میدل‌ایست‌آی: طرح ایجاد ناتو عربی شکست خورد

پارس تودی- یک نشریه انگلیسی در مقاله‌ای با عنوان «رد پیشنهاد مصر برای تشکیل ناتوی عربی در نشست دوحه»، به‌طور مشروح به اختلافات سیاسی در این نشست بر سر ابتکار قاهره برای ایجاد یک اتحاد نظامی مشترک عربی پرداخته و از شکست این طرح خبر داد.

به گزارش پارس تودی، ابتکار مصر برای تشکیل یک نیروی دفاعی مشترک عربی در نشست دوحه با مخالفت قطر و امارات وهمچنین، مداخله آمریکا، ناکام ماند؛ رخدادی که شکاف‌های عمیق جهان عرب بر سر نحوه مقابله با رژیم صهیونیستی را آشکار کرد.

پایگاه تحلیلی «میدل‌ایست آی» در مقاله‌ای یادآور شده که مخالفان اصلی طرح مصر در واقع قطر و امارات متحده عربی بوده‌اند، مسأله‌ای که شکاف‌های عمیقی در خصوص امنیت منطقه و شیوه مواجهه با تهدید رژیم صهیونیستی را آشکار کرده است.

پیشنهاد مصر و واکنش اولیه

میدل‌ایست‌آی با تأکید بر اینکه طرح مصر ذیل «پیمان دفاع مشترک و همکاری اقتصادی ۱۹۵۰» ارائه شده است، به نقل از یک دیپلمات ارشد مصری آورده که هدف، ایجاد یک نیروی واکنش سریع برای دفاع از کشورهای عضو در برابر تهدیدات خارجی، «به‌ویژه اسرائیل» است که به گفته همین مقام، وزیر خارجه مصر این پیشنهاد را رسماً به همتایان عربی خود ارائه و آن را اقدامی دفاعی برای کاهش وابستگی به قدرت‌های خارجی معرفی کرد. 

این مقاله خاطرنشان می‌کند که بلافاصله بر سر موضوع رهبری چنین ائتلافی، اختلاف پدید آمده است. مصر با اتکا به تجربه نظامی خود اصرار داشته که باید در رأس باشد، در حالی‌که عربستان نیز خواستار فرماندهی بوده است. در عین حال، به روایت این مقاله، مخالفت اصلی از سوی قطر و امارات صورت گرفت که مانع پیشبرد این طرح شدند.

این پایگاه انگلیسی اضافه می‌کند که اندکی پس از این نشست، عربستان سعودی یک پیمان دفاعی دوجانبه با پاکستان امضا کرد که این تحول به گفته میدل ایست آی، بازتاب نگرانی‌های کشورهای حاشیه خلیج فارس از میزان تمایل آمریکا به مهار تجاوزات رژیم صهیونیستی است. میدل‌ایست آی همچنین نوشته که «عبدالفتاح السیسی» رئیس‌جمهوری مصر پس از مخالفت با طرح قاهره، «به‌شدت سرخورده» شده و دوحه را ترک کرده است.

نفوذ آمریکا و فشارهای پشت‌پرده

یک دیپلمات ارشد دیگر مصری به میدل‌ایست‌آی گفته که نفوذ آمریکا عامل تعیین‌کننده در این نشست بوده است. یک هیئت قطری حامل پیام‌هایی از واشنگتن به کشورهای عربی بازگشته و تأکید کرده که نباید هیچ تصمیمی علیه رژیم صهیونیستی اتخاذ شود. به گفته این مقام، آمریکایی‌ها وعده دادند که ایالات متحده بحران را مدیریت کرده و نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی را از حملات مشابه علیه کشورهای خلیج فارس بازمی‌دارد که به نوشته میدل‌ایست آی، امارات به‌شدت از این موضع حمایت کرده است.

همچنین، این رسانه انگلیسی تأکید کرده که بیانیه پایانی نشست دوحه، حمله رژیم صهیونیستی به قطر را محکوم کرده، اما این محکومیت به اقدامات ملموس نرسید.

میدل‌ایست آی در ادامه به نقل از یک تحلیلگر سیاسی برجسته نوشته که رد پیشنهاد مصر، شکاف‌های عمیق جهان عرب در زمینه مواجهه با رژیم صهیونیستی را آشکار کرده و برای قاهره، نتیجه این نشست یک عقب‌گرد جدی محسوب می‌شد، زیرا السیسی امید داشت مصر را به‌عنوان رهبر دفاع عربی و اسلامی مطرح کند، اما این نشست بدون تعهدات قاطع به پایان رسید.

این رسانه انگلیسی همچنین گزارش داده که رئیس جمهوری مصر برای نخستین بار از زمان روی‌کارآمدن در ۲۰۱۴، رژیم صهیونیستی را «دشمن» توصیف کرد؛ اقدامی که ناشی از نگرانی‌های شدید قاهره در خصوص تهدیدات حمله به رهبران حماس در مصر و احتمال آوارگی فلسطینیان به شمال صحرای سینا صورت گرفت. 

میدل‌ایست آی همچنین به پیشینه تاریخی پیمان دفاع مشترک و همکاری اقتصادی ۱۹۵۰ اشاره کرده است. این پیمان با هدف اتحاد امنیتی و اقتصادی اعراب بر پایه اصل «حمله به یک عضو، حمله به همه است» امضا شد، اما به دلیل رقابت‌های سیاسی و تضاد منافع، کارایی چندانی نداشت.

به نوشته این پایگاه تحلیلی انگلیسی، شکست‌های پی‌درپی، نشانگر دشواری دیرینه در ایجاد انسجام نظامی عربی است.

BR