آزمایش وحشیانه زندان استنفورد به پایان نرسید؛ فقط به فلسطین منتقل شد
(last modified Sun, 01 Jun 2025 04:40:19 GMT )
خرداد ۱۱, ۱۴۰۴ ۰۸:۱۰ Asia/Tehran
  • آزمایش وحشیانه زندان استنفورد به پایان نرسید؛ فقط به فلسطین منتقل شد
    آزمایش وحشیانه زندان استنفورد به پایان نرسید؛ فقط به فلسطین منتقل شد

پارس تودی- آزمایش زندان استنفورد، تنها نمونه‌ای برای درک خشونت سیستمی صهیونیست‌ها علیه فلسطینی‌هاست. 

در سال ۱۹۷۱، در یک آزمایش در دانشگاه استنفورد، دانشجویان به نقش‌های زندانبان و زندانی تقسیم شدند. در عرض چند روز، این شبیه‌سازی از کنترل خارج شد. زندانبان‌ها شروع به تحقیر کردند. زندانیها تسلیم شدند یا از پا درآمدند. قدرت بدون نظارت اعطا شد و نتایج وحشتناک بود. به گزارش پارس تودی به نقل از "نیوعرب"، این یک مطالعه روانشناسی بود، اما به دریچه‌ای تبدیل شد که از طریق آن میتوان خشونت سیستمها را درک کرد. هنگام تماشای اقتباس سینمایی این آزمایش، نمیتوان نادیده گرفت که یافته‌های شبیه‌سازی شده آن چقدر به واقعیت زندگی در فلسطین شبیه است.

در آزمایشگاه، دانشجویان دانشگاه نقش سلطه را بازی کردند و در غزه و کرانه باختری، این سلطه روزانه اعمال می‌شود و هزینه آن جان‌های واقعی است.

در هر دو مورد، آنچه در ابتدا نظم به نظر می‌رسد، چیزی مخرب‌تر را پنهان میکند. ساختارها، رفتارها را شکل می‌دهند. زندانبان‌های آزمایش از ابتدا سادیست نبودند؛ آنها به این دلیل تبدیل به چنین افرادی شدند که محیطشان این رفتار را تشویق می‌کرد. اشغال نیز همین کار را انجام می‌دهد: شرایطی ایجاد می‌کند که در آن، خشونت عادی می‌شود و اطاعت، به جای صلح جا زده می‌شود.

رژیم قدرت در فلسطین، دسترسی به آب، برق، جابه‌جایی و حتی زمان مرگ را کنترل می‌کند. مردم غزه تحت محاصره زندگی می‌کنند. زندان آنها فیزیکی، بوروکراتیک و روانی است. فلسطینی‌ها نه تنها زمین، بلکه کرامت خود را نیز از دست داده‌اند. این ساختار برای درهم شکستن آنها طراحی شده است.

همزمان سانسور اطلاعات این بحران را پیچیده‌تر می‌کند؛ ممانعت اسرائیل از ورود خبرنگاران خارجی به غزه، جهان را وادار کرده تا به روایت‌های کسانی متکی باشد که این درگیری را تحمل می‌کنند. این اقدامات این پرسش را برمی‌انگیزد: چه حقایقی پشت این موانع پنهان مانده است؟

یکی از صداهایی که ممکن است به این پرسش پاسخ دهد، «محمد ابو لبده» Mohamed Abu Lebda، شاعر، نویسنده و مترجم ۲۸ ساله در غزه است که به گفته خودش، از پنج جنگ جان سالم به در برده. او نوشته است:«ما یک خانواده عادی هستیم، عادت داشتیم در صلح زندگی کنیم، با قلبی پر از عشق، در خانه کوچک و گرممان. همه چیز را از دست دادیم، خانه، کارمان. چیزی باقی نمانده.»

پس از ماه‌ها سکوت نگران‌کننده، او این پیام دردناک را از طریق واتساپ برای نویسنده این مقاله ارسال و با عذرخواهی درخواست کمک کرد: «میخواستم چند روز پیش به تو پیام بدهم، اما وضعیت اینجا اصلاً پایدار نبود. این سخت‌ترین دوران است. وقتی گرسنه هستیم، امنیت معنایی ندارد. آیا فرصتی هست؟ یا هر پلتفرمی که به نویسنده نیاز دارد؟»

این شهادت کسی است که از دل فاجعه می‌نویسد. وقتی بااستعدادترین افراد در میان ما مجبور می‌شوند، پیش از سخن گفتن، برای بقا التماس کنند، سکوتی که توسط محاصره و سانسور تحمیل می‌شود، غیرقابل بخشش‌تر می‌شود.

 

آزمایش استنفورد در شش روز، فلسطین در هفتاد سال

آنچه آزمایش استنفورد در شش روز آشکار کرد، بیش از هفت دهه است که در فلسطین جریان دارد. این مقایسه برای اثرگذاری نمایشی نیست، بلکه بازتاب مستقیم آن چیزی است که وقتی یک گروه کنترل نامحدود بر گروه دیگری دارد، رخ می‌دهد. آزمایش استنفورد در کمتر از یک هفته به دلیل آنچه درباره طبیعت انسان نشان داد، متوقف شد، اما اشغال بی‌رحمانه فلسطین ادامه دارد.

 

آمریکا: شریک جرم

و در این راه،  آمریکا یک ناظر بی‌گناه نیست. کمک‌های مالی و پوشش سیاسی این کشور به تداوم جنایات اسرائیل علیه بشریت کمک می‌‍کند.

در دولتهای متوالی آمریکا، جریان ارسال سلاح به اسرائیل بی‌وقفه ادامه دارد، حتی زمانی که جهان دارد از خواب بیدار می‌شود و نسبت به وحشیگری اسرائیل اعتراض می‌کند.

در حالی که رهبران سیاسی بر سر الفاظ بحث می‌کنند، کودکان غزه از زیر آوار بیرون کشیده می‌شوند. اینها نتایج مستقیم سیستمی هستند که با دلارهای مالیاتی آمریکایی‌ها حمایت می‌شود.

 

سخن پایانی: فلسطین استعاره نیست؛ یک آزمون است

آزمایش زندان استنفورد نه تنها برای یافته‌هایش، بلکه برای فروپاشی اخلاقی‌اش به یاد می‌آید. شرکت‌کنندگان رنج واقعی را تحمل کردند. محققان بی‌طرفی خود را از دست دادند و با نقش‌هایی که قرار بود مشاهده کنند، ادغام شدند.

اما فلسطینی‌ها انتخاب نکرده‌اند که «نقش» زندانی را بازی کنند. محدودیت آنها نقشی داوطلبانه نیست، بلکه شرایطی است که از بدو تولد بر آنها تحمیل شده است. خانه‌هایشان استعاره نیست، غم آنها تئوری نبوده و مقاومت آنها نمادین نیست.

و با این حال، آنها پابرجا می‌مانند. در سیستمی که طراحی شده تا آنها را پاک کند، فلسطینی‌ها اصرار دارند که دیده و شنیده شوند. آنها به ازدواج، تربیت کودکان، سرودن شعر و مبارزه برای بازپسگیری زمین و زندگی ربوده‌ شده‌شان ادامه می‌دهند.

MMA