Pars Today

​بسیاری از شیعیان نیجریه که به دلیل بُعد مسافت و مشکلات مالی نمی تواننند در راهپیمایی اربعین به سوی کربلای حسینی شرکت کنند، در قالب دسته های بزرگ عزاداری از شهرهای خود به سوی شهر زاریا پیاده روی می کنند. در آستانه روز اربعین ، ارتش نیجریه با حمله به خیل عظیم راهپیمایان اربعین،حدود صد نفر از آنان را بدون هیچ جرمی با شلیک گلوله به شهادت رساند. ​

در طول قرون متمادی، اربعین حسینی در تقویم شیعیانِ جهان، روزی شناخته بود، زیارت امام حسین (ع) در روز اربعین در روایات اهل بیت (ع) بسیار مورد تأکید بوده است تا جایی که آن را یکی از نشانه های مؤمنین برشمرده اند. شیعیان که جز دوران هایی کوتاه، همواره اقلیتی تحت فشار بوده اند حتی زمانی که زیارت امام حسین (ع) به قیمت جان خود و عزیزانشان تمام می شده، این سنّت الهی را به پا داشته اند و در روز اربعین حتی از بیراهه ها و دور ازچشم دشمنان اهل بیت (ع) خود را به حرم امام حسین (ع) می رساندند. اکنون اما اربعین رنگ و بوی جهانی شدن به خود گرفته است. راهپیمایی بیست میلیونی شیعیان و دوستداران اهل بیت از هر دین و مذهبی، چشم جهانیان را به سوی خود خیره کرده است. با وجود اینکه غول های رسانه ای جهان غرب، چشم خود را به روی بزرگترین اجتماع بشری در قلب عراقِ رنج دیده از جنگ و ناامنی بسته اند اما جاذبۀ حسینی هر روز خیل عظیمی را به سوی شاهراه هدایت می کشاند.

با وجود حضور میلیون ها زائر در اربعین حسینی در کربلا، باز هم بسیاری از عاشقان اهل بیت (ع) در گوشه گوشه جهان هستند که موفق به حضور در این راهپیمایی عظیم نمی شوند. چند سالی است جاماندگان از اربعین حسینی در شهرها و کشورهای خود با راهپیمایی و عزاداری، عشق و علاقۀ خود را به زیارت امام حسین (ع) ابراز می کنند. در نیجریه نیز راهپیمایی عظیمی به همین منظور برگزار می شود. نیجریه کشوری است در شمال آفریقا با 150 میلیون جمعیت، که نیمی از آنها مسلمان و نیم دیگر مسیحی اند. این کشور تا چهل سال قبل، شیعه ای نداشت اما در آستانه پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، ابراهیم زکزاکی که دانشجوی جوانی در پاریس بود با امام خمینی که آن زمان دوران تبعید را در دهکده نوفل لوشاتوی فرانسه می گذراند دیدار کرد. او یک مالکی مذهب بود اما پس از دیدار و گفتگو با امام خمینی به مذهب اهل بیت (ع) گرایش پیدا کرد و همزمان با پیروزی انقلاب اسلامی ایران مذهب شیعه را برای خود برگزید. او در نیجریه در حالی که همفکران و یارانش به اندازه انگشتان یک دست نیز نبودند به تبلیغ مکتب اهل بیت(ع) پرداخت و خود در خاطراتش می گوید زمانی که تعداد ما به بیست و هفت نفر رسیده بود بسیار شادمان و امیدوار شدیم. کمتر از چهار دهه از آغاز تبلیغ شیخ زکزاکی می گذرد و نیجریه اکنون قریب بیست میلیون نفر شیعه دارد که اکثریت قریب به اتفاق آنان کسانی هستند که در خانواده ای غیر شیعی متولد شده اند و در طول این سال ها پس از آشنایی با مکتب اهل بیت (ع) شیعه شده اند.

اکنون مسلمانان و حتی غیر مسلمانان جهان راهپیمایی بزرگ شیعیان را در کربلا می شناسند و با اینکه دشمنان اسلام با همۀ توان خود این واقعۀ بی نظیر را بایکوت کرده اند نور محبت حسین (ع) می رود که جهان ظلمت زدۀ بشر را روشن کند اما در این میان حرکت عظیم شیعیان مظلوم نیجریه از نظرها دور مانده است. اکثر آنان که به دلیل بُعد مسافت و مشکلات مالی نمی توانند در راهپیمایی اربعین به سوی کربلای حسینی شرکت کنند اما در آستانۀ اربعین، در قالب دسته های بزرگ عزاداری از شهرهای خود به سوی شهر زاریا راهپیمایی می کنند. آنان مسافتی بین 80 تا 160 کیلومتر را پیاده طی می کنند تا خود را به مراسم اربعین در حسینیه شهر زاریا برسانند. شیخ زکزاکی که خود در زاریا زندگی می کرد این حسینیه را بنا نهاد تا محل اجتماع و فعالیت های دینی شیعیان نیجریه باشد. جمعیت شرکت کنندگان در این راهپیمایی عظیم به حدود هشت میلیون نفر می رسد که در میان آنان پیروان دیگر مذاهب اسلامی و حتی برخی مسیحیان نیجریه حضور دارند. حضور کشیش‌های مسیحی ایالت کادونا در راهپیمایی اربعین حسینی نشانه ای است از تلاش خالصانۀ شیعیان نیجریه برای معرفی صحیح نهضت حسینی. کشیش «یوحنا بورو» درباره دلیل حضور خود در مراسم اربعین به خبرنگاران گفت : «چرا نباید در مراسم راهپیمایی و بیان همبستگی با امام حسین؛ در مراسمی که برای عدالت است؛ حاضر شویم. ما می‌خواهیم کمی از درد و رنج اهل بیت (ع) را پس از شهادت امام حسین در کربلا درک کنیم.»

میلیون ها شیعه سیاه پوست که حسین را مظهر عدالت و آزادگی یافته اند در حالی در بیابان های نیجریه به سوی زاریا می روند که سایه شوم حملات گروه تروریستی بوکوحرام بر این مناطق سنگینی می کند. علاوه بر این ارتش نیجریه نیز در طول این سال ها همواره تهدیدی جدی برای جان شیعیان بوده است. در حالی که در عراق تروریست های تکفیری داعش که توسط امریکا و همپیمانانش به انواع اسلحه و امکانات تجهیز شده اند جرأت نمی کنند به خیل عاشقان حسین در راهپیمایی اربعین را نزدیک شوند اما شیعیان مظلوم نیجریه بدون هیچ چتر امنیتی و با آگاهی از خطرات احتمالی پا به جادۀ محبت حسین می گذارند. در جاده های منتهی به کربلا، میزبانانی از جنس عشق، دار و ندار خود را به کنار جاده ها می آورند و کسی را گرسنه و تشنه و خسته نمی گذارند. دست و پای زائر را شستشو می دهند و او را در خانه ها و موکب های خود جا می دهند. اما شیعیان نیجریه مسیر خشک و بیابانی را با کمترین امکانات ممکن طی می کنند و از موکب و میزبان خبری نیست. اما هیچ کدام از این سختی ها و خطرات، در اراده آنان خللی ایجاد نمی کند. آنان از جان خویش می گذرند اما از حسین دست نمی کشند. همانطور که امسال نیز در آستانه اربعین، دهها تن از راهپیمایان با تیراندازی مستقیم نظامیان ارتش نیجریه به شهادت رسیدند. کوچکترین شهید راهپیمایی امسال نیجریه، زینب سه ساله بود که ارتش او را هدف گلوله قرار داد. نظامیان، اجساد شهدا را به جز هفت پیکر، به مکان نامعلومی منتقل کردند و از تحویل پیکرها به خانواده های داغدیده خودداری کرد.

اقدامات خشونت‌آمیز ارتش نیجریه بر ضد جنبش اسلامی در گذشته نیز سابقه داشته است. در دسامبر سال 2015 ارتش نیجریه به بهانه اینکه شیعیان مانع از حرکت یک خودروی نظامی شده اند؛ در یک اقدام از پیش طراحی شده، قریب هزار نفر از آنان را در شهر زاریا قتل عام کردند. نظامیان ارتش، حسینیه زاریا را تخریب کردند و منزل شیخ زکزاکی را به آتش کشیدند. آنان همه کسانی را که در خانه شیخ بودند حتی زنان و کودکان را کشتند و یا زخمی کردند. در این میان سه تن از پسران شیخ زکزاکی نیز در مقابل چشم پدر و مادر کشته شدند. در نهایت، نیروهای ارتش، شیخ زکزاکی و همسرش را در حالی که به شدت زخمی بودند به مکان نامعلومی منتقل کردند و تا امروز آنان را در بازداشت نگاه داشته اند. ارتش نیجریه از تحویل پیکر اکثریت شهیدان به خانواده های ایشان خودداری کرد و بیش از سیصد نفر از آنان را در گوری دسته جمعی دفن کرد. چند ماه قبل از این واقعه، نیروهای امنیتی نیجریه به سمت تظاهرات‌کنندگان حمله کرده و با گلوله‌های جنگی آنها را هدف قرار دادند. این حملات به شهادت 33 نفر از جمله سه تن از فرزندان شیخ زکزاکی و زخمی شدن دهها شهروند دیگر منتهی شد. احمد، حمید و محمود فرزندان شیخ زکزاکی بودند که در این حملات به شهادت رسیدند.

جنایات علیه شیعیان نیجریه در سکوت کامل رسانه های غربی و بی تفاوتی دولت های اسلامی ادامه دارد. اما با وجود این حجم از جنایات سازماندهی شده علیه این جامعه میلیونی، شیعیان در میان مردم نیجریه چه اهل سنت و چه مسیحیان، به حُسنِ خلق و آرامش مشهورند.یکی از اقدامات زیبای آنان، در روز عاشورا و اربعین؛ اهدای خون به بیماران نیازمند است. بیمارستان ها برای استقبال از جمعیت عظیم اهدا کنندۀ خون به حالت آماده باش درمی آیند و بیماران با هر دین و مسلکی می توانند از خون اهدایی شیعیان حیاتی دوباره بیابند. شیعیان نیجریه توانسته اند با اخلاق نیکو وکارهای خداپسندانه، اعتماد دیگران را به خود جلب کنند و این یکی از دلایل گسترش سریع مذهب تشیع در نیجریه است. هر چند شیخ زکزاکی وظیفۀ بیدارگری مردم را در برابر فساد دولت و ارتباط دوسویۀ دولت با رژیم صهیونیستی و وهابیت تکفیری به خوبی انجام می داد اما هرگز اجازه نداد پیروانش برای اهداف خود به خشونت متوسل شوند. او حتی پس از کشته شدن سه پسرش در راهپیمایی روز قدس؛ مردم را به آرامش دعوت کرد. راهپیماییِ اربعینِ امسالِ شیعیان مظلوم نیجریه در حالی برگزار شد که شیخ زکزاکی رهبر جنبش اسلامی نیجریه قریب یک سال است با وجود جراحات جدی، بدون دسترسی به پزشک و امکانات درمانی در بازداشت نیروهای امنیتی به سر می برد. با این وجود نهضتی که او در نیجریه بنیان نهاد هر روز پیروان بیشتری پیدا می کند.