بهترین میراث برای فرزندان؛ 6 حدیث از خاندان پیامبر درباره ادب

پارس‌تودی- امام باقر عليه السلام فرمود: سكوت انسان باادب در درگاه الهى برتر از تسبيح گفتن نادان است.

یادداشت دریافتی- امام صادق عليه السلام (AD 702 -765 ) امام ششم از خاندان پیامبر اسلام می‌فرماید: پدرم مرا به سه نكته ادب كرد... فرمود: هركس با رفيق بد همنشينی كند، سالم نمی‌ماند و هركس كه مراقب و مقيد به گفتارش نباشد پشيمان می‌گردد و هركس به جاهای بد، رفت و آمد كند، متهم می‌شود.

در تعریف‌های ارائه شده از ادب، گروهی ادب را اخلاق دانسته و آن را حسن اخلاق تعریف کرده‌اند. اما با تأمل در این واژه در می‌یابیم که ادب با اخلاق، تفاوت دارد. در این رابطه شیخ طبرسی به چند تفاوت میان اخلاق و ادب اشاره کرده و می‌گوید:

1ـ اخلاق از مسائل مربوط به روح انسانی بحث می‌کند ولی آداب مربوط به افعال بدن است.

2ـ مسائل اخلاقی همیشه و در طول زمان ثابت بوده و تغییر در آن‌ها راه ندارد ولی آداب در زمان‌های مختلف متغیر و متفاوتند.

3ـ مسائل اخلاقی از نظر مکان نیز ثبات داشته و در هر شهری و هر کشوری یکسان می‌باشند اما آداب در شهرها و کشورهای مختلف تغییر نموده و آداب هر منطقه مخصوص همان مکان است.

در این مطلب از مجله پارس‌تودی نگاهی شده است به 6 سخن ارزشمند در حوزه ادب از امامان خاندان پیامبر اسلام:

1- ادب چیست

سُئِلُ الاْءمامُ الْحُسَيْنُ [ عليه السلام] عَنِ الْأدَبِ فَقالَ: هُوَ أنْ تَخَرُجَ مِنْ بَيْتِكَ، فَلاتَلْقى أحَداً إلاّ رَأيْتَ لَهُ الْفَضْلَ عَلَيْكَ. [ موسوعة كلمات الامام الحسين عليه السلام: 750 ح 90] از امام حسين عليه السلام سؤال شد: ادب چيست؟ امام فرمود: ادب آن است كه از خانه خود كه بيرون مى‌روى، با هيچ‌كس برخورد نكنى جز آنكه او را برتر و بهتر از خود ببينى.

2- محبوبیت نزد خاندان پیامبر

قـالَ جَعْفَرُ بْنُ مُحَمَّدٍ عليهماالسلام: إنّا لَنُحِبُّ مِنْ شيعَتِنا مَنْ كانَ عاقِلاً، فَهيماً، فَقيهاً، حَليماً، أديباً، مُدارياً، صَبُوراً، صَدُوقاً [ مستدرك الوسائل 11: 190 ح 11] امام صادق عليه السلام فرمود: ما از پیروان خود كسى را كه عاقل، فهميده، آگاه، بردبار، با ادب، سازگار، صبور و راستگو باشد دوست داريم.

3- ادب بالاتر از حسب و نسب

قـالَ علىٌّ عليه السلام: ألْأدَبُ يُغْنى عَنِ الْحَسَبِ [ اعلام الدين: 84] امام على عليه السلام فرمود: ادب انسان را از حسب و نسب بى نياز مى‌كند. (يعنى خودش مايه شرافت است).

4- بهترین ارث برای فرزند

قالَ أبوُ عَبْدِ اللّه عليه السلام: إنَّ خَيْرَ ماوَرَّثَ الآباءُ لِأبنائِهمْ ألأدَبُ لاَالْمالُ، فَإنَّ الْمالَ يَذْهَبُ وَ الْأدَبُ يَبْقى. [ كافى 8: 150 ح 132]

امام صادق عليه السلام فرمود: بهترين چيزى كه پدران براى فرزندان خود به ارث مى گذارند، ادب است نه مال، زيرا مال از بين مى‌رود و ادب باقى مى ماند.

5- باادب ارزشمندتر از عابد نادان

قـالَ الْباقِرُ عليه السلام: صَمْتُ الْأديبِ عِنْدَاللّه ِ أفْضَلُ مِنْ تَسْبيحِ الْجاهِلِ [ اعلام الدين: 96] امام باقر عليه السلام فرمود: سكوت انسان باادب در درگاه الهى برتر از تسبيح گفتن نادان است.

6- حداقل ادب

عَنْ الاْءمامِ الْحَسْن الْعَسْكَرى عليه السلام: كَفـاكَ أدَبـاً لِنَفْسِـكَ تَجَنُّبُكَ ما تَكْرَهُ مِنْ غَيْرِكَ [ الانوار البهيه: 319] امام عسكرى عليه السلام فرمود: در ادب خودت همين كافى است كه از آنچه از ديگران نمى پسندى اجتناب كنى.

عبارات کلیدی: ادب چیست، اهمیت ادب، اخلاق چیست، خاندان پیامبر کیستند، چگونه مودب باشیم

X/MMA