Pars Today

به منظور جریان سازی فرهنگی در خصوص معرفی زنان تاثیرگذار و نیکوکار در جهان اسلام، طرح برگزاری جشنواره و اعطای جایزه جهانی گوهرشاد از سوی آستان قدس رضوی تدوین شد. این جایزه هر ساله به 8 بانوی فرهیخته و نیکوکار جهان اسلام که اقدامات چشمگیری در داخل کشور متبوع خود یا در عرصه جهان اسلام داشته‌اند، اهدا می‌شود.‌ هدف از این طرح تجلیل از بانوان نخبه و نیکوی مسلمان در سراسر جهان در ذیل نام مبارک امام رضا (ع ) است.

اکثر شما حداقل یکبار در طول زندگی تان توفیق زیارت حرم مطهر علی بن موسی الرضا (ع) را داشته اید و مسجد متبرک گوهرشاد را که واقع در صحن و سرای حرم امام رضا (ع) است دیده اید ولی آیا می دانید پایه گذار احداث این بنای زیبا، بانویی هنرپرور بنام گوهرشاد بیگم همسر شاهرخ میرزای تیموری است؟

گوهرشاد بیگم دختر امیر غیاث الدین ترخان، یکی از امرای عهد تیموری بود. او از زمره زنان ادب دوست، و خیر در زمان خویش بود. به تاریخ و ادبیات علاقه داشت و به دلیل تمکن مالی و انصاف بسیار خیر و نیکوکار بود. گوهرشاد، 32 ساله بود که هوای زیارت مشهد به دلش افتاد و نذر کرده بود گردنبند الماس نشانش را خرج مسجدی کند که در سایه امام رضا (ع) جلوه گر شود و این گردنبند را به بازرگانی ایرانی فروخت و هزینه ساخت را از دارایی خود فراهم ساخت. چند هفته بعد کلنگ مسجد گوهرشاد درست در ضلع جنوبی حرم علی بن موسی الرضا (ع) به زمین خورد. این مسجد در سال 812 هـ.ق در زمینی به مساحت 8798 متر مربع با معماری و کاشیکاری منحصر بفرد ساخته شد و دارای گل دسته و یک گنبد آبی رنگ است.

اکنون بانو گوهرشاد به عنوان یکی از مصادیق همگرایی در جهان اسلام، و گنبد فیروزه ای رنگ مسجد جامع گوهرشاد، نمادی از وحدت آفرینی و وحدت گرایی در جهان اسلام شناخته شده است.

به منظور جریان سازی فرهنگی در خصوص معرفی زنان تاثیرگذار ونیکوکار، طرح برگزاری جشنواره و اعطای جایزه جهانی گوهرشاد از سوی آستان قدس رضوی تدوین شد. این جایزه هر ساله به 8 بانوی فرهیخته و نیکوکار که در داخل و خارج کشور اقدامات چشمگیری داشته‌اند، اهدا می‌شود.‌ هدف از این طرح  تجلیل از بانوان نخبه و نیکوی مسلمان در سراسر جهان در ذیل نام مبارک امام رضا (ع) است.

امروزه بانوان خیر و نیکوکار بسیاری در سطح جهان وجود دارند، اما در کنار کار خیر، نخبگی و فرهیختگی، حرکت در مسیر ایمان و تقوا وجه تمایز برگزیدگان جایزه جهانی گوهرشاد در نظر گرفته شده است. به تعبیر رهبر انقلاب اسلامی: «اگر زن در جامعه بتواند به علم و معرفت و کمالات معنوی و اخلاقی که خدای متعال و آیین الهی برای همه انسانها – چه مرد و چه زن – به طور یکسان در نظر گرفته است، برسد، تربیت فرزندان بهتر خواهد شد، محیط خانواده گرمتر و با صفاتر خواهد شد، جامعه، پیشرفت بیشتری خواهد کرد و گره های زندگی آسانتر باز خواهد شد... هدف این است که... زنان، انسان های بزرگ شوند. این ممکن است و در اسلام تجربه شده است.»

صدیقه حجازی، عضو شورای علمی جایزه جهانی گوهرشاد، این جایزه  را اتفاق منحصر به فردی قلمداد می کند که برای اولین بار برگزار شده و به دنبال معرفی چهره واقعی زن مسلمان و یکی از بانوان برجسته تاریخ جهان اسلام در سطح جهانی است.

وی یادآورشد جریان های مختلفی در جهان به دنبال مخدوش کردن چهره اسلام و زن مسلمان هستند از این رو در این شرایط وظیفه داریم شخصیت های برجسته ای هم چون حضرت خدیجه(س) و حضرت زهرا(س) و بانوان برگزیده تاریخ را به دنیا معرفی کنیم. با توجه به تلاش های دشمنان برای واگرایی در جهان اسلام، جایزه جهانی گوهرشاد، به دنبال ترویج همگرایی و مقابله با تفکرات تکفیری و انحرافی در جهان اسلام است.

در واقع، جایزه جهانی گوهرشاد برای بانوان مسلمانی است که تخصص و نیکوکاری آنها دیده نشده بود و اکنون آنان با بررسی های کارشناسی شناسایی شده و به عنوان الگویی برتر معرفی می‌شوند. برگزیدگان امسال جایزه جهانی گوهرشاد 4 بانوی ایرانی و 4 بانوی خارجی و از کشورهای بحرین، عراق، کنیا و ترکیه هستند که در حوزه های مختلف فعالیت های بشر دوستانه داشته اند و خدمت آنها فقط در زمینه های عمرانی نبوده است. به عنوان نمونه یکی از این برگزیدگان شاعر و ادیب است و یکی دیگر از آنها از همرزمان شهید چمران بوده و سالها در لبنان فعالیت های فرهنگی داشته است. بانوانی که همگی مسلمان هستند و در میان آنها از بانوان اهل تسنن نیز حضور دارند.

آیه الله علم الهدی، نماینده ولی فقیه در ولایت خراسان جایزه جهانی گوهرشاد را یک فعالیت فرهنگی موثر در بیان عزت و عظمت یک بانوی مسلمانِ نیکوکار دانست و در بخشی از سخنانش نظریه فمنیسم در مساوی دانستن زن و مرد را، یک نوع طرد کردن واقعیت تکوینی الهی معرفی کرد و گفت: تساوی بین زن و مرد از دیدگاه دشمنان اسلام همواره به عنوان دستاویزی مد نظر بوده است. در حالی که بین نگاه فمنیستی و نگاه اسلامی نسبت به تساوی حقوق زن و مرد تفاوت‌های بسیاری وجود دارد. مطابق نظریه اسلام تساوی بین زن و مرد در انسانیت، ارزش گذاری ها و ایفای نقش هر کدام است، اما از نگاه فمنیسم که از تفکرات مادی غربی سرچشمه گرفته، زن و مرد از لحاظ ساختار جسمی و فعالیت یکی بوده و این نظریه با اصل خلقت تکوینی و واقعی متضاد است. آنچه مهم است، این است که در عالم آفرینش، زن و مرد، هرکدام برای نقش و فعالیتی خاص و منحصر به فرد خلق شده‌اند و مکمل یکدیگر هستند و آن ها بر حسب استعداد باطنی، نقش بسزایی در عرصه‌های مختلف اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی خواهند داشت و این ارزش گذاری در خلقت همان اصل تساوی بین زن و مرد است.

وی افزود: تساوی حقوق به معنای آن نیست که یک زن هر کاری را که مردان می توانند انجام دهند، او انجام دهد؛ بلکه عظمت زن در این است که او نقشی را انجام دهد که هیچ مردی قادر به انجام آن نیست. آیت ا... علم الهدی با بیان اینکه غالباً زنان دارای نقش هایی هستند که مردها از عهده انجام آن بر نمی آیند، تصریح کرد: در زمینه هایی که نقش آفرینی مردها اثرگذار نیست، این زنان هستند که فعالیت های تاثیرگذاری را انجام می دهند. وی با اشاره به ماجرای دفاع حضرت فاطمه (س) از حضرت علی(ع)، گفت: هنگامی که به خانه امیرالمومنین(ع) تهاجم شد، با وجود اینکه آن حضرت در خانه بودند، ولی حضرت زهرا (س) پشت در آمدند و به دفاع برخاستند. پس از واقعه کربلا نیز با وجود اینکه امام سجاد(ع) در قید حیات بودند، در مقابل شخصیت نابکار و جنایتکاری چون یزید، حضرت زینب(س) قیام کردند؛ چون شرایط به گونه ای بود که تحریک عواطف و ارتباط عاطفی با مردم، نقش مهم و تاثیرگذاری داشت و حضرت زینب(س) می توانست این جریان عاطفی را هدایت و مدیریت کند. گوهرشاد خاتون نیز در روند زندگانی خود از حضرت زینب(س) درس گرفته است، وی در دوره تاریخی امیر تیمور که فقط به قتل عام مردم به ویژه شیعیان فکر می کرد، محبت به اهل بیت(ع)، فرهنگ اسلامی، انسان دوستی، شیوه صحیح تربیت حاکمان اسلامی و نیکوکاری را مبنای فعالیت خود قرار داد. این خانم هنرمند و باایمان، با اجرای یک جریان عاطفی و عملیات مدبرانه، نقشی را ایفا کرد که با هیچ ابزار دیگری قابل تحقق نبود.

حجت‌الاسلام سید ابراهیم رئیسی، تولیت آستان قدس رضوی عمل گوهرشاد خانم را نشان دهنده آن دانست که تعالیم دینی و ارزش های الهی، فقیر و غنی و رنگ و نژاد نمی شناسد و اگر کسی به معارف اسلامی دل بدهد، این معارف در او اثرگذار و تحول ساز است؛ همان طور که این بانو توانست منشأ تحول باشد. وی  افزود: گوهرشاد در خانواده ای جنایت کار و مخالف اهل بیت(ع)، تحول عظیم فرهنگی به وجود آورد و مسجدی را ساخت که پایگاه عشق و محبت به اهل بیت(ع) شد که در طول قرن ها می درخشد. در اصل، گوهرشاد امکانات دستگاه حکومت را در خدمت توسعه فرهنگ اهل بیت(ع) در کنار عتبه امام رضا(ع) قرار داد و این مسجد را به کانون مبارزه علیه جنایت کاران تاریخ تبدیل کرد. وی نقش زنان را در امور خیر و فعالیت های خیراندیشانه بسیار مهم ارزیابی کرد و همسر شیخ ابراهیم زکزکی، رهبر مظلوم شیعیان نیجریه را نمونه بانوان خیر و فداکار معاصر عنوان کرد و افزود: این بانوی فداکار چند فرزند خود را تقدیم اسلام کرد و همواره در کنار رهبر شیعیان نیجریه مدافع ارزش های دینی بود و هست. تولیت آستان قدس رضوی خاطرنشان کرد: ما مدعی نیستیم که این جایزه می تواند همه شخصیت های ارزشمند بانوان در سطح کشور و جهان اسلام را پوشش دهد؛ اما پیامش این است که در پرتو نورانیت امام رضا(ع) و بانو گوهرشاد، بتوانیم باعث تشویق نیکوکارانی در جهان اسلام باشیم که بی نام ونشان خدمت می کنند.

در پایان این مراسم از چهار بانوی برتر ایرانی به‌نام های فاطمه سادات نواب صفوی؛ «مجاهد انقلابی و مسئول مؤسسه فرهنگی شهید نواب صفوی، سیمین دخت وحیدی؛ «مادر شعر انقلاب»، لعبت گران‌پایه، «پزشک متخصص وجراح نیکوکار در امر پزشکی» و خدیجه نیزاری؛ «عضو هیئت‌مدیره مجمع خیرین کشور ایران» تجلیل شد. همچنین از بانوان غیر ایرانی، مفتونه آتام؛ «فعال کشور ترکیه و رئیس انجمن حضرت زهرا(س)»، شعله شکیب، «پزشک و مبارز فعال در بحرین»، نازنین کریم؛ «رئیس شبکه خواهران شیعه در کنیا» و حلیمه خلف صالح جیبوری؛ «مبارز عراقی با گروهک‌های تکفیری» تقدیر به عمل آمد. در ادامه این مراسم از دختر شیخ زکزاکی؛ رهبر جنبش اسلامی در کشور نیجریه و خواهر 6 شهید نیز تجلیل شد.

دکتر لعبت گرانپایه از دانش آموختگان ورودی سال 1361 دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران است که هم اکنون به عنوان استاد گروه جراحی در بیمارستان سینا مشغول به خدمت هستند. وی  با دریافت اولین جایزه جهانی گوهرشاد، ضمن سخنانی اظهار داشت: صحبت از خیر در این جمع شاید لازم نباشد اما عمل خیر، گم شده همه حیوانات و انسان‌هاست و برای رسیدن به آن همه موجودات تکاپو می‌کنند. هر چه انسان به خدا شبیه شود به خیر نزدیک شده و غایت همه چیز خیر و سعادتی است که انسان‌ها به دست می‌آورند.

-----------------