چوگان ورزش ملی ایرانیان؛ تصاویری از لیگ بانوان و آقایان
(last modified Sat, 24 May 2025 13:33:30 GMT )
خرداد ۰۳, ۱۴۰۴ ۱۷:۰۳ Asia/Tehran
  • چوگان ورزش ملی ایرانیان
    چوگان ورزش ملی ایرانیان

پارس تودی- مسابقات ملی لیگ چوگان ایران، جام زاینده‌رود به میزبانی شهر اصفهان در دو بخش آقایان و بانوان برگزار شد. 

۱۱ تیم در ٢ بخش بانوان و آقایان از ۳۰ اردیبهشت تا ۲ خرداد در زمین چوگان دانشگاه صنعتی اصفهان در چارچوب لیگ ملی چوگان ایران به رقابت پرداختند. در این گزارش تصویری از پارس تودی به معرفی این ورزش ایرانی می‌پردازیم:

 

چوگان از بازی - ورزش‌های کهن ایرانی است که امروزه به ورزشی جهانی تبدیل شده است. این رشته به علت رواج در میان پادشاهان و بزرگان به "بازی شاهان" معروف بوده است. 
نام چوگان از نام چوبی که در آن استفاده می‌شود برگرفته شده‌ است. این بازی در ابتدا عنوانی نظامی و جنگی داشت و سوارکاران ایرانی در آن استعداد اسب‌های جنگی خود را به نمایش می‌گذاشتند. ورزش چوگان امروزی از بازی چوگان ایرانی منشاء گرفته است.
چوگان یک ورزش تیمی است که در آن دو گروه سوار بر اسب، با استفاده از چوب‌هایی بلند (چوگان)، تلاش می‌کنند توپ را به سمت دروازه حریف هدایت کنند. این بازی، نیازمند مهارت بالا در سوارکاری، هماهنگی بین چشم، دست و بدن، و توانایی کنترل اسب است.
چوگان در ایران، فراتر از یک بازی ورزشی، با موسیقی سنتی و روایت‌گری همراه بوده است. مرشد یا نقال، هنگام بازی، با خواندن اشعار حماسی، داستان‌های مرتبط با بازی را روایت می‌کرده و به آن بعدی نمایشی و آیینی می‌بخشیده است.
این ورزش همواره در ادبیات فارسی و هنر ایرانی جایگاه ویژه‌ای داشته است. شاعران بزرگی مانند فردوسی، نظامی و مولانا در آثار خود به این بازی اشاره کرده‌اند. همچنین در نگارگری‌های ایرانی، صحنه‌های چوگان به‌عنوان نمادی از بزرگی، مهارت و پهلوانی به تصویر کشیده شده است.
چوگان از ایران به کشورهای مختلف؛ از جمله هند، چین، امپراتوری عثمانی و بعدها به اروپا راه یافت. اما ریشه و خاستگاه آن به‌طور رسمی متعلق به ایران است، موضوعی که با ثبت جهانی آن توسط یونسکو به نام ایران تأیید شد.
این بازی حدود ۶۰۰ سال قبل از میلاد در ایران شکل گرفت و در زمان هخامنشیان بازی می‌شده است. چوگان به هنگام کشورگشایی داریوش اول در هند، در آن سرزمین رواج یافت. همچنین در دوره ساسانیان بخشی از فرهنگ بازی‌های این دوره بوده است.
امروزه بیش از ۷۰ کشور در جهان مسابقات چوگان برگزار می‌کنند. چوگان همچنین از جمله ورزش‌هایی است که از سال ۱۹۰۰ تا ۱۹۳۹ به عنوان یک ورزش در مسابقات جهانی المپیک بازی شده و هم اکنون نیز از سوی کمیته بین‌المللی المپیک به عنوان یکی از ورزش‌های جهانی شناخته می‌شود.
اسناد تاریخی نشان می‌دهد که شاه عباس صفوی، چوگان باز بوده است و حتی پیش از اینکه به اصفهان بیاید، در قزوین که پایتخت ایران بوده چوگان بازی می‌کرده است. تا آنجا که میدان نقش جهان اصفهان برای بازی چوگان بنا شده است.
در سال ۱۸۶۰ میلادی چوگان در انگلیس متداول می‌شود. سپس این بازی به آمریکای جنوبی می‌رود و به شدت رواج می‌یابد چنانکه اکنون چوگان در آمریکای جنوبی از همه جای دنیا بیشتر بازی می‌شود و طرفداران بسیاری دارد.
چوگان کاملاً یک بازی استراتژیک است که آمادگی سوار و اسب را با هم نیاز دارد. اسب وقتی مقابل مانعی قرار می‌گیرد، فرار می‌کند، اما اسب چوگان به سمت مانع رفته و خود را در شرایطی قرار می‌دهد که سوار، چوگان بزند.
تصویری از بازی چوگان مربوط به دوران میانه تاریخ ایران

علاقه به چوگان در ادبیات فارسی نیز راه خود را به خوبی یافته است. عطار شاعر و عارف بزرگ ایرانی در قرون شش و هفت هجری قمری می‌گوید:

گفتم ای دل چیست حال آخر بگو

گفت بوی آشنایی یافتم

همچو گویی در خم چوگان عشق

خویش را نه سر نه پایی یافتم

MMA