نگاهی به تحولات روابط چین و آمریکا میان امید و نگرانی

پارس‌تودی - روابط آمریکا و چین با وجود تلاش‌ها برای برقراری ارتباطات بیشتر، همچنان سست و شکننده باقی مانده است.

اختلافات عمیق ناشی از همه‌گیری کرونا، جنگ اوکراین، تنش‌های تجاری، مسائل فناوری و حقوق بشر، زمینه‌های تنش میان دو قدرت بزرگ جهانی را تشدید کرده است. کارشناسان بر این باورند که حرکت به سوی همکاری محدود ممکن است، اما موانع استراتژیک و شرایط داخلی، هرگونه نزدیکی واقعی را دشوار کرده است. در این بسته خبری از پارس‌تودی تحولات چین و آمریکا بررسی شده است که می‌خوانید:

زمینه‌های تنش روابط آمریکا و چین

تارنمای شبکه خبری "سی‌ان‌ان" با اشاره احتمال برقراری ارتباطات بیشتر بین واشنگتن و پکن، روابط دو کشور را همچنان شکننده و پرچالش توصیف کرد. در سال‌های اخیر به دلیل همه‌گیری کرونا، جنگ اوکراین، تنش‌های تجاری، مسائل فناوری و حقوق بشر در پایین‌ترین سطح خود قرار گرفته است. پکن پس از دیدار «نانسی پلوسی» رئیس وقت مجلس نمایندگان آمریکا از تایوان، کانالهای ارتباطی پکن با واشنگتن را قطع کرد. علاوه بر آن، سرنگونی بالون چین بر فراز آمریکا نیز به وخامت اوضاع دامن زد و تلاش‌ها برای احیای مذاکرات را پیچیده‌تر کرد. با وجود اختلافات عمیق، برخی کارشناسان معتقدند همکاری در حوزه‌های جهانی مانند تغییرات آب و هوایی می‌تواند نقطه شروعی برای تعامل بین چین و آمریکا باشد. کارشناسان بر این باورند که حرکت به سوی همکاری در حوزه‌های کم‌تنش ممکن است، اما موانع استراتژیک و شرایط داخلی آن را دشوار کرده است. «شِن دینگلی» استاد روابط بین‌الملل در شانگهای معتقد است که چین و آمریکا مسیر سریع همکاری را دنبال می‌کنند و سفرهای اخیر نگرانی‌ها و زمینه‌های تعامل آینده را برای بررسی اقدامات بعدی مشخص کرده است.

سیاست خارجی آمریکا و چین در دوران ترامپ: تکرار مسیر جنگ تعرفه‌ای

نشریه "فارن پالسی" با اشاره به سوابق «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا و مشاورانش چین را به‌عنوان چالش اصلی امنیت ملی دولت آمریکا معرفی کرد. ترامپ قصد دارد جنگ تجاری با چین را تشدید کند و بر اعمال تعرفه‌های سنگین برای کاهش وابستگی اقتصادی آمریکا به این کشور تاکید دارد. جنگ تعرفه‌ای ترامپ که با تعرفه‌های ۲۵ درصدی بر فولاد و ۱۰ درصدی بر آلومینیوم آغاز شد، بیش از ۳۶۰ میلیارد دلار کالاهای چینی را تحت تاثیر قرار داد و باعث افزایش هزینه تولید، کاهش صادرات کشاورزی و تشدید وابستگی چین به شرکای آسیایی شد. تحقیقات نشان می‌دهد که این سیاست‌ها نه تنها کسری تجاری را به طور چشمگیر کاهش نداد، بلکه فشار اقتصادی بر خانوارها و تولیدکنندگان آمریکایی را افزایش داد. به عنوان مثال، قیمت سویا به شدت کاهش یافت و دولت مجبور شد ۲۸ میلیارد دلار کمک بلاعوض به کشاورزان ارائه کند.


پیامدهای ژئوپلیتیک و سیاسی

تنش‌های ناشی از تعرفه‌ها، علاوه بر چین روابط آمریکا با متحدان سنتی مانند اتحادیه اروپا و ناتو را نیز پیچیده کرد و پکن مجبور به اقدامات متقابل اقتصادی شد. تحلیلگران معتقدند که ادامه چنین سیاست‌هایی نه تنها باعث تشدید رقابت با چین می‌شود، بلکه می‌تواند فرصت‌های همکاری در مسائل بین‌المللی، مانند تغییرات اقلیمی، را محدود کند. روابط آمریکا و چین در دوران بایدن تلاش‌هایی برای بهبود روابط داشت اما سیاست‌های واشنگتن به ویژه در حوزه تجارت و تعرفه‌ها، تنش‌ها را تشدید کرده و مسیر همکاری‌های محدود را دشوارتر کرد. کارشناسان بر این باورند که هرگونه همکاری واقعی مستلزم مدیریت دقیق دیپلماسی داخلی و بین‌المللی دو کشور است و حتی مسائل غیرتنش‌آفرین نیازمند پایش دقیق است.

hm