چگونه آمریکا و سه کشور اروپایی توافق قاهره را کشتند؟

پارس تودی – وزیر امور خارجه ایران در حساب ایکس خود نوشت: «توافق قاهره» به دست آمریکا و سه کشور اروپایی کشته شد.

به گزارش پارس تودی، سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه در حساب ایکس خود نوشت: همان‌طور که دیپلماسی در ماه خرداد توسط اسرائیل و آمریکا مورد تهاجم قرار گرفت، «توافق قاهره» نیز به دست آمریکا و سه کشور اروپایی کشته شد. 

روند ناپسند و شرم‌آوری که ما را به این نقطه رساند، از این قرار است: 

هنگامی که ما در آستانه دور ششم مذاکرات هسته‌ای با آمریکا بودیم، ناگهان رژیم اسرائیل و سپس آمریکا به ایران حمله کردند. زمانی که پس از آن، ایران با میانجی‌گری مصر و با وجود بمباران تأسیسات هسته‌ای، در قاهره با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی توافقنامه‌ای برای ازسرگیری بازرسی‌ها امضا کرد، سه کشور اروپایی تحت فشار آمریکا به دنبال اعمال تحریم‌های شورای امنیت علیه مردم ما رفتند. وقتی ایران شروع به فراهم‌کردن دسترسی برای بازرسان آژانس به تأسیسات هسته‌ای خود کرد، و این روند را از سایت‌هایی آغاز کرد که در حملات خرداد و تیر بمباران نشده بودند، آمریکا و سه کشور اروپایی دست‌به‌یکی کردند تا ایران را در شورای حکام آژانس مورد محکومیت قرار دهند. اکنون برای همگان واضح است: این ایران نیست که به دنبال ساختن یک بحران تازه است. حسن‌نیت ما را درک نمی‌کنند. سه کشور اروپایی و آمریکا به دنبال تنش‌زایی هستند و آنها به‌خوبی می‌دانند که خاتمه رسمی توافق قاهره نتیجه مستقیم تحریکات خودشان است. 

تأکید وزیر خارجه ایران بر اینکه توافق قاهره توسط آمریکا و سه کشور اروپایی موسوم به تروئیکای اروپایی (آلمان، فرانسه و بریتانیا) نابود شده است پرده از واقعیتی تلخ برمی‌دارد که هدف واقعی غربی‌ها از تعاملات اخیر با ایران از مذاکرات غیرمستقیم آمریکا با ایران تا انعقاد توافق قاهره نه حل‌وفصل موضوع هسته‌ای ایران به شیوه‌ای صلح‌آمیز بلکه در درجه اول استفاده از شیوه فریب و سپس تحت‌فشار قراردادن ایران برای اطلاع دقیق از میزان آسیب‌های وارده به تأسیسات هسته‌ای ایران از طریق بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بوده است. 

در این راستا به‌رغم اینکه بعد از تهاجم مشترک رژیم صهیونیستی و آمریکا به ایران، توافق قاهره با هدف فراهم‌کردن دسترسی برای بازرسان آژانس به تأسیسات هسته‌ای ایران - البته سایت‌هایی که در حملات ژوئن ۲۰۲۵ بمباران نشده بودند - منعقد شد اما باز هم آمریکا و سه کشور اروپایی دست از اعمال فشار به تهران برنداشتند و با همکاری یکدیگر با ارائه پیش‌نویس قطعنامه‌ای در نشست اخیر شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی زمینه محکومیت ایران را فراهم ساختند. 

«توافق قاهره» پس از حملات اسرائیل و آمریکا به تأسیسات هسته‌ای ایران ، با میانجی‌گری مصر و همکاری ایران با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی شکل گرفت. هدف اصلی این توافق، ازسرگیری بازرسی‌ها و ایجاد اعتماد متقابل بود تا مسیر مذاکرات هسته‌ای دوباره باز شود.اما آمریکا و سه کشور اروپایی با فشار سیاسی، تحریم‌های جدید و بی‌اعتمادی‌سازی در روند اجرای توافق، عملاً «توافق قاهره» را از کار انداختند و مانع تحقق اهداف آن شدند.

مراحل و شیوه‌های تخریب توافق توسط آمریکا و تروئیکای اروپایی 

1. حمله اولیه به دیپلماسی: پیش از آغاز دور ششم مذاکرات، اسرائیل و سپس آمریکا به ایران حمله کردند. این اقدام فضای دیپلماتیک را متشنج کرد و زمینه بی‌اعتمادی را فراهم آورد. 

2. همراهی اروپا: پس از امضای توافق در قاهره، سه کشور اروپایی (آلمان، فرانسه و بریتانیا) در راستای همراهی با رویکرد مخرب آمریکا، به‌جای حمایت عملی از این توافق، به دنبال اعمال تحریم‌های شورای امنیت علیه ایران با فعال‌سازی اسنپ‌بک رفتند. 

3. بی‌اعتنایی به اجرای توافق: در حالی‌که ایران شروع به فراهم‌کردن دسترسی برای بازرسان آژانس کرد، آمریکا و اروپا با طرح‌های جدید تحریمی و سیاسی، عملاً اجرای توافق قاهره را بی‌اثر کردند. 

4. ایجاد فضای بی‌اعتمادی: قرار بود بازرسی‌ها از سایت‌هایی آغاز شود که در حملات بمباران نشده بودند، اما همزمان آمریکا و اروپا با تبلیغات سیاسی، ایران را متهم به عدم شفافیت کردند. این تناقض، توافق قاهره را از درون تضعیف کرد. 

5. انسداد مسیر دیپلماسی: در نهایت، با ادامه فشارها و تحریم‌ها، توافق قاهره عملاً بی‌اثر شد و به گفته وزیر امور خارجه ایران «کشته شد»؛ یعنی دیگر امکان ادامه حیات و اجرای آن وجود نداشت. 

پیامدهای اقدام آمریکا و تروئیکای اروپایی 

- افزایش بی‌اعتمادی: ایران دریافت که حتی با همکاری و امضای توافق، طرف‌های غربی به تعهدات خود پایبند نیستند. این امر باعث کاهش اعتماد به مذاکرات آینده شد. 

- تشدید تنش‌ها: شکست توافق قاهره موجب شد فضای منطقه‌ای و بین‌المللی دوباره به سمت تقابل و بحران حرکت کند. 

- تضعیف نقش آژانس: آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که قرار بود محور اعتمادسازی باشد، تحت فشار سیاسی آمریکا و اروپا، اعتبار خود را از دست داد. 

- فرصت‌سوزی دیپلماتیک توسط غرب: توافق قاهره می‌توانست زمینه‌ساز کاهش تنش و بازگشت به میز مذاکره باشد، اما با شکست آن به دلیل کارشکنی‌های غربی‌ها، مسیر دیپلماسی بسته شد و احتمال درگیری‌های بیشتر افزایش یافت. 

در نهایت باید گفت که آمریکا و سه کشور اروپایی با ترکیبی از فشار سیاسی، تحریم‌های جدید، تبلیغات رسانه‌ای و بی‌اعتنایی به اجرای توافق، عملاً توافق قاهره را از بین بردند. این روند نه‌تنها یک توافق مهم را نابود کرد، بلکه پیامدهای گسترده‌ای بر اعتماد، ثبات منطقه‌ای و آینده مذاکرات هسته‌ای گذاشت./

srm