امام محمد غزالی، عالم بزرگ ایرانی، چگونه روابط ایران و اندونزی را تعالی میبخشد؟
پارس تودی- امام محمد غزالی، فیلسوف و فقیه برجسته ایرانی، با اندیشهها و آثار خود نقش مهمی در ترویج فرهنگ اسلامی داشته و همچنان می تواند موجب تقویت روابط ارزشمند بین ایران و اندونزی شود.
غزالی، که در سده پنجم هجری در ایران میزیست، با آثار خود تحول شگرفی در فرهنگ و تمدن اسلامی ایجاد کرد. وی با نگارش کتابهای متعدد در زمینههای مختلف علمی، کلامی، فقهی و اخلاقی، تأثیر زیادی بر متفکران ایرانی و اسلامی گذاشت. اندیشههای او نه تنها در جهان اسلام بلکه در مغرب زمین نیز مورد توجه قرار گرفته است.
یکی از دلایل اصلی که غزالی میتواند روابط ایران و اندونزی را قدرتمندتر کند، میراث علمی و فکری او است که مورد توجه هر دو کشور قرار دارد. ایران و اندونزی، هر دو کشور اسلامی با تفاوتهای مذهبی، میتوانند از اندیشههای غزالی برای تقویت همبستگی و همکاریهای فرهنگی و علمی بهرهمند شوند.
به گفته محققینی چون مختاری غزالی "گوهری برخاسته از مهد فرهنگ و تمدن ایران زمین" است که تحول شگرفی در فرهنگ اسلامی ایجاد کرده است. به بیان او غزالی با نقد اندیشههای ابن سینا فیلسوف بزرگ ایرانی و فلاسفه دیگر، به حریت فکری در جهان اسلام کمک شایانی کرد و تا زمان ظهور صدرای شیرازی دیگر فیلسوف بزرگ ایرانی، افکار او بر جامعه اسلامی سایه افکنده بود.
غزالی با تلفیق عقلانیت و تصوف، رویکردی عملگرایانه و واقعگرایانه به مسائل دینی و اجتماعی داشت که میتواند الگویی برای تعامل و همکاری بین ایران و اندونزی باشد. این رویکرد میتواند به ایجاد پلهای ارتباطی میان اندیشمندان و نخبگان دو کشور کمک کند و زمینهساز پروژههای مشترک در حوزههای مختلف سیاسی و فرهنگی شود.
غزالی به عنوان یک متکلم و فقیه برجسته، کتاب "احیاء علوم الدین" را نگاشته که در حوزه آموزههای اخلاقی تاثیر شگرفی برجای گذاشته است. در میان متفکران ادبی فارسیزبان، تألیف "کیمیای سعادت" از غزالی تأثیر ماندگاری داشته است. این تأثیر در فضای مذهب شیعه نیز نمایان شده است، زمانی که کتاب احیاء او به نام "محجه البیضاء" توسط فیض کاشانی، عالم شیعی تهذیب شد و به عنوان مهمترین کتاب اخلاقی شیعه در محافل علمی و اخلاقی مورد توجه قرار گرفت.
این فقیه بزرگ شافعی و متکلم سنی مذهب ایرانی لحظه ای در اندیشه و درون خود قرار نداشت و دغدغه صیانت از دین خلائق، دائم او را به تفکر، موضع گیری و نواندیشی وا می داشت. غزالی متفکر و فقیهی منزوی نبود و از این رو غزالی را به حق می توان «فقیه عملگرا» نامید؛ زیرا مواضع و رویکرد سیاسی او از پایگاه دین، ولی باصبغه ای واقع گرا بیان شده است. چیزی که امروز جهان اسلام بشدت به آن نیاز دارد.
از این رو کنفرانسهایی مانند کنفرانس بینالمللی مشهور امام محمد غزالی که با حضور نمایندگان برجسته ایران و اندونزی که در سالیان گذشته برگزار شدند، می تواند بستری مناسب برای تبادل اندیشهها و تجربیات میان دانشمندان و متفکران دو کشور فراهم کند. این رویدادها میتوانند به شناخت بهتر و ارتقای روابط دو کشور کمک کنند و در نهایت به تقویت جایگاه جهان اسلام در عرصه بینالمللی بیانجامند.
عبارات کلیدی: امام غزالی کیست، مشاهیر ایرانی، اندیشمندان ایرانی، اهل سنت ایران، قدرت علمی ایران، ایران و اندونزی