انقلاب اسلامی، انقلابی بی همتا(11)

در آخرین برنامه از مجموعه «انقلاب اسلامی، انقلابی بی همتا»به موضوع جایگاه ایران در سی و هشتمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی در عرصه های مختلف پرداخته شده است.

سی و هشتمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی در حالی فرا رسیده که این انقلاب دستاوردهای بسیار بزرگی برای ایران داشته است. جمهوری اسلامی ایران در ابعاد مختلف داخلی و خارجی تحولات بنیادینی را پشت سر گذاشته و جایگاه ویژه ای در منطقه و نظام بین الملل پیدا کرده است. برای فهم تحولات چهار دهه گذشته در ایران و جایگاه ایران در نظام بین الملل می بایست نگاهی به گذشته بیاندازیم وببینیم که انقلاب اسلامی در چه شرایطی به پیروزی رسید و با چه شرایطی از بحران ها گذر کرد و به وضعیت تثبیت و اثر گذاری در روند تحولات جهانی و منطقه خاورمیانه رسید.

                                                          ***************

انقلاب اسلامی ایران در شرایطی به پیروزی رسید که شکل نظام بین الملل، دو قطبی بود. هر قیام و انقلابی نیز انجام می شد وابسته به یکی از دوابرقدرت شرق و یا غرب بود. در واقع نظام بین الملل بعد از جنگ دوم جهانی میان دوابرقدرت شوروی و آمریکا تقسیم شد. هر یک از دو ابرقدرت در پنج قاره جهان قلمرویی داشت. دو ابرقدرت ضمن تلاش برای حفظ قلمرو خود تلاش می کردند در قلمرو رقیب نیز نفوذ کنند. جنگهای داخلی و بین دولی بسیاری در نتیجه این رقابت میان جریانهای وابسته به دو ابرقدرت روی داد و میلیونها انسان در نتیجه این رقابت جان خود را از دست دادند و زیرساخت های بسیاری از کشورهای فقیر جهان ویران شد.

در چنین فضای بین المللی ایران در قلمرو بلوک غرب و تحت سلطه آمریکا قرار داشت. بیش از 40 هزار مستشار آمریکایی تحت عناوین مختلف در ایران حضور داشتند. از دیدگاه ریچارد نیکسون، رئیس جمهوری وقت آمریکا ایران جزیره ثبات در منطقه خاورمیانه بود. دکترین نیکسون بازتاب خود را بر منطقه خلیج‌فارس با سیاست دو ستون یا سیاست دوقلو نشان داد. بر اساس این سیاست، دولت های ایران و عربستان سعودی به‌عنوان دو ستون اصلی برنامه‌های ایالات‌متحده، وظیفه حراست و پرکردن خلأ قدرت را در منطقه خلیج‌فارس عهده‌دار شدند.

  آمریکا با اعطای کمکهای اقتصادی و نظامی به ایران و عربستان، آنان را به‌ عنوان ابزار و وسیله تامین امنیت در کل منطقه تقویت می‌کرد، بدون‌آنکه خود احتیاجی به حضور مستقیم داشته باشد. از بین دو ستون عمده، انتخاب اول، ایران بود، و به عربستان در درجه دوم، بیشتر از دیدگاه تامین‌کننده مالی برنامه‌های امنیتی، توجه می‌شد. عربستان به علت کمی جمعیت و عقب‌ماندگی صنعتی و فقدان سازمانهای اداری و سیاسی مستحکم، با وجود ثروت ناشی از نفت نمی‌توانست ژاندارم باشد. ایران به‌عنوان ستون اول و عمده دکترین نیکسون، وظیفه ژاندارمی و پلیسی منطقه را پس از خروج انگلیس از خلیج فارس عهده‌دار شد.

اصل نیکسون در کشورهایی اجرا شد که از توانمندیهای لازم برای حفظ منافع امریکا و تحکیم نفوذ این کشور برخوردار بودند. از دیدگاه نیکسون ایران با توجه به موقعیت استراتژیک، توانایی اجرای وظیفه مورد نظر سیاست امریکا را دارا بود. تلفیقی از نفت در جنوب ایران و کمونیسم شوروی در شمال، مفاهیم بنیادی و اساس آشکار اهمیت استراتژیکی ایران بود. ایران در میان کشورهای عرب منطقه، تنها کشوری است که بر خلیج‌فارس اشراف کامل دارد. براساس نظریات پژوهشگر امور نظامی، جاشوا اپستین، با استناد به مدارک متعدد منتشرشده از سوی ناتو و پنتاگون و دستگاه نظامی شوروی، ایران به طرز حیرت‌آوری در استراتژیهای نظامی امریکا اهمیت محوری یافته بود. دولت امریکا در پی‌ریزی استراتژی منطقه‌ای خود همواره در جستجوی متحدانی بود که برای تداوم قدرت خود از ثبات و امنیت لازم برخوردار باشند؛ به عبارت روشن‌تر، امریکا نمی‌توانست در سیاستهای منطقه‌ای خود به هم‌پیمانانی متکی باشد که اوضاع داخلی آنها به سادگی دستخوش ناآرامی شود یا به دلیل درگیرشدن با مشکلات داخلی، نتوانند به منافع امریکا خدمت کنند. به همین دلیل پیروزی انقلاب اسلامی در ایران برای آمریکا بسیار غافلگیرانه بود. 

  گری سیک عضو سابق شورای امنیت ملی آمریکا می گوید: «هیچ کس آماده مواجه شدن با انقلاب ایران نبود. دولت کارتر نیز در برابر اوجگیری انقلاب و فروپاشی سریع رژیم شاهنشاهی ایران غافلگیر شد (...) شاه و اطرافیانش نیز از آنچه در ماههای آخر سال 1978 (1357 شمسی) در ایران روی داد، تصور درستی نداشتند، حتی تا چند هفته پس از پیروزی انقلاب، نتوانستند درباره علل سقوط رژیم، تحلیل منطقی به عمل آورند (...) برای ما، قبول این نکته، که در برابر انقلاب غافلگیر شدیم، محتملا دشوار است. تعارض عمیق، بین واقعیت وانتظارات ما، بر پایه گزارشات، برآورد و تحلیلهایی بود که معمولا بدان متکی بودیم...» جیمی کارتر، رئیس جمهوری اسبق آمریکا پس از شکست در انتخابات ریاست جمهوری سال 1980 چنین می گوید: «این نکته بسیار جالب توجه است که سرنوشت یک رئیس جمهوری در مبارزات سخت انتخاباتی، با رقیب آمریکایی اش نه در میشیگان یا پنسیلوانیا و یا در نیویورک، بلکه در ایران، تعیین شود!»

نکته قابل توجه اینجا است که انقلاب اسلامی انقلابی کاملاً مذهبی و با شعار احیای ارزشهای دینی به رهبری امام خمینی (ره) بدون هیچ وابستگی به خارج و منتقد جدی سیاستهای استعماری ابرقدرت شرق به پیروزی رسید. انقلاب اسلامی بر خلاف معادلات نظام دوقطبی حاکم در جهان به پیروزی رسید و ضربه ای سنگین به سیاستهای توسعه طلبانه آمریکا در منطقه خاورمیانه وارد کرد. خارج شدن ایران از مدار نفوذ و سلطه امریکائیها آنها را بر آن داشت از تمام روش های سیاسی، اقتصادی و نظامی علیه جمهوری اسلامی ایران استفاده کنند. تلاش برای کودتا، حمایت از گروههای جدایی طلب در استان های مرزی، اعمال تحریم های اقتصادی و تحمیل جنگی هشت ساله و ویرانگراز طریق رژیم بعثی صدام از جمله مهمترین اقدامات دولت ایالات متحده آمریکا برای براندازی نظام نوپای جمهوری اسلامی ایران بود. اما ملت و دولت جمهوری اسلامی ایران با خنثی کردن تمام این تهدیدها بر خلاف تمام انقلابها در فرصت زمانی کوتاهی به مرحله تثبیت نظام رسیده و راه رشد و توسعه را در تمام ابعاد سیاسی، انسانی، علمی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، امنیتی و دفاعی طی کردند. 

   طی عمر پر برکت انقلاب اسلامی؛ دستاوردهای جهشی متکی به خدا و حمایت مردم از چنان گستردگی و تنوعی برخوردار بوده که امروزه نه تنها اندیشمندان و صاحبنظران بی‌طرف غربی و شرقی، بلکه دشمنان قسم خورده ایران نیز بر عظمت آن اذعان داشته و به کارآمدی بالای آن اعتراف دارند به عنوان مثال «پاتریک سییل» تحلیلگر مسائل خاورمیانه در میدل ایست آنلاین ضمن تأکید بر اینکه ایران در حال تبدیل شدن به یک دموکراسی درخشان است، می‌نویسد: «این کشور تحت حاکمیت روحانیون، هم‌اکنون یکی از آزادترین، مدرن‌ترین و منسجم‌ترین کشورهای خاورمیانه محسوب می‌شود.» 

شایان ذکر است در سی و هشت سالی که از عمر انقلاب اسلامی می گذرد حدود سی وهشت انتخابات برگزار شده است. در اوج  جنگ شهرها که رژیم بعثی صدام شهرهای ایران را موشک باران و بمباران می کرد انتخابات درموعد خود زیر بمباران و موشک باران برگزار شد. تاکنون یازده دوره انتخابات ریاست جمهوری، ده دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی، پنج دوره انتخابات شوراها، پنج دوره انتخابات خبرگان رهبری و سه همه پرسی برگزار شده است.

اندیشکده نومحافظه کار «امریکن اینتر پرایز» نیز در گزارشی به مسئولین آمریکایی در مورد جایگاه آتی ایران به عنوان مرکز توازن قدرت در منطقه و تثبیت دستاوردهای خود هشدر داده است. امروزه یکی از افتخارات غرور آفرین جمهوری اسلامی ایران، رشد روز افزون و حضور فعال کشور در عرصه‌های علمی است. پژوهشگران ایرانی از نظر پژوهشی با ثبت ۸۵۱۳ مقاله علمی، در ردیف شانزدهم تولید علم و در زمره دانشمندان و پژوهشگران ممتاز جهان قرار گرفته اند. 

 همچنین دستیابی به فن آوری و دانش کامل چرخه سوخت هسته‌ای و قرار گرفتن در ردیف پنج کشور برتر جهان در این زمینه و نیز ورود موفقیت آمیز و همزمان با سایر کشورهای پیشرفته به عرصه علوم جدید مانند: نانو تکنولوژی که ایران در این زمینه دررتبه هفتم جهانی قرار گرفته، از جمله دیگر پیشرفت های جمهوری اسلامی ایران است.

امروزه تعداد دانشجویان از حدود ۱۷۵ هزار در قبل از انقلاب به بیش از ۴ میلیون۲۰۰ هزار دانشجو بعد از انقلاب اسلامی افزایش یافته است. پیشرفت ایران در زمینه ساخت و تولید انواع موشکهای بالستیک، دور برد زمین به زمین، زمین به هوا و انواع موشکهای دریایی (مانند: موشک ماهواره بر سفیر، شهاب، سجیل، موشک کروز) بقدری شگفت انگیز بوده، ایران را در ردیف معدود کشورهای دارنده تکنولوژی ساخت موشکهای فوق دقیق سطح به سطح قرار داده است. قابل ذکر است که تمام این پیشرفتهای نظامی جنبه دفاعی و بازدارندگی دارد. ایران دشمنان زیادی در سطح منطقه و فرمنطقه ای دارد. این پیشرفتهای نظامی بخاطر آن است که هیچ رژیم دیگری بعد از رژیم بعثی صدام حتی تصور حمله به ایران را نکند که پاسخ سنگین وغیرقابل پیش بینی دریافت خواهد کرد.

جمهوری اسلامی ایران با وجود تمام دشمنی هایی برخی کشورهای منطقه خاورمیانه و دولت های مداخله گر فرا منطقه ای چون امریکا و انگلیس نشان داده است که خواهان صلح، ثبات و امنیت یرای خود و همه کشورهای منطقه است. در حال حاضر که تروریسم و افراط گرایی منبع تهدید برای منطقه و جهان  شده است جمهوری اسلامی ایران تنها کشور منطقه است که با اراده جدی در حال مبارزه با افراط گرایی و تروریسم در منطقه است. این نکته ای است که دشمنان ایران نیز به آن اذعان کرده اند و مبارزه ریشه با افراط گرایی و تروریسم در منطقه را بدون ایران امکان پذیر نمی دانند. این نشان می دهد جمهوری اسلامی ایران تا چه میزان بالایی نقش اثر گذار مثبت در جهت صلح ، ثبات و امنیت در منطقه خاورمیانه پیدا کرده است.