پرده‌برداری دیگری از جنایات فرانسه در آفریقا؛ کشتار در«تیاروی» سنگال
-
کشتار در«تیاروی» سنگال
پارس‌تودی- با انتشار گزارشی درباره کشتار تیاروی در سنگال ابعاد جدیدی از جنایات فرانسویان در آفریقا فاش شد.
به‌گزارش پارس‌تودی، با انتشار گزارش تازه دولت سنگال درباره «کشتار تیاروی»، یکی از تاریک‌ترین و انکارشده‌ترین جنایت‌های دوران استعمار فرانسه در آفریقا، از دل سکوت تاریخی بیرون آمده و دوباره به جریان افتاده است.
«دامین گله» در مطلبی با عنوان«سنگال: گزارش سفید درباره کشتار تیا‌رُوی، نور روشنی بر یک جنایت پنهان می‌اندازد» در وب‌سایت «The Africa Report» نوشت: گزارش ۳۰۱ صفحه‌ای که به رئیس‌جمهور سنگال ارائه شده، پرده بزرگی از انکار فرانسه و اراده سنگال برای کشف حقیقت و مطالبه جبران خسارت برمی‌دارد. زمانی که امانوئل ماکرون، نامزد وقت ریاست‌جمهوری فرانسه، در سال ۲۰۱۷ استعمار را «جنایت علیه بشریت» خواند، شاید تصور می‌کرد روح استعمار فرانسه در آفریقا را برای همیشه تسخیر کرده است. او که سال‌ها پس از پایان دوران استعمار به دنیا آمده، احتمالاً گمان داشت بزرگداشت هشتادمین سالگرد کشتار تیا‌رُوی در دسامبر گذشته، پایانی بر این گذشته خواهد بود. اما او هرگز عزم سنگال برای بازتعریف رابطه با فرانسه را پیش‌بینی نکرده بود.
در ۱۶ اکتبر، با تأخیری شش‌ماهه، رئیس‌جمهور باسیرو دیومایه فای و نخست‌وزیر عثمان سونکو در کاخ ریاست‌جمهوری سنگال، این گزارش ۳۰۱ صفحه‌ای را دریافت کردند؛ گزارشی که به گفته کمیته پژوهشگران تدوین‌کننده آن، قرار بود «حقیقت تاریخی» کشتار تیا‌رُوی را آشکار کند.
این کشتار در اول دسامبر ۱۹۴۴ رخ داد؛ جایی که نیروهای استعماری و ژاندارم‌های فرانسوی، گروهی از سربازان آفریقایی معروف به تیرایورهای سنگالی را که پیش‌تر «شورشی» نامیده بودند، به رگبار بستند. همان‌طور که مردم سنگال انتظار داشتند، یافته‌های این پژوهش بسیار فراتر از اشتباهات جزئی در اسناد رسمی فرانسه بود.
گزارش تاریخ‌دانان و باستان‌شناسان نشان می‌دهد که این تراژدی «از پیش طراحی‌شده» و «پنهان‌کاری‌شده» بوده و از طریق «اقدامات هماهنگ» انجام شده است. برخی آرشیوهای فرانسوی نه‌تنها مخفی شده، بلکه جعل نیز شده‌اند؛ از جمله دفاتر ثبت ورود و خروج در شهر مورلکس فرانسه و داکار، پایتخت سنگال.
در حالی که منابع رسمی فرانسه همیشه حداکثر ۷۰ نفر کشته را اعلام کرده‌اند، گزارش جدید برآورد می‌کند که «معتبرترین تخمین‌ها بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ نفر» است و شواهد نشان می‌دهد که حدود ۴۰۰ سرباز «ناپدید» شده‌اند. کاوش‌های انجام‌شده در گورستان تیا‌رُوی، در ۱۵ کیلومتری داکار، به کشف قبرهایی منجر شده که بعد از دفن‌های شناخته‌شده قبلی ایجاد شده‌اند. همچنین جمجمه‌ها، دنده‌ها و ستون فقراتِ جداشده و حتی نشانه‌هایی از شکنجه، مانند «زنجیرهای آهنی در ناحیه مچ پا»، روی اسکلت‌ها دیده شده است. وجود بقایای اجسادی که جابه‌جا شده‌اند، این احتمال را مطرح می‌کند که کشتار فقط به داخل اردوگاه محدود نبوده است.
نویسنده مطلب تأکید می‌کند که این گزارش پایان مسیر کشف حقیقت نیست. با وجود افشای انکار فرانسه، هنوز سایه‌های زیادی باقی مانده است؛ به‌ویژه در مورد محل دفن واقعی قربانیان. همین ابهام‌ها باعث شده رئیس‌جمهور سنگال، با احساس «تلخی و اندوه»، خواستار انتشار آرشیوهای بیشتری از فرانسه، ادامه حفاری‌ها و آغاز روندی برای جبران خسارات مادی و معنوی شود.
اکنون گزارش جدید سنگال، نه‌فقط سندی تاریخی، بلکه گامی برای عدالت‌خواهی و بازنویسی بخشی از تاریخ است که قربانیان آن ده‌ها سال در سکوت پنهان نگه داشته شده‌اند.
ad
