آمریکا زیر سایه ترامپ؛ آزادی بیان در حال مرگ است؟
پارستودی- آزادی بیان، بهعنوان یکی از ارکان اصلی دموکراسی نوع آمریکایی در ایالات متحده، همواره در معرض آزمونهای سیاسی و اجتماعی قرار داشته است.
دوره دوم ریاستجمهوری دونالد ترامپ، که از ۲۰ ژانویه ۲۰۲۵ آغاز شد، به دلیل رویکردهای جنجالی او نسبت به رسانهها و آزادی مطبوعات، نگرانیهای گستردهای را در میان حامیان حقوق بشر و آزادی بیان ایجاد کرده است. این دوره، که با شعار «اول آمریکا» و تمرکز بر سیاستهای اقتدارگرایانه همراه بوده، با اقدامات و اظهاراتی از سوی ترامپ مشخص شده که به نظر میرسد محدودیتهایی بر آزادی بیان و مطبوعات اعمال میکند.
یکی از نمونههای برجسته این موضوع، ماجرای تعطیلی برنامه کمدی جیمی کیمل است که بهعنوان نشانهای از فشار بر رسانهها و آزادی بیان در این دوره مطرح شده است.
در دوره اول ریاستجمهوری ترامپ (۲۰۱۷-۲۰۲۱)، او بارها رسانهها را «دشمن مردم» خواند و شبکههایی مانند سیانان و انبیسی را به انتشار «اخبار جعلی» متهم کرد. این رویکرد در دوره دوم تشدید شده است.
گزارشها حاکی از آن است که در چند ماه نخست دوره دوم، دولت ترامپ اقداماتی علیه رسانههای منتقد انجام داده است. بهعنوان مثال، گزارشهایی از محدودیت دسترسی خبرنگاران برخی رسانهها، از جمله وال استریت ژورنال و نیویورک تایمز، به رویدادهای کاخ سفید منتشر شده است.
این اقدامات به بهانههایی مانند عدم رعایت دستورات اجرایی، مانند تغییر نام «خلیج مکزیک» به «خلیج آمریکا»، توجیه شدهاند. این محدودیتها، که از سوی بیش از ۴۰ رسانه از جمله فاکس نیوز محکوم شدهاند، نشاندهنده تلاش برای کنترل روایتهای رسانهای و کاهش تأثیر انتقادات است.
یکی از برجستهترین نمونههای این فشارها، ماجرای تعطیلی برنامه کمدی جیمی کیمل است. جیمی کیمل، مجری سرشناس برنامه «جیمی کیمل لایو»، به دلیل اظهارنظرهای انتقادی علیه حامیان ترامپ در جریان ترور چارلی کرک، فعال سیاسی محافظهکار، هدف فشارهای دولت قرار گرفت.
گزارشها نشان میدهد که پس از این اظهارات، برنامه کیمل تعطیل شد، که این اقدام بهعنوان نشانهای از تلاش برای ساکت کردن صداهای منتقد در رسانهها تعبیر شده است.
این رویداد، نگرانیهایی را درباره محدودیت آزادی بیان در حوزه برنامههای سرگرمی و طنز سیاسی ایجاد کرده است، که بهطور سنتی در آمریکا از مصونیت نسبی برخوردار بودهاند.
تعطیلی برنامه کیمل نهتنها یک اقدام علیه یک فرد خاص، بلکه پیامی به دیگر رسانهها و شخصیتهای عمومی بود که انتقاد از دولت یا متحدان آن میتواند عواقب جدی داشته باشد.
علاوه بر این، گزارشهای متعددی از سازمانهای حقوق بشری مانند دیدهبان حقوق بشر و عفو بینالملل، دوره دوم ترامپ را تهدیدی برای آزادی بیان و حقوق بشر دانستهاند. این سازمانها به سابقه ترامپ در دوره اول، از جمله تلاش برای بیاعتبارسازی نهادهای حقوقی و تهدید رسانهها، اشاره کرده و هشدار دادهاند که سیاستهای او در دوره دوم میتواند به تضعیف نهادهای دموکراتیک و کاهش نظارت رسانهای منجر شود. بهعنوان مثال، تهدید به لغو مجوز رسانهها و یا محدود کردن دسترسی آنها به اطلاعات دولتی، ابزارهایی هستند که به نظر میرسد برای ساکت کردن انتقادات به کار گرفته میشوند.
از سوی دیگر، حامیان ترامپ استدلال میکنند که اقدامات او برای محافظت از منافع ملی و مقابله با آنچه «اخبار جعلی» میخواند، ضروری است.
آنها معتقدند که رسانههای جریان اصلی اغلب علیه او و سیاستهایش موضعگیری میکنند و این اقدامات تنها تلاشی برای ایجاد تعادل در روایتهای رسانهای است.
با این حال، این استدلال با انتقادهای گستردهای مواجه شده است، زیرا به نظر میرسد بیشتر به سانسور و محدودسازی منجر میشود تا ایجاد تعادل. در مجموع، وضعیت آزادی بیان در دوره دوم ریاستجمهوری دونالد ترامپ با چالشهای جدی مواجه است.
ماجرای جیمی کیمل تنها یکی از نمونههای این فشارها است که نشاندهنده تلاش برای کنترل فضای رسانهای و کاهش صداهای منتقد در ایالات متحده آمریکا است.
AA