چرا آمریکا خواهان رها شدن ترکیه از انرژی روسیه است؟

پارس‌تودی - وزیر امورخارجه آمریکا از ترکیه خواست تا از انرژی روسیه رها شود.

به گزارش پارس‌تودی، مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا، در دیدار با هاکان فیدان، همتای ترکیه‌ای خود در واشنگتن، از ترکیه خواست تا منابع انرژی روسیه را رها کند. 

وزارت امور خارجه ایالات متحده روز دوشنبه ۱۰ نوامبر پس از دیدار دو وزیر در واشنگتن، در بیانیه‌ای اعلام کرد که «روبیو درخواست رئیس‌جمهور ترامپ از همه متحدان ناتو برای توقف خرید منابع انرژی روسیه را تکرار کرد.» واشنگتن معتقد است که این امر به پایان جنگ جاری در اوکراین کمک خواهد کرد. 

«دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا بارها از کشورهای اروپایی و آسیایی خواسته‌است که خرید نفت از روسیه را متوقف کنند. آمریکا به دلیل خرید نفت روسیه توسط هند، پیش‌تر تعرفه‌هایی را بر این کشور اعمال کرده‌است. در اکتبر گذشته، ایالات متحده با استناد به عدم پیشرفت در حل مناقشه اوکراین، تحریم‌هایی را علیه دو شرکت بزرگ نفتی روسیه، روس‌نفت و لوک‌اویل، اعمال کرد. 

به‌طور کلی واشنگتن در راستای تشدید بی‌سابقه فشارها علیه مسکو، خواهان کاهش وابستگی ترکیه به انرژی روسیه است زیرا این وابستگی نفوذ سیاسی و اقتصادی مسکو را در منطقه تقویت می‌کند، توان واشنگتن برای اعمال فشار بر روسیه در جنگ اوکراین را کاهش می‌دهد و استقلال راهبردی ترکیه در چارچوب ناتو را محدود می‌سازد. 

دلایل اصلی فشار آمریکا بر ترکیه برای رها شدن از انرژی روسیه را می‌توان در این موارد برشمرد: 

 جنگ اوکراین و فشار اقتصادی بر روسیه: 

آمریکا معتقد است که خرید نفت و گاز روسیه توسط متحدان ناتو، از جمله ترکیه، منابع مالی لازم برای ادامه جنگ اوکراین را در اختیار کرملین قرار می‌دهد. واشنگتن بارها تأکید کرده که توقف خرید انرژی روسیه می‌تواند به تضعیف اقتصاد این کشور و در نتیجه کاهش توان نظامی آن کمک کند. 

 کاهش نفوذ ژئوپلیتیک روسیه در ترکیه: 

روسیه بزرگ‌ترین تأمین‌کننده گاز ترکیه بوده‌است؛ سهم آن طی دو دهه از بیش از ۶۰ درصد به حدود ۳۷ درصد در سال ۲۰۲۵ کاهش یافته، اما همچنان جایگاه مهمی در تأمین گاز ترکیه دارد. آمریکا می‌خواهد این وابستگی بیشتر کاهش یابد تا روسیه نتواند از انرژی به‌عنوان ابزار فشار سیاسی بر آنکارا استفاده کند. 

همگرایی ترکیه با ناتو و غرب: 

ترکیه عضو ناتو است و واشنگتن انتظار دارد این کشور در سیاست‌های انرژی همسو با غرب حرکت کند. ادامه خرید انرژی روسیه از سوی ترکیه، نوعی شکاف در اتحاد ناتو ایجاد می‌کند و به روسیه فرصت می‌دهد روابط ویژه‌ای با آنکارا حفظ کند. 

 جایگزینی با منابع انرژی دیگر: 

آمریکا و متحدانش تلاش دارند ترکیه را به سمت واردات انرژی از منابع جایگزین از جمله گاز مایع طبیعی (LNG) آمریکا و افزایش تولید داخلی ترکیه سوق دهند. پیش‌بینی می‌شود تا سال ۲۰۲۸ ترکیه بتواند نیمی از نیاز گازی خود را بدون روسیه تأمین کند. 

 همبستگی با سیاست تحریم‌ها: 

ایالات متحده تحریم‌های گسترده‌ای علیه شرکت‌های نفتی روسیه مانند روس‌نفت و لوک‌اویل اعمال کرده‌است. اگر ترکیه همچنان به خرید انرژی روسیه ادامه دهد، این تحریم‌ها بی‌اثر می‌شوند و روسیه راهی برای دور زدن فشارهای اقتصادی پیدا می‌کند. 

ملاحظات ترکیه 

این در حالی است که اجابت خواسته آمریکا درباره کاهش روابط با مسکو به‌خصوص رهایی از انرژی روسیه برای آنکارا بسیار دشوار است. ترکیه علاوه بر انرژی، در حوزه‌های نظامی (مانند خرید سامانه پدافند هوایی اس-۴۰۰) نیز با روسیه همکاری داشته‌است. روابط اقتصادی و تجاری مسکو و آنکارا نیز بسیار گسترده است. شرکت روس‌اتم نخستین نیروگاه هسته‌ای ترکیه موسوم به "آق قویو" را نیز احداث کرده‌است. این پروژه عظیم با ساخت، مالکیت و مدیریت کامل روسیه در سواحل مدیترانه به مراحل نهایی رسیده‌است. با این حال آمریکا مدعی است که روابط مسکو و آنکارا انسجام ناتو را مورد تهدید قرار می‌دهد و تلاش می‌کند با فشار بر بخش انرژی، دامنه همکاری‌های راهبردی ترکیه و روسیه را محدود کند. هرچند رها شدن از انرژی روسیه برای ترکیه هزینه‌بر است، اما آمریکا آن را فرصتی برای تنوع‌بخشی به منابع انرژی و کاهش ریسک‌های ژئوپلیتیک می‌داند و ادعا می‌کند که این تغییر می‌تواند در بلندمدت امنیت انرژی ترکیه را افزایش دهد. با توجه به اینکه ترکیه به‌عنوان کشوری میان اروپا و آسیا، نقش مهمی در ترانزیت انرژی دارد، ایالات متحده مدعی است که اگر این کشور از انرژی روسیه فاصله بگیرد، مسیرهای جایگزین برای صادرات انرژی غرب آسیا و آسیای مرکزی به اروپا تقویت می‌شوند و وابستگی اروپا به روسیه کاهش می‌یابد. 

جمع‌بندی 

آمریکا خواهان رها شدن ترکیه از انرژی روسیه است تا منابع مالی روسیه برای جنگ اوکراین کاهش یابد، نفوذ سیاسی مسکو بر آنکارا محدود شود، اتحاد ناتو تقویت گردد و مسیرهای جایگزین انرژی برای اروپا فعال شوند. این سیاست بخشی از راهبرد کلان واشنگتن برای مهار روسیه و تضمین امنیت انرژی متحدان غربی است. 

srm