Pars Today

سازمان ملل هجدهم جولای/27 سرطان را به نام روز نلسون ماندلا نامگذاری کرده است. به همین مناسبت نگاهی به زندگی و مبارزات الهام بخش این مرد بزرگ می اندازیم.

 در تقویم سالانه، برای در یاد ماندن مردان تاریخ ساز و رویدادهای بزرگ، تعدادی روزها به مناسبتهای مختلف نامگذاری شده است. برخی از این نامگذاری ها برای بشریت الهام بخش است. یکی از این روزها روز جهانی نلسون ماندلا است. در نوامبر ۲۰۰۹ مجمع عمومی سازمان ملل متحد، 18 جولای/27سرطان، روز تولد نلسون ماندلا، رئیس جمهور سابق آفریقای جنوبی و برنده جایزه صلح نوبل را به پاس خدمات وی در رواج فرهنگ صلح، روز جهانی "نلسون ماندلا" اعلام کرد. نلسون ماندلا قهرمان مبارزه با نژادپرستی و آپارتاید نه فقط در آفریقای جنوبی که در کل جهان است. او قهرمان عالیترین ارزشهای متعالی و کرامت انسانی در مبارزه با تبعیض نژادی و نژاد پرستی است.

ماندلا نماد مبارزه و مبارزه‌ای بدون خشونت در جهان، نماد صلح برای رسیدن به ارزشهای انسانی در کنار تفاوت‌ها و شباهت‌ها است . ماندلا 27 سال از زندگی خود را در زندان گذراند ولی روزی که از زندان به عنوان آزادیخواهی بزرگ آزاد شد هرگز کسانی را که او را به زندان افکندند و شکنجه کردند مجازات نکرد. نلسون ماندلا، بلافاصله بعد از آزادی، خطاب به هواداران خود گفت: “تفنگ ها و قمه هایتان را به دریا بیاندازید.” او در جمله ماندگار دیگری گفت: «آزادی، به بریدن زنجیرها از دست و پا خلاصه نمی‌شود،‌ آزادی، به احترام گذاشتن به آزادی دیگران نیاز دارد.» ماندلا با این منش و اخلاق انسانی مانع بروز جنگ داخلی درآفریقای جنوبی شد. ماندلا چهار سال پس از آزادی به عنوان اولین رئیس جمهور سیاهپوست آفریقای جنوبی انتخاب شد. او مسیر آشتی ملی در آفریقای جنوبی را سیاست محوری خود قرار داد. قهرمان مبارزه با آپارتاید، اعتبار اکثریت سیاهپوست این کشور را به آنها بازگرداند و البته به سفیدپوستان نیز اطمینان خاطر داد که تغییر، چیز نگران کننده‌ای برای آنها نمی‌تواند باشد. اسقف اعظم "دسموند توتو" و برنده جایزه صلح نوبل می‌گوید: «ماندلا در سال 1994 به قدرت رسید اما بخشش و مهربانی که در روحش موج می‌زد به وی اجازه نداد که کسانی را که روزی در حق وی ظلم و جفا روا داشته بودند مجازات کند». 

    نلسون ماندلا در هجدهم ژوئیه 1918 در روستای کوچکی در استان کیپ به دنیا آمد. او به خاطر اعتبار پدرش در منطقه محل سکونتش این فرصت را یافت که به مدرسه و دانشگاه برود. ماندلا از همان دوران نوجوانی همواره در اندیشه مبارزه با تبعیض نژادی و نژادپرستی بود. او در کشوری به دنیا آمده بود که اقلیتی سفید پوست جایگاهی برای سیاهپوستان قائل نبودند و برای سگهایشان حقوقی بیش از اکثریت سیاهپوست جامعه قائل بودند.

 ماندلا در سال 1961 فرمانده شاخه نظامی کنگره ملی آفریقا شد. یک سال بعد در الجزایر و اتیوپی آموزش‌های نظامی دید و پس از یک سال مبارزه مخفیانه دستگیر و در سال 1964 به حبس ابد محکوم شد. ماندلا پس از دستگیری در دفاعیات خود در دادگاه گفت: «در طول زندگی ام خود را وقف مردم آفریقا کرده‌ام. با استیلای سفیدپوستان بر سیاهان مبارزه کرده‌ام. به دنبال آرمان جامعه‌ای آزاد و دموکراتیک که همه بتوانند در آن در توازن و با فرصت‌هایی برابر زندگی کنند بوده‌ام. این آرمان من است که امیدوارم با آن زندگی کرده و بدان دست یابم. اما اگر نیاز باشد آماده‌ام برای این آرمان بمیرم.» ماندلا 18 سال از دوران حبس خود را در جزیره روبن سپری کرد و پس از آن در سال 1982 به زندان بولزمور در کیپ تاون منتقل شد و سپس در زندان ویکتور فیرستر در شهر بارل زندانی بود. شرایط زندان نلسون ماندلا بسیار سخت بود . او هر شش ماه اجازه دریافت یک نامه از خانواده اش را داشت. ماندلا در 27 سال از دوران زندانش تنها سه بار اجازه یافت که با همسرش وینی ملاقات کند. قهرمان مبارزه با تبعیض نژادی زندان را فرصتی برای خودسازی و تحمل سختیها قرار داد. او در این مبارزه به درجه ای از کمال اخلاقی رسید که از هیچ کسی کینه ای نداشت. حتی کسانیکه بدترین رفتار غیر انسانی را در طول 27 سال زندان با او داشتند.  «می بخشم اما فراموش نمی کنم» مشهورترین جمله نلسون ماندلا ست که در ادبیات سیاسی جهان به ضرب المثل بدل شده است؛ همان سخنی که در کاخ باکینگهام بریتانیا ، بزرگ ترین حامی رژیم آپارتاید بر زبان آورد.

      ماندلا- یا چنان که نزدیکان و دوستداران  او صدایش می کنند «مادیبا»- بیش از هر ویژگی دیگر به دو سبب شناخته شده است: نخست 27 سال زندان که 18 سال آن در یک زندان بوده است. ماندلا در حبس بود ولی روح خود را از هر گونه تعلق و کینه ای آزاد کرد. او هدفش ایجاد کشوری آزاد عاری از هر گونه تبعیض و نابابری میان نژادها و قومیتها بود.دومین ویژگی شاخص نلسون ماندلا  وداع داوطلبانه با قدرت در اوج محبوبیت بود. ماندلا در سال 1999 پس از پنجاه سال مبارزه و پنج سال ریاست جمهوری داوطلبانه از قدرت کناره گیری کرد و برای بار دوم نامزد ریاست جمهوری نشد. ماندلا در سال 1990 از زندان آزاد شد و چهار سال به عنوان اولین رئیس جمهور سیاهپوست آفریقای جنوبی انتخاب شد. ماندلا با کناره گیری داوطلبانه از قدرت در اوج محبوبیت نشان داد آنچنان خودساخته شده است چه در حبس باشد و چه در اوچ قدرت همچنان پای بند به ارزشهای انسانی است. ارزشها و آرمان هایی که  که پنجاه سال برای آن مبارزه کرد و 27 سال از مبارزه اش در مخوف ترین زندانهای جهان بود. همین ویژگیهای اخلاقی و انسانی بود که او تا پایان عمرش محبوب ماند و نامش در تاریخ به عنوان مبارزی خستگی ناپذیر و آزادیخواه  ثبت شد. او در سال 2013 در اوج محبوبیت جهانی در سن 95 سالگی درگذشت. در مراسم خاکسپاری ماندلا بسیاری از دولتمردان جهان و چهره های شاخص بین المللی در عرصه های مختلف شرکت کردند. مهمترین آموزه نلسون ماندلا انسان دوستی ومبارزه برای رسیدن به ارزشها و آرمانهای آزادیخواهانه با حفظ اصول جوانمردانه بود. 

    نکته قابل توجه درباره نلسون ماندلا پس از آزادی از زندان آن است که کشورهایی که بیشترین حمایت را از رژیم نژادپرست آفریقای جنوبی کردند کوشیدند بیشترین بهره برداری تبلیغاتی را از محبوبیت و شهرت نلسون ماندلا بکنند و با او عکس یادگاری بگیرند. انگلیس، آمریکا و رژیم نژادپرست صهیونیستی در راس آنها قرار دارند. دولتهای غربی مدعی انسان دوستی از هر فرصتی سعی می کنند استفاده کرده و از آموزه های اخلاقی و انسانی  بهره برداری سیاسی و تبلیغاتی کنند. دولتهای غربی بزرگترین حامی رژیم آپارتاید آفریقای جنوبی بودند. آفریقای جنوبی در تمام سالهای جنگ سرد در جرگه کشورهای بلوک غرب قرار داشت. غربی ها در پی فشار افکار عمومی جهان از سیاستها و اقدامات نژادپرستانه رژیم سفید پوستان حاکم در آفریقای جنوبی آخرین دولتهایی بودند که به تحریمهای سازمان ملل علیه آفریقای جنوبی تن دادند. پس از سقوط رژیم اپارتاید همین دولتهای غربی کوشیدند از محبوبیت و اعتبار نلسون ماندلا بیشترین بهره برداری سیاسی و تبلیغاتی را در به فراموشی سپردن حمایت همه جانبه چند دهه ساله ازرژیم آپارتاید آفریقای جنوبی بکنند. آنها با ماندلا عکس یادگاری گرفتند ولی هیچگاه از سیاستهای حمایت گرایانه خود از رژیم آپارتاید آفریقای جنوبی عذرخواهی نکردند.