گسترش مناسبات ایران با آسیای مرکزی؛ پلی به سوی همگرایی اوراسیایی

پارس تودی- رئیس‌جمهوری اسلامی ایران، برای دیدار و رایزنی با مقامات قزاقستان و ترکمنستان به این دو کشور آسیای مرکزی سفر می‌کند.

محمدمهدی سنایی معاون سیاسی دفتر رئیس‌جمهور از سفر ۲ روزه مسعود پزشکیان رئیس‌جمهوری اسلامی ایران به قزاقستان و سپس ترکمنستان خبر داد. سنایی با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: رئیس‌جمهور روز چهارشنبه (10 دسامبر) به منظور انجام سفری دو روزه عازم قزاقستان و ترکمنستان می‌شود.

معاون سیاسی دفتر رئیس‌جمهور در ادامه این پیام آورده است: رئیس‌جمهور در قزاقستان دیدارهای رسمی با مقامات عالیرتبه خواهد داشت. سنایی خاطرنشان کرد: امضای اسناد و شرکت در همایش تجاری نیز در برنامه سفر رئیس‌جمهور خواهد بود. پزشکیان علاوه‌بر شرکت در اجلاس صلح و اعتماد در ترکمنستان، دیدارهایی با مقامات مختلف کشورهای میزبان خواهد داشت.

همکاری ایران با کشورهای آسیای مرکزی در ابعاد مختلف اقتصادی و تجاری، سیاسی و امنیتی، فرهنگی و اجتماعی همچنین راهبردی حائز اهمیت است.

گسترش همکاری‌های ایران با کشورهای آسیای مرکزی نه تنها در حوزه‌های اقتصادی و انرژی اهمیت دارد، بلکه بعد راهبردی آن نیز برای مقابله با مداخلات خارجی و تقویت امنیت منطقه‌ای بسیار ضروری است. گسترش روابط با کشورهای آسیای مرکزی می‌تواند ایران را به حلقه‌ای کلیدی در اتصال شرق و غرب آسیا تبدیل کند.

از لحاظ اقتصادی و تجاری، کشورهای آسیای مرکزی فرصت‌های تجاری و صادراتی مهمی برای ایران فراهم می‌کنند. ایران نیز می‌تواند مسیر ترانزیتی مناسبی برای صادرات نفت و گاز کشورهای آسیای مرکزی به خلیج فارس و دریای عمان باشد.

گسترش روابط ایران، با قزاقستان و ترکمنستان موجب توسعه همکاری با سایر کشورهای منطقه مانند ازبکستان و قرقیزستان خواهد شد. ایران ظرفیت مناسبی برای توسعه پروژه‌های زیرساختی، خطوط ریلی و جاده‌ای، حوزه کشاورزی و صنایع سبک با کشورهای آسیای مرکزی دارد. 

در بعد سیاسی و امنیتی، همکاری نزدیک ایران با قزاقستان و ترکمنستان می‌تواند به ایجاد جبهه‌ای مشترک برای کاهش نفوذ خارجی کمک کند. ایران و کشورهای آسیای مرکزی با چالش‌هایی چون تروریسم، قاچاق مواد مخدر و بحران‌های مرزی مواجه‌اند. همکاری امنیتی و اطلاعاتی زمینه مناسبی برای مهار این تهدیدها به وجود می‌آورد.

در زمینه فرهنگی و اجتماعی نیز ایران و کشورهای آسیای مرکزی دارای پیوندهای عمیق زبانی، مذهبی و تمدنی هستند که این اشتراکات همکاری‌های فرهنگی، دانشگاهی و گردشگری را رونق خواهد بخشید. برگزاری همایش‌های فرهنگی و علمی و تقویت زبان فارسی، نیز موجب پیوند عمیق‌تر بین نهادهای علمی و فرهنگی در ایران و موسسات فرهنگی در آسیای مرکزی خواهد شد.

حضور فعال ایران در سازمان همکاری شانگهای و تعامل با اتحادیه اقتصادی اوراسیا، جایگاه ایران را در معادلات منطقه‌ای آسیای مرکزی همچنین اوراسیا تقویت می‌کند.

سفر رئیس‌جمهوری ایران به قزاقستان و ترکمنستان نقطه عطفی در روابط تهران با کشورهای منطقه آسیای مرکزی خواهد بود. این سفر نه تنها به تقویت مناسبات دوجانبه با دو کشور مهم منطقه منجر می‌شود، بلکه پیام روشنی از عزم ایران برای حضور فعال‌تر در معادلات ژئوپلیتیکی آسیای مرکزی است.

سفر پزشکیان به قزاقستان و ترکمنستان نشان می‌دهد که ایران در پی تعمیق روابط چندلایه با آسیای مرکزی است؛ روابطی که می‌تواند به تقویت امنیت، توسعه اقتصادی، افزایش نفوذ فرهنگی و ارتقای جایگاه ژئوپلیتیکی ایران در اوراسیا نیز منجر شود. این سفر می‌تواند آغازگر مرحله‌ای تازه در مناسبات ایران با کشورهای آسیای مرکزی باشد که پیامدهای آن فراتر از منطقه، در کل حوزه اوراسیا اثرگذار خواهد بود.

esh