کتیبه کوروش؛ تحفه تاریخ ایران برای صلح جهانی

پارس تودی- ۲۶ قرن پیش، کوروش هخامنشی فرمانروای سرزمین پارس فرمانی را بر استوانه‌ای گلی نگاشت که امروز به عنوان نخستین منشور حقوق بشر جهان شناخته می‌شود.

به گزارش پارس تودی،  کوروش هخامنشی فرمانروای سرزمین پارس بر استوانه‌ای از گل نوشت: «من به همه مردمان آزادی دادم تا خدایان خود را بپرستند، من ویرانی‌ها را بازسازی کردم و ستم را برنتابیدم، ...». ، کتیبه‌ای تاریخی، که در آن از آزادی ادیان، بازسازی و عدالت سخن گفته شده و حال پس از دو دهه تلاش مشترک ایران، تاجیکستان و عراق، در ششم نوامبر ۲۰۲۵ ، در چهل‌وسومین کنفرانس عمومی یونسکو در سمرقند، با اجماع جهانی به ثبت رسید.

این کلمات سنگ بنای نخستین منشور حقوق بشر بودند که کوروش بر لوح تاریخ حک کرد، اما ثبت این میراث جهانی، سفری بیست ساله بود، پر از تلاش‌های خستگی ناپذیر مسئولان، مورخان و دیپلمات‌هایی از سه کشور ایران تاجیکستان و عراق که با همکاری نمادین پلی بین گذشته و حال زدند.

سرانجام در رویدادی تاریخی در ششم نوامبر ۲۰۲۵ یعنی ۱۵ آبان، در صحن چهل ‌و سومین کنفرانس عمومی سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد (یونسکو) در سمرقند، «استوانه کوروش کبیر» به‌عنوان یکی از نخستین منشورهای حقوق بشر جهان به رسمیت شناخته شد و با صد درصد آرا، از سوی کشورهای عضو یونسکو مورد تایید قرار گرفت.

منشور کوروش چه می‌گوید؟

فرهاد زارع، کارشناس ارشد باستان شناسی پایگاه جهانی پاسارگاد درباره محتوای کتیبه کوروش نیز گفت: کوروش در خطوط اول تا بیستم این کتیبه، درباره شهر بابل که یکی از شهرهای مهم دنیای باستان بوده صحبت می‌کند و سپس خودش و تبارش را معرفی می‌کند. از آن پس، و از خط بیستم به بعد، درباره کارهایی که کوروش انجام داده و شرح فتح بابل را بیان کرده است؛ اینکه بدون خونریزی بابل را فتح کرده، اسیرهای بابلی را آزاد نموده و دستور بازسازی بیت المقدس را داده است.

منشور کوروش، سراسر رافت و مهربانی و گذشت است؛ او به سربازانش دستور داده که از تجاوز به جان و مال و ناموس مردم خودداری کنند و حتی اگر در مسیر لشکرکشی درختی هست، اجازه قطع کردن آن را ندارند.

تحفه تاریخ ایران برای صلح جهانی

محمد نصیری حقیقت، مدیر پایگاه جهانی پاسارگاد می‌گوید: این منشور که بیش از دو هزار و ۵۰۰ سال پیش نوشته شده، این موضوع را نشان می‌دهد که ایرانیان ۲۶ قرن پیش نیز به حقوق بشر اهمیت می‌داده و این امر در اسناد تاریخی آن نیز نمودار است.

نصیری حقیقت، افزوده که امروز مردم جهان می‌توانند به این کتیبه باستانی استناد کنند و از آن مفاهیمی را برای صلح و آرامش و برای در کنار هم زندگی کردن برگیرند، پیامی که از ایران به سراسر دنیا مخابره شده است.

آرامگاه کوروش نویسنده نخستین بیانیه حقوق بشر در پاسارگاد، امروز پایگاهی جهانی برای گفت‌وگوی میان ملل است و ایرانیان در سایه این آرامگاه، به جهانیان یادآوری می‌کنند که صلح و مدارا، ریشه در خاک ایران دارد که احترام به کرامت انسانی، زبانی است که در این درس هزاران سال پیش تکلم می‌شد.

BR