از منشور مردم‌داری امام صادق چه می‌دانید؟
-
از منشور مردم‌داری امام صادق چه می‌دانید؟
پارس‌تودی- امام صادق علیه‌السلام با تأکید بر اصول اخلاقی چون انصاف، صداقت، خدمت به مردم و حفظ کرامت انسان‌ها، راهنمایی‌های ارزنده‌ای برای بهبود روابط انسانی ارائه داده‌اند.
امام صادق علیه‌السلام از نوادگان پیامبر اسلام، اصولی را برای تعامل با مردم بیان کرده‌اند که می‌توان آنها را «منشور مردم‌داری» نامید. این منشور شامل اصلاح روابط، رعایت انصاف، خدمت‌رسانی، صداقت، خوش‌رفتاری، احترام به عقاید، حفظ کرامت انسان‌ها و عیب‌پوشی است. هر یک از این اصول، نه‌تنها راهی برای رشد فردی‌اند، بلکه می‌توانند جامعه‌ای سالم، متعادل و الهی را بنا نهند. در این مطلب از پارس‌تودی، نگاهی به روایات امام صادق درباره مردم‌داری انداخته شده است.
اصلاح میان مردم
«صَدَقَةٌ یحِبُّها اللَّهُ اصْلاحُ بَینَ النَّاسِ اذا تَفاسَدُوا وَتَقارُبُ بَینَهُمْ اذا تَباعَدُوا»؛ (اصول کافی، ج۲، ص۲۰۹، ح۱)
صدقه‌ای که خدا آن را دوست دارد، اصلاح در میان مردم است وقتی که روابط آنها خراب شده و آنها از یکدیگر دور شده‌اند.
انصاف با مردم
«مَن أَنصَفَ النّاسَ مِن نَفسِهِ رُضِیَ بِهِ حَکَماً لِغَیرِهِ»؛ (من لا یحضر الفقیه ج ۳، ص ۱۳، ح ۳۲۳۷)
هر کس با مردم منصفانه رفتار کند، دیگران داوری او را می‌پذیرند.
خدمت به مردم
«مَنْ سَعَى فِی حَاجَةِ أَخِیهِ الْمُسْلِمِ طَلَبَ وَجْهِ اللَّهِ کَتَبَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ لَهُ أَلْفَ أَلْفِ حَسَنَةٍ یغْفِرُ فِیهَا لِأَقَارِبِهِ وَ جِیرَانِهِ وَ إِخْوَانِهِ وَمَعَارِفِه»؛ (کافی، ج۲، ص۱۹۷، ح۶)
کسی که برای برآوردن حاجت برادر مسلمانش تلاش و کوشش کند، خداوند متعال هزار هزار حسنه در نامه اعمال او می‌نویسد و حتی به سبب آن بستگان و همسایگان و برادران دینی و آشنایانش مشمول غفران الهی می‌شوند.
صداقت با مردم
«عَلَیْکَ بِصِدْقِ الْحَدِیثِ وَ أَدَاءِ الْأَمَانَةِ! تَشْرِکُ النَّاسَ بِأَمْوَالِهِمْ هَکَذَا». (بحارالانوار، ج۴۷، ص۳۸۵)
بر شما باد به راستگویی و امانت‌داری، که در این صورت با اموال مردم شریک می‌شوید.
خوش‌رفتاری با مردم
«ثَلاثَةٌ مَنْ أَتَى اللَّهَ بِوَاحِدَةٍ مِنْهُنَّ أَوْجَبَ اللَّهُ لَهُ الْجَنَّهَ؛ الْإِنْفَاقُ مِنْ اقْتِارٍ، وَ الْبِشْرُ لِجَمِیعِ الْعَالَمِ، وَ الْإِنصَافُ مِنْ نَفْسِه»؛ (کافی، ج۲، ص۱۰۳.)
سه کار است که هر کس یکی از آنها را برای رضای خدا انجام دهد، خداوند بهشت را بر او واجب می‌کند: انفاق به هنگام تنگدستی و نیاز، خوش‌رویی با مردم و با یک چشم به حقّ خود و دیگران نگاه کردن.
خوش‌گفتاری با مردم
«مَعَاشِرَ الشِّیعَةِ کُونُوا لَنَا زَیْنًا وَلَا تَکُونُوا عَلَیْنَا شَیْنًا قُولُوا لِلنَّاسِ حُسْنًا وَ احْفَظُوا أَلْسِنَتَکُمْ وَ کُفُّوهَا عَنْ الْفُضُولِ وَ قُبْحِ الْقَوْلِ»؛ (بحارالأنوار، ج۶۵، ص۱۵)
ای شیعیان ما آبرو و زینت ما باشید و باعث ننگ و بی‌آبرویی ما نباشید، با مردم خوب صحبت کنید، زبانتان را حفظ کنید و از حرف‌های اضافی و زشت بپرهیزید.
حفظ کرامت مردم
«إِنَّ شِرَارَکُمْ مَنْ أَحَبَّ أَنْ یُوَطَّأَ عَقِبُهُ»؛ (اصول کافی، ج۲، ص۲۹۹، ح۸)
کسانی که دوست دارند جلوی مردم راه بروند و مردم پشت سر آنها حرکت کنند، بدترین مردم هستند.
تأمین معیشت مردم
«ثَلاثَةُ أَشْیَاءَ یحْتَاجُ النَّاسُ طُرًّا إِلَیْهَا: الْأَمْنُ وَ الْعَدْلُ وَ الْخِصْبُ»؛ (بحارالانوار، ج۷۵، ص۲۳۴، ح۴۴)
سه چیز است که همه مردم به آنها نیاز دارند: امنیت، عدالت و رفاه.
احترام به عقاید مردم
«لَا تَفَتِّشِ النَّاسَ عَنْ أَدْیَانِهِمْ فَتَبْقَى بِلا صَدِیقٍ»؛ (بحارالانوار، ج۷۵، ص۲۵۳، ح۱۰۹)
درباره عقاید مردم تفتیش نکنید که بی‌دوست خواهید ماند.
عیب‌پوشی از خطای مردم
«إِیَّاکَ وَ اللَّجَاجَةَ أَوْ تَمْشِی فِی غَیْرِ حَاجَةٍ أَوْ أَنْ تَضْحَکَ مِنْ غَیْرِ عَجَبٍ وَ اذْکُرْ خَطِیئَتِکَ وَ إِیَّاکَ وَ خَطَایَا النَّاسِ»؛ (سفینة البحار، ماده لجّ)
از لجاجت، خنده‌های بی‌معنی، بررسی گناهان مردم و دخالت در اموری که با تو ارتباط ندارد، پرهیز کن.
mrt
