چرا آمریکا به بزرگ‌نمایی گسترش زرادخانه هسته‌ای چین می‌پردازد؟
-
چرا آمریکا به بزرگ‌نمایی گسترش زرادخانه هسته‌ای چین می‌پردازد؟
پارس‌تودی– به ادعای آمریکا، چین در کنار افزایش قدرت نظامی متعارف، گسترش سریع و پایدار اندازه و توانایی نیروهای هسته‌ای خود را آغاز کرده است.
به گزارش پارس‌تودی، آنتونی کاتن، فرمانده مرکز فرماندهی راهبردی آمریکا، در مارس ۲۰۲۵ به کنگره این کشور، در راستای بزرگ‌نمایی توسعه زرادخانه هسته‌ای چین، گفت که دستور شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهوری چین، مبنی بر این‌که ارتش این کشور باید تا سال ۲۰۲۷ آماده کنترل تایوان باشد، باعث افزایش سلاح‌های هسته‌ای شده است که می‌توانند از زمین، هوا و دریا شلیک شوند.
پنتاگون در گزارشی که اواخر سال گذشته منتشر شد، اعلام کرد که اگر شکست نظامی متعارف در تایوان «به‌شدت بقای حکومت چین را تهدید کند»، پکن احتمالاً استفاده اولیه از سلاح هسته‌ای را در نظر خواهد گرفت.
وزارت دفاع چین در واکنش به اتهام‌زنی‌های واشنگتن اعلام کرد که با «هرگونه تلاشی برای بزرگ‌نمایی به‌اصطلاح تهدید هسته‌ای چین به‌منظور بدنام‌کردن و تخریب پکن و گمراه‌کردن عمدی جامعه بین‌المللی» مخالف است.
چین در سند سیاست دفاع ملی ۲۰۲۳ خود، تعهد دیرینه‌اش مبنی بر این‌که تحت هیچ شرایطی اولین کشوری نخواهد بود که از سلاح‌های هسته‌ای استفاده می‌کند، تکرار کرد. سیاست موسوم به «عدم استفاده اول» همچنین شامل بخشی است که چین از سلاح‌های هسته‌ای علیه یک کشور غیرهسته‌ای استفاده نخواهد کرد یا چنین کشورهایی را با سلاح هسته‌ای تهدید نخواهد کرد.
وزارت دفاع چین در این زمینه اعلام کرد: در جنگ هسته‌ای نمی‌توان پیروز شد و این جنگ نباید آغاز شود. این وزارت‌خانه افزود که چین به «استراتژی هسته‌ای دفاع از خود و سیاست عدم استفاده اول» پایبند است.
پنتاگون در گزارش سالانه خود در مورد قدرت نظامی چین اعلام کرد که علیرغم موضع علنی چین، استراتژی این کشور احتمالاً شامل استفاده اولیه احتمالی در پاسخ به حملات متعارفی است که قابلیت نیروهای هسته‌ای، فرماندهی و کنترل آن را تهدید می‌کند یا تأثیری تقریباً مشابه حمله هسته‌ای دارد.
هدف آمریکا از بزرگ‌نمایی گسترش زرادخانه هسته‌ای چین را می‌توان از چند زاویه راهبردی و سیاسی بررسی کرد:
اهداف راهبردی و نظامی
حفظ برتری هسته‌ای: چین با سرعت در حال افزایش تعداد کلاهک‌های هسته‌ای خود است و پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۳۰ به بیش از ۱۰۰۰ کلاهک برسد. این رشد سریع، برتری سنتی آمریکا را به چالش می‌کشد.
بازدارندگی سه‌قطبی: آمریکا نگران شکل‌گیری یک توازن هسته‌ای جدید بین خود، چین و روسیه است که به‌مراتب بی‌ثبات‌تر از دوران جنگ سرد تلقی می‌شود.
اهداف سیاسی و دیپلماتیک
افزایش فشار بین‌المللی بر چین: با برجسته‌سازی تهدید هسته‌ای چین، آمریکا تلاش می‌کند افکار عمومی جهانی را علیه سیاست‌های نظامی پکن بسیج کند و مشروعیت اقدامات خود را در آسیا–پاسیفیک تقویت کند.
توجیه تقویت تسلیحاتی خود: بزرگ‌نمایی تهدید چین می‌تواند بهانه‌ای برای افزایش بودجه نظامی و توسعه زرادخانه‌های جدید در آمریکا باشد.
در مجموع، بزرگ‌نمایی زرادخانه هسته‌ای چین از سوی آمریکا نه‌تنها یک واکنش به تهدیدات واقعی یا بالقوه است، بلکه ابزاری برای شکل‌دهی به سیاست‌های داخلی و خارجی واشنگتن محسوب می‌شود. به‌نظر می‌رسد هدف آمریکا از بزرگ‌نمایی گسترش زرادخانه هسته‌ای چین و ادعای تهدیدآمیزبودن این امر، ایجاد هراس در کشورهای منطقه هند–آرام از پکن و ترغیب و تشویق آن‌ها برای نزدیکی امنیتی هرچه‌بیشتر به ایالات متحده و خرید تسلیحات جدید و نیز پیوستن به پیمان‌های نظامی تحت نظارت آمریکا است.
همچنین، نگرانی‌های آمریکا درباره گسترش زرادخانه هسته‌ای چین، پیامدهای قابل‌توجهی برای روابط دو کشور دارد که در چند سطح قابل بررسی است:
تشدید تنش‌های ژئوپلیتیکی
افزایش بی‌اعتمادی: آمریکا و چین بیش از پیش یکدیگر را به تلاش برای برتری نظامی متهم می‌کنند. این بی‌اعتمادی، فضای گفت‌وگوهای دیپلماتیک را تیره‌تر کرده است.
رقابت تسلیحاتی: با برجسته‌سازی تهدید چین، آمریکا بهانه‌ای برای توسعه زرادخانه‌های خود پیدا کرده و چین نیز در پاسخ، بر تقویت توان هسته‌ای خود پافشاری می‌کند.
تضعیف گفت‌وگوهای راهبردی
مذاکرات غیررسمی متزلزل شده‌اند: اگرچه مذاکراتی بین واشنگتن و پکن در حوزه تسلیحات هسته‌ای انجام شده، اما افشای راهبرد ضدچینی آمریکا باعث بروز «جنگ رسانه‌ای» بین دو کشور شده و فضای گفت‌وگو را مسموم کرده است.
رد مسابقه تسلیحاتی از سوی چین: چین بارها اعلام کرده که قصد رقابت تسلیحاتی ندارد، اما آمریکا این موضع را با تردید می‌نگرد و آن را تاکتیکی برای امتیازگیری می‌داند.
تأثیر منطقه‌ای و جهانی
بی‌ثباتی در منطقه آسیا–پاسیفیک: ظهور چین به‌عنوان قدرت سوم هسته‌ای، توازن سنتی بین آمریکا و روسیه را برهم زده و احتمال بی‌ثباتی در منطقه آسیا–پاسیفیک را افزایش داده است.
تغییر نظریه‌های بازدارندگی: نظریه‌های کلاسیک بازدارندگی بر پایه دو قدرت هسته‌ای شکل گرفته‌اند. ورود چین به این معادله، محاسبات استراتژیک را پیچیده‌تر کرده و احتمال ادراک‌های نادرست و تهدیدآمیز را بالا برده است.
srm
