Pars Today

یکی از معضلاتی که امروزه همه جوامع بشری با آن مواجه هستند بیماری ایدز است که با توجه به میزان گسترش و تاثیر ویرانگری که بر جوامع دارد از جمله موارد اضطراری جهانی و یکی از وحشتناک ترین چالشها در مورد زندگی و حیثیت انسانها است. این بیماری تا کنون جان میلیون ها انسان را گرفته است و هنوز هم هر ساله میلیون ها انسان در سراسر جهان به این بیماری مبتلا می شوند .

بیماری که بر تمامی سطوح جامعه ملی، اجتماعی، خانوادگی و فردی تاثیر می گذارد. با توجه به گسترده بودن این بیماری و عواقب آن از سال 1988 سازمان ملل متحد اول دسامبر را به عنوان روز جهانی ایدز اعلام کرد تا در این روز آگاهی های لازم در مورد این بیماری به عموم مردم داده شود و به آنها یادآوری شود که این بیماری  از بین نرفته‌است و هنوز کارهای زیادی است که باید انجام شود.امروز اول دسامبر و سی امین سالگرد اعلام روز جهانی ایدز است. به این مناسبت برنامه ای تهیه شده که تقدیم حضورتان می شود.

ایدز  بیماری است که به دلیل  عفونت حاصل از ویروس HIV (ویروس نقص ایمنی بدن انسان) به وجود می آید. این ویروس  از طریق خون، اسپرم و شیر مادر شیرده  به بدن فرد وارد شده و سلولهای سفید خون آلوده را تخریب و سیستم ایمنی بدن را تضعیف می کند.  در بسیاری از موارد نشانه های اولیه این بیماری برای سال های زیادی محسوس نیست و فرد آلوده هیچ علامتی در این دوره احساس نمی کند و به نظر می رسد سالم است؛ ولی طی این دوره ویروس اچ آی وی باعث آسیب به سیستم ایمنی بدن می شود و در مرحله آخر فرد مبتلا به بیماری ایدز می شود و به دلیل نقص سیستم ایمنی بدن ، فرد مبتلا، مستعد پذیرش بیماری های دیگر می شود. سل یکی از عوامل عمده بیماری و مرگ مبتلایان به ایدز است و علت مرگ ۲۵ درصد موارد HIV است. همچنین این عفونت، بیماران را مستعد ابتلا به انواعی از سرطانها نیز می کند.

بیماری ایدز، اولین بار در سال ۱۹۸۱ در امریکا شناخته شد. اولین مواردی که مشاهده شد در بین معتادان تزریقی و همچنین همجنسگرایان مرد قرار داشت که به دلیل نامعلومی سیستم دفاعی بدن آن‌ها ضعیف شده بود. پژوهشگران اما خاستگاه اصلی این بیماری را آفریقا می دانند و براین باورند که ایدز در قرون 19 و 20 از منطقه غرب آفریقای مرکزی آغاز شده است. در چهار دهه گذشته آفریقا بیشترین تلفات را از ایدز داشته است. بر اساس آمار اعلام شده، 26 میلیون تن از بیش از ۴۰ میلیون انسان حامل ویروسHIV آفریقائی‌اند و تا به حال بیش از ۲۵ میلیون نفر در این قاره جان خود را به دلیل ابتلای به آن از دست داده‌اند.

کشورهای جنوب صحرای آفریقا، تأثیرپذیرترین منطقه هستند و تخمین زده شده  که ۶۸ درصد یعنی ۲۲٫۹ میلیون نفر از کل موارد ابتلای به HIV و ۶۶٪ از همه مرگ و میرها  در این منطقه رخ داده است. اکنون آفریقای جنوبی  با ۵٫۹ میلیون نفر، دارای بیشترین جمعیت افراد مبتلا به HIV نسبت به سایر کشورهای دنیاست. متاسفانه طبق تحقیقات انجام شده بیشترین آمار مبتلایان به ایدز یا ناقلان ویروس اچ آی وی در آفریقا مربوط به زنان است. ازدواج اجباری و خشونت جنسی نقش مهمی در ابتلای زنان این منطقه به بیماری ایدز داشته اند.

 جنوب و جنوب شرق آسیا  دومین منطقه آسیب دیده است، در این منطقه به‌طور تخمینی ۴ میلیون یا ۱۲٪ افراد مبتلا به HIV زندگی می‌کنند که ۲۵۰ هزار نفر از آن‌ها منجر به مرگ شده‌است. در هند حدود 2 میلیون و 400 هزار مرد به ایدز مبتلا هستند میزان شیوع در اروپای غربی و مرکزی با دو دهم درصد و در آسیای شرقی با یک دهم درصد کمترین مقدار را دارد. این وضعیت در اروپای شرقی و آسیای مرکزی به درجه هشدار رسیده است .شیوع این بیماری در کشورهایی که در آنها اعتقادات دینی بیشتر است، کمتر بوده است.

روند رو به گسترش این بیماری و مرگ ومیر ناشی از آن در دهه های اخیر سبب شد تا جامعه جهانی اقدام عاجلی را در زمینه ریشه کنی این بیماری آغاز کند . به گفته سازمان ملل شمار مرگ و میر بیماران مبتلا به ایدز از سال ۲۰۰۵ بطور عمده‌ای کاهش پیدا کرده و به نصف رسیده است. سازمان ملل در یکی از  گزارشهای خود درباره این بیماری همه گیر که از سال ۱۹۸۰ تاکنون جان بیش از ۳۵ میلیون نفر را گرفته است اعلام کرده که در سال 2016 نزدیک یک میلیون و هشتصد هزار نفر به ویروس اچ ای وی آلوده شده اند که نسبت به سال ۲۰۱۵ یک کاهش ۳۰۰ هزار نفری را نشان می دهد. به این ترتیب شمار افراد مبتلا به این ویروس در سال ۲۰۱۶ به ۳۶ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر رسیده است. با این حال شمار افرادی که در سال ۲۰۱۶ بر اثر ایدز جان خود را از دست داده اند حدود یک میلیون نفر بوده است که نسبت به سال پیش از آن ۱۰۰ هزار نفر کمتر است.

به گفته سازمان ملل در سال ۲۰۱۶، ۱۹.۵ میلیون نفر از ۳۶.۷ میلیون بیمار مبتلا به ایدز تحت معالجه‌های کامل قرار گرفته اند. همچنین در سراسر جهان شمار قربانیان از ۱.۹ میلیون نفر در سال ۲۰۰۵ به یک میلیون نفر در سال ۲۰۱۶ رسیده است و اگر همین روند ادامه یابد، دستیابی به اهداف جهانی درمان امکان پذیر خواهد بود."مایکل سی‌دیب" مدیر اجرایی برنامه مبارزه با ایدز سازمان ملل متحد، می‌گوید: "واکنش جهان به این معضل ، باورنکردنی بوده است. جهان میلیون‌ها دلار در این زمینه سرمایه‌گذاری کرد و امروز به ازاء هر یک دلاری که صرف این امر شده، 17 دلار بازگشت سرمایه حاصل شده است.»

مقامات سازمان ملل می گویند اطلاع رسانی یکی از مهمترین عوامل پیشرفت مبارزه با این بیماری مرگبار است. با این حال در این گزارش می خوانیم که پیشرفت روند مبارزه و نابودی ایدز در تمام دنیا بطور یکسان پیشرفت نکرده است. آمار خاورمیانه و شمال آفریقا همچنین آمار شیوع این بیماری در اروپای شرقی و آسیای جنوب شرقی با افزایش همراه است. در خاورمیانه و شمال آفریقا آمارمرگ و میر ناشی از ایدز در سال ۲۰۱۰، ۳۸ درصد بوده و در سال ۲۰۱۶ با پیشرفت ده درصدی به ۴۸ درصد رسیده است. همچنین آمار مرگ و میر در خاور دور و اروپای شرقی افزایش ده درصدی داشته است.

آخرین تحقیقات پژوهشگران نشان می دهد امید به زندگی مبتلایان به ویروس «اچ آی وی» از سال ۱۹۹۶ میلادی حدود ۱۰ سال افزایش یافته است. تجویز شیوه درمانی ویژه موسوم به استفاده از «داروهای سه گانه» عامل مهم این روند معرفی شده است. همچنین سازمان ملل اعلام کرده است داروهای تجویزی جدید برای مقابله با ویروس اچ آی وی عوارض جانبی کمتری دارند، بنابراین بیمار داروهای کمتری مصرف می کند، امری که موجب می شود ویروس مقاومت کمتری نسبت به روند درمان داشته باشد. گرچه این روند سبب دلگرمی در مورد مبارزه با ایدز بوده  ولی در عمل، در کشورهای فقیر جهان تنها ۱/۶میلیون نفر به داروهای کنترل ایدز دست می‌یابند. عدم توانایی مالی برای تأمین هزینه‌های سنگین این داروها سبب می شود عده بسیار زیادی از مبتلایان نتوانند، روند درمان را آغاز کنند  . مطابق آمار بیشتر کسانی که بر اثر فقر مالی از بیماری ایدز می‌میرند، در آفریقا و در جنوب صحرا زندگی می‌کنند که بیشتر آنان زنان هستند که پس از مرگ، کودکانشان بی‌سرپرست می‌مانند.

موضوع دیگری که در ریشه کنی بیماری ایدز موثر است ، عدم آگاهی افراد از ابتلای خود به این بیماری است . در حال حاضر، نزدیک به 37 میلیون نفر  در سراسر جهان با HIV زندگی می کنند، اما 40 درصد از آنها از وضعیت HIV خود اطلاع ندارند. بسیاری از افراد تنها پس از بروز علائم مشخص ، متوجه بیماری خود می شوند و این باعث می شود که درمان اچ آی وی بسیار دیر آغاز شود و زیانهای بسیاری را برای درمان و پیشگیری به همراه داشته باشد. به همین دلیل نهادهای بهداشتی جهان از همه کشورها می خواهند که با در اختیار قرار دادن فرصت ها و گسترش دسترسی به آزمایش HIV به مردم کمک کنند تا آنها از وضعیت ویروس HIV خود مطلع شوند. در راستای توجه به این موضوع و اهمیت آن شعار امسال ( 2018 ) روز جهانی مبارزه با ایدز" تشویق مردم به آگاهی از وضعیت خود " * انتخاب شده است تا با گسترش برنامه های تست HIV  ، به طور اصولی تری با این بیماری مهلک مبارزه شود .

گام برداشتن در این راه اما نیاز به اراده سیاسی و سرمایه گذاری در همه جوامع دارد . طبق گزارش سازمان ملل ، تا سال 2020 به 9/31 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری برای مواجهه با بیماری نیاز است و تا سال 2030 به 3/29 میلیارد دلار اضافه دیگر تا بتوان این بیماری را برای همیشه در سراسر جهان ریشه‌کن کرد و یک میراث عاری از ایدز برای نسل بعد به ارث گذاشت و این مهم تنها زمانی امکان پذیر است که کشورهای توسعه یافته فارغ از منافع خود ، کشورهای فقیر در گیر با این معضل را یاری کنند .

encourage everyone to know their HIV status*