آیا پرواز مشکوک از غزه آغاز مرحله جدید کوچ اجباری است؟

پارس‌تودی - بیش از ۱۵۰ فلسطینی ساکن غزه در یک پرواز مشکوک از غزه به آفریقای جنوبی منتقل شدند؛ این در حالی است که مقامات آفریقای جنوبی در این‌باره اظهار بی‌اطلاعی کرده و تحقیقات در این زمینه ادامه دارد.

به‌گزارش پارس‌تودی، هم‌زمان با افزایش گزارش‌ها درباره جابه‌جایی‌های مشکوک در غزه، حدود ۱۵۰ فلسطینی ساکن غزه در یک پرواز از غزه به آفریقای جنوبی منتقل شدند. «سیریل رامافوسا» رئیس‌جمهوری آفریقای جنوبی در این زمینه گفت که سرویس‌های اطلاعاتی این کشور در حال تحقیق بر روی ورود مرموز یک هواپیمای چارتری به ژوهانسبورگ هستند که با بیش از ۱۵۰ فلسطینی از غزه آمده است.

مقام‌های محلی گفتند که این گروه به فرودگاه بین‌المللی «اولیور تامبو» رسیدند اما در ابتدا از ورود آن‌ها جلوگیری شد و بیش از ۱۰ ساعت در هواپیما معطل شدند زیرا مُهرهای خروج معمول در گذرنامه‌هایشان وجود نداشت. سرانجام نیز با مداخله یک مؤسسه خیریه محلی و به دلیل همدلی و دلسوزی دولت آفریقای جنوبی، اجازه ورود پیدا کردند.

سفارت فلسطین در آفریقای جنوبی در بیانیه‌ای اعلام کرد که این پرواز توسط یک سازمان ثبت‌نشده و گمراه‌کننده ترتیب داده شده بود.

پرواز مرموز بیش از ۱۵۰ فلسطینی از غزه به آفریقای جنوبی، که بدون اسناد خروج رسمی و مُهرهای معمول گذرنامه انجام شد، تنها یک حادثه ساده نیست بلکه بخشی از سیاستی عمیق و طولانی‌مدت مهاجرت اجباری فلسطینیان است که اسرائیل طی دهه‌ها دنبال کرده و اکنون با حمایت متحدانش در حال عملی‌کردن آن است.

رژیم صهیونیستی انگیزه‌های مختلفی برای تلاش در کوچاندن اجباری فلسطینیان غزه دارد که یکی از مهم‌ترین آن‌ها کاهش جمعیت فلسطینی‌ها در غزه و کرانه باختری است. این رویکرد بخشی از طرحی گسترده‌تر برای تغییر معادلات جمعیتی به سود تل‌آویو تلقی می‌شود؛ طرحی که هدف آن کاستن از وزن جمعیتی فلسطینیان در مناطق اشغالی است. در این چارچوب، انتقال اجباری جمعیت به منزله ابزاری عمل می‌کند که زمینه را برای اجرای برنامه‌های شهرک‌سازی و گسترش حضور اسرائیل در اراضی اشغالی فراهم‌تر می‌سازد. همچنین کاستن از حضور جمعیتی فلسطینیان، فضا را برای توسعه طرح‌هایی که با مخالفت شدید جامعه محلی و بین‌الملل روبه‌رو هستند باز می‌کند و امکان بهره‌برداری بیشتر از زمین‌ها و منابع را به وجود می‌آورد. چنین روندی اگرچه در تعارض مستقیم با اصول حقوق بین‌الملل قرار دارد و در بسیاری از اسناد جهانی به‌عنوان نقض جدی حقوق انسانی شناخته می‌شود، اما مقامات تل‌آویو اجرای آن را در دستور کار دارند.

از سوی دیگر، این سیاست به اسرائیل امکان می‌دهد تا در عرصه بین‌المللی، بحران انسانی غزه را به‌عنوان «مسئله مهاجرت» معرفی کند و مسئولیت خود را در قبال محاصره و اشغال بپوشاند. در واقع، مهاجرت اجباری فلسطینی‌ها به کشورهای دیگر، بخشی از راهبردی است که اسرائیل آن را راه‌حل خاموش برای مسئله فلسطین می‌داند؛ راه‌حلی که بدون سر و صدا، اما با پیامدهای عمیق، به تغییر نقشه جمعیتی منطقه منجر می‌شود.

این سیاست البته سابقه‌ای طولانی دارد. از زمان روز نکبت در سال ۱۹۴۸ که بیش از هفت‌صد هزار فلسطینی به اجبار از خانه‌هایشان رانده شدند و به کشورهای همسایه پناه بردند، تا جنگ‌های بعدی که موج‌های جدیدی از آوارگی را رقم زد، اسرائیل همواره تلاش کرده است با ابزارهای مختلف، فلسطینی‌ها را از سرزمین خود جدا کند. این سیاست همواره در قالب طرح‌ها و برنامه‌های مختلف از سوی اسرائیل مطرح بوده است، به‌طوری‌که طی ماه‌های گذشته رسماً از سوی ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا نیز حمایت شد، اما مشکل اصلی از نظر تل‌آویو مقاومت فلسطینیان و تأکید بر حق مالکیتشان بر سرزمینشان، همچنین عدم همراهی کشورهای مختلف با طرح کوچ اجباری فلسطینیان بود. از زمان مطرح شدن آشکار سیاست کوچ اجباری توسط رژیم صهیونیستی و رئیس‌جمهوری آمریکا، کشورهای مختلف نه‌تنها آن را نپذیرفته بلکه محکوم کردند. از این‌رو به نظر می‌رسد مقامات صهیونیستی اکنون در تلاش هستند این سیاست را از طریق واسطه‌ها و به‌صورت غیرمستقیم انجام دهند که پرواز اخیر به آفریقای جنوبی تنها نمونه تازه‌ای از همان سیاست دیرینه است که امروز با شیوه‌های پیچیده‌تر و پوشیده‌تر ادامه یافته است.

در چنین شرایطی، پرواز مبهم به ژوهانسبورگ نمادی از روندی است که سال‌ها به‌صورت آشکار و پنهان پیگیری شده است. این رویداد نشان می‌دهد که سیاست‌های جابه‌جایی اجباری با وجود مخالفت جهانی نه‌تنها متوقف نشده، بلکه با شیوه‌هایی پیچیده‌تر جریان دارد. آنچه امروز در قالب انتقال‌های مرموز و غیرشفاف دیده می‌شود، در واقع تلاشی برای دور زدن فشارهای بین‌المللی و اجرای همان الگوی قدیمی است؛ الگویی که با وجود همه هزینه‌ها، نتوانسته اراده ملت فلسطین را در حفظ حق طبیعی خود برای ماندن در سرزمینشان سست کند. اکنون بیش از هر زمان دیگر، چنین اقداماتی ضرورت نظارت جهانی و حساسیت افکار عمومی نسبت به تلاش‌های هدفمند برای تغییر بافت جمعیتی غزه را یادآوری می‌کند؛ تلاشی که اگر در برابر آن ایستادگی نشود، می‌تواند پیامدهایی جبران‌ناپذیر برای آینده فلسطین و منطقه به دنبال داشته باشد.

ad