نفتی از 5 نوامبر اعمال شد. هدف اصلی آمریکا ممانعت کامل از فروش نفت و نیز هر گونه تعاملات مالی ،بانکی ، تجاری واقتصادی بین ایران و دیگر کشورها و در نهایت فرو پاشی اقتصاد ایران است.

به رغم تلاش آمریکا برای تحریم کامل نفتی ایران اما این کارزار با شکست مواجه شده است. این ناکامی با توجه به عواملی مانند مقاومت خریداران نفتی عمده ایران در برابر خواسته آمریکا، هراس کاخ سفید از پیامدهای کاهش عرضه نفت در بازارهای بین المللی و تاثیر آن بر افزایش بهای نفت رخ داده است.

با این حال سیاست نفتی پویای ایران و در واقع دیپلماسی نفتی ایران در این زمینه بسیار موثر بوده است. در این راستا ایران ضمن پیگیری راههای مختلف صادرات و فروش نفت ازجمله عرضه آن در بورس انرژی ایران  و فروش به خریداران خصوصی، قرار دادی نیز برای فروش نفت به روسیه امضا کرده است.

در این راستا بین ایران و روسیه قرار داد خرید «نفت در ازای کالا» در حال اجرا است که بر اساس آن حجم صادرات نفت ایران به روسیه پنج میلیون تن در سال است. اولین تحویل محموله نفتی ایران به روسیه در چارچوب این قرارداد در نوامبر 2017 به حجم یک میلیون تن آغاز شد.مسکو تاکید کرده که برنامه «نفت در ازای کالا» با ایران را به رغم اعمال فشارهای آمریکا ادامه خواهد داد.این برنامه برای 5 سال آینده نیز ادامه خواهد داشت.

با این حال این توافق نفتی بزرگ بین ایران و روسیه مانع از اتخاذ سیاست های مستقل نفتی ایران و تداوم رویکرد خاص ایران در  قبال اوپک نشده است. در این زمینه «الکساندر نواک»(Alexander Novak) وزیر انرژی روسیه با تاکید بر ادامه همکاری‌ها با ایران در عرصه انرژی، یادآور شد ایران در آینده نیز به طور مستقل به صادرات نفت خود ادامه داده و با خریداران نفت این کشور مشارکت خواهد داشت.

به گفته نواک: ایران آمادگی آن را دارد تا در آینده نیز به طور مستقل به صادرات نفت خود ادامه دهد و با خریداران نفت خود مشارکت داشته باشد.تاکید این مقام روسی نشان می دهد که حتی در شرایط کنونی که ایران تحت فشارهای تحریمی شدید آمریکا درزمینه نفت قرار دارد، اما استقلال عمل خود در زمینه صادرات نفتی و نیز سیاست خاص نفتی خود را کماکان حفظ کرده است.

ایران در حال حاضر از ثبات عرضه نفت حمایت کرده و با افزایش تولید و عرضه به بازار های نفتی مخالف است. در این راستا در نشست اوپک در ابوظبی که کشورهای عضو و غیر عضو اوپک شرکت داشتند بر ضرورت لزوم تدوین راهبردی جدید بر مبنای تنظیم تولید نفت تاکید شد که از این طریق بتوان فرمول عرضه و تقاضا را در بازار تنظیم و با فقدان تعادل عرضه و تقاضا در بازار مقابله کرد.در این نشست با توجه به کاهش بهای نفت قرار شد که عربستان در ماه نوامبر حدود 500 هزار بشکه از صادرات نفتی خود را کاهش دهد که این ضربه ای به سیاست تحریم نفتی آمریکا در قبال ایران خواهد بود.

به گفته «مرتضی بهروزی‌فر» کارشناس حوزه انرژی: زمانی که استارت تحریم‌های ایران زده شد جای خالی ایران توسط عربستان و مخصوصا روسیه پر شد. به دلیل افزایش تولید دو کشور مذکور قیمت جهانی نفت کاهش یافت و تنها راه افزایش قیمت کاهش تولید است.این دو کشور بزرگ‌ترین صادرکنندگان نفت دنیا هستند و از کاهش قیمت نفت بیشترین ضرر را خواهند کرد. بنابراین چاره‌ای به جز کاهش تولید ندارند.
کاخ سفید انتظار داشت تا با تحریم نفتی ایران، کمبود عرضه نفت به بازار توسط برخی صادر کنندگان نفتی جبران شود که اکنون این انتظار به یاس تبدیل شده است.