چرا نتانیاهو از اردوغان در مسئله نسل‌کشی ارامنه گروکشی می‌کند؟

پارس تودی – نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی، نسل‌کشی ارامنه توسط عثمانی را به‌رسمیت شناخت که این موضع نتانیاهو موجب واکنش فوری آنکارا شد.

به گزارش پارس تودی، بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در مصاحبه‌ای در خصوص وقایع سال ۱۹۱۵ در دوره عثمانی علیه ارامنه گفت: نسل‌کشی انجام‌شده به‌دست امپراتوری عثمانی علیه ارامنه، آشوریان و یونانیان در اوایل قرن بیستم را به‌رسمیت می‌شناسم. این موضع نتانیاهو موجب واکنش فوری آنکارا شد. به گزارش پارس تودی، در همین راستا وزارت خارجه ترکیه در بیانیه‌ای اظهارات بنیامین نتانیاهو درباره وقایع مربوط به ارامنه در دوره عثمانی را محکوم کرد.  در این بیانیه آمده است: «اظهارات نتانیاهو درباره حوادث ۱۹۱۵ تلاشی برای سوءاستفاده سیاسی از وقایع تلخ گذشته است. نتانیاهو که به‌دلیل نقش خود در نسل‌کشی علیه مردم فلسطین در حال محاکمه است، تلاش می‌کند جنایت‌های خود و دولتش را پنهان کند و این سخنان که با حقایق تاریخی و حقوقی سازگار نیست، محکوم و مردود است».

به نظر می‌رسد که هدف اصلی نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی نوعی فرافکنی با متهم ساختن امپراتوری عثمانی و در واقع مسئول شناختن ترکیه امروز به نسل‌کشی ارامنه در جریان جنگ جهانی اول است. هدف او این است که به اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه این مطلب را گوشزد نماید که اگر در برهه کنونی مقامات ترکیه‌ای، اسرائیل را متهم به نسل‌کشی فلسطینی‌ها در جنگ غزه می‌کنند، پیشینیان آنها نیز متهم به چنین اقداماتی علیه ارامنه و برخی اقلیت‌های دیگر در امپراتوری عثمانی هستند.

رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه موضعی بسیار صریح و انتقادی نسبت به اقدامات رژیم صهیونیستی در جریان جنگ غزه اتخاذ کرده و بارها این اقدامات را «نسل‌کشی» توصیف کرده است. او در سخنرانی‌ها و بیانیه‌های مختلف، ضمن محکوم‌کردن حملات اسرائیل، خواستار واکنش جدی جامعه جهانی شده است. اردوغان اعلام کرده که نسل‌کشی اسرائیل در غزه حتی از جنایات نازی‌ها نیز فراتر رفته و سکوت در برابر این جنایات را مشارکت در ظلم دانسته است. او گفته: «هر کسی که در برابر نسل‌کشی در غزه سکوت اختیار می‌کند، در جنایات ضد بشری اسرائیل شریک است».

هاکان فیدان، وزیر خارجه ترکیه نیز در افتتاحیه نشست فوق‌العاده شورای وزرای خارجه سازمان همکاری اسلامی در جده عربستان سعودی اظهار داشت: اسرائیل نه به دنبال صلح، بلکه به دنبال پاک کردن فلسطینی‌ها از منطقه است.

این مواضع به رغم تداوم مراودات تجاری و اقتصادی بین ترکیه و اسرائیل به مذاق نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی خوش نیامده است. بدین لحاظ موضوع تاکید نتانیاهو به نسل‌کشی ارامنه، به‌ویژه در شرایطی که روابط اسرائیل و ترکیه دچار تنش است، از منظر سیاسی بسیار معنادار تلقی می‌شود. این اقدام می‌تواند نوعی گروکشی یا فشار سیاسی علیه رجب طیب اردوغان تلقی شود. دلایل چندی برای این مسئله وجود دارد:

-   ابزار فشار در روابط دوجانبه

اسرائیل در گذشته نیز در دوره‌های تنش با ترکیه، موضوع نسل‌کشی ارامنه را مطرح کرده بود. این نشان می‌دهد که این موضوع به‌نوعی به عنوان اهرم فشار سیاسی و نه صرفاً از منظر حقوق بشر یا تاریخ‌نگاری استفاده می‌شود.

-   پاسخ به انتقادات ترکیه از اسرائیل

اردوغان بارها اسرائیل را به ارتکاب جنایات جنگی علیه فلسطینی‌ها متهم کرده است. نتانیاهو نیز در واکنش، اردوغان را به کشتار کردها و سرکوب خبرنگاران متهم کرده و گفته است که او آخرین کسی است که می‌تواند اسرائیل را نصیحت کند.

-   رقابت در مشروعیت اخلاقی

با به‌رسمیت شناختن نسل‌کشی ارامنه، نتانیاهو تلاش می‌کند مشروعیت اخلاقی ترکیه را زیر سؤال ببرد و خود را در موضع برتر قرار دهد، به‌ویژه در فضای بین‌المللی که ترکیه تلاش دارد نقش فعالی ایفا کند.

-   پیام به جامعه جهانی و ارامنه

این اقدام می‌تواند نوعی پیام به جامعه ارامنه و کشورهای غربی باشد که اسرائیل در کنار قربانیان نسل‌کشی ایستاده است، حتی اگر انگیزه اصلی آن سیاسی باشد.

srm