چرا قرارداد گازی رژیم صهیونیستی و مصر در آستانه فروپاشی است؟

پارس تودی– اختلافات سیاسی و امنیتی بین رژیم صهیونیستی و مصر به حوزه اقتصاد نیز تسری پیدا کرده و اکنون بزرگ‌ترین قرارداد گازی بین تل‌آویو و قاهره را در آستانه فروپاشی قرار داده است.

به گزارش پارس تودی، یکی از بزرگ‌ترین قراردادهای صادرات گاز طبیعی رژیم صهیونیستی به مصر اکنون در آستانه فروپاشی قرار گرفته است. ارزش این قرارداد حدود ۳۵ میلیارد دلار و هدف آن انتقال بیش از ۱۳۰ میلیارد مترمکعب گاز به مصر تا سال ۲۰۴۰ است و اکنون به ابزار فشار سیاسی کابینه بنیامین نتانیاهو بدل شده است. 

بر اساس قرارداد مذکور، قرار بود اسرائیل روزانه حدود ۱.۸ میلیارد فوت‌مکعب گاز به مصر صادر کند؛ اما اکنون وارد یک بن‌بست پیچیده سیاسی و فنی در فلسطین اشغالی شده است. طبق اعلام منابعی در وزارت‌نفت مصر، میزان گازی که هم‌اکنون از رژیم صهیونیستی وارد می‌شود، بین ۸۵۰ میلیون تا یک میلیارد فوت‌مکعب در روز است. این حجم بر اساس توافق سال ۲۰۱۹ است که از سال ۲۰۲۰ اجرایی شد. اما رژیم صهیونیستی به تعهدات جدیدی که طبق اصلاحیه قرارداد در ژوئیه ۲۰۲۵ تعیین شد – و شامل افزایش تدریجی صادرات تا رسیدن به سطح ۱.۸ تا ۲ میلیارد فوت‌مکعب در سال ۲۰۲۶ بود – عمل نکرده است. از سوی دیگر، مشکلات فنی و نظارتی در اجرای قرارداد نیز به پیچیدگی اوضاع افزوده است. تل‌آویو ابتدا این کمبود را به مشکلات فنی نسبت داد و اعلام کرد که این مشکل تا اکتبر ۲۰۲۵ برطرف می‌شود؛ اما بعدها مشخص شد که کابینه نتانیاهو و برخی کمیته‌های کنست (پارلمان رژیم صهیونیستی)، قصد دارند به دلیل اختلافات سیاسی با مصر درباره وضعیت غزه و حضور ارتش مصر در سینا، اجرای مرحله جدید توافق را متوقف کنند و حتی می‌خواهند درباره قیمت‌های آینده گاز دوباره مذاکره کنند. 

در واقع کابینه نتانیاهو این توافق اقتصادی را به ابزاری سیاسی تبدیل کرده تا حمایت جناح راست‌افراطی را حفظ و از فشارهای قضایی ناشی از پرونده‌های فساد و انتقادات امنیتی فرار کند. راست‌گرایان اسرائیلی با کارشکنی در قرارداد گاز، به دنبال تداوم فضای جنگ در غزه و ایجاد تنش با مصر هستند تا از آن در سیاست داخلی خود استفاده کنند. 

وب‌سایت اقتصادی اسرائیلی «بیزپورتال» در گزارشی ادعا کرد که مصر سالانه میلیاردها دلار از محل تجارت گاز با اسرائیل سود به‌دست می‌آورد. طبق این گزارش، اسرائیل از طریق میدان گازی «لویاتان» گاز خود را به مصر صادر می‌کند و بخش عمده‌ای از آن نیز از طریق تأسیسات مایع‌سازی گازی مصر به اروپا منتقل می‌شود. حدود ۸۰ درصد از سود این صادرات به مصر می‌رسد. بر اساس توافق موجود، قراراست که اسرائیل در پانزده سال آینده به ارزش ۱۳۰ میلیارد دلار گاز به مصر بفروشد که بخش زیادی از این مبالغ در اقتصاد مصر باقی می‌ماند.

جناح‌های تندرو در رژیم صهیونیستی معتقدند که ادامه صادرات گاز به مصر به نوعی تقویت اقتصاد قاهره است و این امر مانعی در برابر برنامه‌های آنان برای فشار بر غزه و جلوگیری از هرگونه مانع در مسیر تهدیدهای مربوط به جابه‌جایی اجباری ساکنان غزه محسوب می‌شود. همچنین این جریان‌ها نگران هستند که در آینده قیمت گاز برای «اسرائیل» عادلانه نباشد. نتانیاهو نمی‌تواند صادرات گاز به مصر را به‌طور کامل متوقف کند، زیرا شرکت‌های بین‌المللی شریک میدان گازی لویاتان – به‌ویژه شرکت آمریکایی شِورون – فشار سنگینی بر کابینه رژیم صهیونیستی وارد کرده‌اند. آن‌ها سرمایه‌گذاری هنگفتی در این میدان کرده‌اند و تنها مسیر اقتصادی برای صادرات گاز، شبکه انتقال گاز مصر است. جایگزین‌های دیگر یا بسیار پرهزینه‌اند یا اصلاً ظرفیت صادراتی ندارند. 

این در حالی است که مصر خود را برای کاهش چشمگیر واردات گاز از رژیم صهیونیستی آماده می‌کند؛ تا جایی که احتمال توقف نسبی واردات تا تابستان ۲۰۲۶ وجود دارد. اکنون مصر به بزرگ‌ترین واردکننده گاز طبیعی در شمال آفریقا تبدیل شده و برای به‌صرفه‌ترین قیمت‌ها قصد دارد مناقصه‌های ماهانه برگزار کند. مصر اخیراً مناقصه‌ای برای خرید سه محموله گاز مایع از بازار فوری برگزار کرده و هم‌زمان برای واردات ۲۰ محموله دیگر از شرکت‌های عربستانی، فرانسوی، هلندی و آذربایجانی تا پایان سال توافق کرده است. همچنین قراردادهایی برای واردات حدود ۱۲۵ محموله در سال ۲۰۲۶ منعقد شده تا هرگونه کمبود گاز از جانب رژیم صهیونیستی جبران شود. در عین حال جلسات فشرده‌ای با حضور فرماندهان نظامی، کارشناسان اقتصادی و متخصصان انرژی مصری در جریان است تا راهکارهایی برای کاهش وابستگی به گاز و تأمین بودجه اضافی سه میلیارد دلاری لازم برای خرید گاز مایع مورد نیاز این کشور تا سال ۲۰۲۶ ارائه دهند. مصر همچنین به دنبال انعقاد قراردادهای بلندمدت برای واردات گاز مایع تا سال ۲۰۳۰ و تنوع‌بخشی به تأمین‌کنندگان انرژی خود است. 

در نهایت قرارداد گازی مصر و رژیم صهیونیستی که قرار بود یکی از بزرگ‌ترین همکاری‌های انرژی منطقه باشد، اکنون به دلیل ترکیب عوامل سیاسی، امنیتی و اقتصادی در معرض فروپاشی قرار گرفته است. این وضعیت نشان می‌دهد که روابط اقتصادی میان رژیم صهیونیستی و مصر به‌شدت تحت تأثیر تحولات سیاسی و امنیتی منطقه قرار دارد. 

srm