پروژه "خاورمیانه جدید" نتانیاهو؛ توهم پیروزی یا آغاز فروپاشی دیپلماسی اسرائیل؟

پارس تودی - عملیات نظامی اسرائیل ضد ایران نه فقط چشم‌انداز عادی‌سازی روابط با عربستان و سایر کشورهای عربی را بهبود نبخشیده، بلکه موجب افزایش فاصله و نارضایتی این کشورها از تل‌آویو شده است.

به گزارش پارس‌تودی، روزنامه "هاآرتص" چاپ اسرائیل می‌نویسد، ورود مستقیم «بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر اسرائیل به تقابل با ایران، معادلات منطقه خاورمیانه را به طرز کم‌سابقه‌ای دگرگون و آینده‌ای پرابهام را رقم زده است. با این وجود، نکته‌ای که تغییر نیافته، اصرار نتانیاهو بر این روایت است که اسرائیل توانایی نبرد همزمان در چند جبهه را دارد و همزمان قادر است مسیر عادی‌سازی روابط دیپلماتیک خود را با قدرت ادامه دهد. او بارها وعده داده که پس از این رویارویی نظامی، موفق خواهد شد عربستان سعودی را نیز به فهرست کشورهایی که با اسرائیل روابط رسمی دارند، بیفزاید.

پروژه "خاورمیانه جدید" نتانیاهو؛ رؤیای قدرت یا توهم پیروزی؟

«بنیامین نتانیاهو» پس از پایان عملیات نظامی ضد ایران، مدعی شد که "پیروزی اسرائیل افق‌های تازه‌ای برای گسترش توافق‌های صلح در منطقه می‌گشاید." از نگاه او، سعودی‌ها صرفاً به دلیل نگرانی از واکنش محور مقاومت تحت رهبری ایران تاکنون وارد صلح با اسرائیل نشده‌اند. به باور نتانیاهو، جنگ اخیر با تهران آخرین سد مسیر پروژه "خاورمیانه جدید" را کنار زده است. انگیزه او از القای این روایت برای افکار عمومی اسرائیل کاملاً روشن است: نتانیاهو در آستانه انتخابات، تلاش می کند خود را معمار نظم نوین و قهرمان ثبات منطقه‌ای جا بزند؛ رهبر مقتدری که اسرائیل را به محور دیپلماسی خاورمیانه تبدیل کرده و شبکه‌ای گسترده از روابط با بازیگران اصلی منطقه رقم زده است.
اما در سمت مقابل، برداشت عربستان سعودی کاملاً متفاوت است و اختلاف اصلی، تضاد منافع میان دو طرف است. اسرائیل همچنان به رؤیای بازآرایی نظم منطقه بر پایه قدرت نظامی خود دل بسته، در حالی که سعودی‌ها بر ضرورت آتش‌بس و بازگشت به وضعیت گذشته تأکید دارند.
پافشاری نتانیاهو بر تحقق "پیروزی کامل" بر حماس و ایران، عملاً مذاکرات و تعاملات منطقه‌ای اسرائیل را به بن‌بست کشانده است. مقام‌های سعودی از اظهارات زمستان گذشته نتانیاهو که پیشنهاد داده بود فلسطینی‌ها می‌توانند کشورشان را در سرزمین عربستان تشکیل دهند، آزرده‌اند؛ مخصوصاً آنکه نتانیاهو اندکی بعد ادعا کرد فرایند عادی‌سازی با ریاض رسماً آغاز شده است، ادعایی که نارضایتی سعودی‌ها را بیش از پیش شعله‌ور ساخت.

پایان نقش اسرائیل به عنوان "نگهبان امنیت منطقه"؛ چرا خلیج‌فارس به دیپلماسی روی آورد؟

روند عادی سازی روابط رژیم صهیونیستی با کشورهای عربی به زمانی تعلق داشت که هنوز میان ریاض و تهران توافقی حاصل نشده بود و اسرائیل جبهه‌ای ویرانگر در باریکه غزه نگشوده و دامنه جنگ را تا مرزهای خود نکشانده بود. امروزه دولت‌های خلیج فارس در مواجهه با جمهوری اسلامی، دیپلماسی را به مراتب مؤثرتر و کم‌هزینه‌تر از هر گونه تقابل نظامی می‌دانند؛ راهبردی که بیش از هر زمان دیگری در عرصه عمل نمود یافته است.
در سوی دیگر، افکار عمومی این کشورها نیز نسبت به گذشته، به‌مراتب بیشتر از کشتار غیرنظامیان در غزه و سایر مناطق بهت‌زده و خشمگین هستند. رسانه‌های سعودی روز به روز با لحن تندتری به سیاست‌های اسرائیل و شخص نتانیاهو حمله می‌کنند؛ انتقاداتی که با آغاز حملات اسرائیل به ایران نه تنها فروکش نکرده، بلکه این باور را در افکار عمومی عربستان عمیق‌تر ساخته که منبع اصلی بی‌ثباتی منطقه، نتانیاهو و سیاست‌هایش است.
در نهایت، کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس به‌ویژه عربستان، مصرانه خواهان توقف دگیری‌ها هستند، حال آن‌که نتانیاهو همچنان بر ادامه جنگ اصرار می‌ورزد؛ نتیجه این پافشاری، دور شدن شرکای بالقوه از پروژه عادی‌سازی روابط با اسرائیل است.

hm