آمریکا دموکراسی است یا جمهوری میلیاردرها؟
-
آیا آمریکا دموکراسی است یا جمهوری میلیاردرها؟
پارستودی- در حالی که یک قرن پیش فقط ۰.۲۵ درصد پول انتخابات آمریکا از جیب ۱۰۰ نفر از ثروتمندان تأمین میشد، امروز یک دلار از هر ۱۳ دلار هزینههای انتخاباتی فدرال مستقیماً از حساب میلیاردرها پرداخت میشود؛ تحولی که واشنگتنپست آن را «تصاحب سیاست آمریکا توسط میلیاردرها» نامیده است.
ایالات متحده در سالهای اخیر شاهد تحولاتی عمیق در ساختار قدرت سیاسی بوده است؛ تحولاتی که در آن، ابرثروتمندان نقش محوری یافتهاند. مقالهای در واشنگتن پست با عنوان «چگونه میلیاردرها سیاست آمریکا را تصاحب کردند» به بررسی این پدیده پرداخته و با استناد به آمارهای دقیق، نشان میدهد که چگونه تمرکز ثروت در دست اقلیتی کوچک، دموکراسی آمریکایی را به چالش کشیده است. این مقاله، بر اساس دادههای انتخاباتی و اقتصادی، تصویری از یک سیستم سیاسی ارائه میدهد که در آن، نفوذ مالی نهتنها بر انتخابات، بلکه بر سیاستگذاریها و حتی انتصابات دولتی سایه افکنده است.
طبق دادههای واشنگتن پست، صد آمریکایی ثروتمندترین در سال ۲۰۰۰ فقط ۰.۲۵ درصد از کل هزینههای انتخابات فدرال را تأمین میکردند؛ یعنی حدود ۴۶ میلیون دلار. اما در سال ۲۰۲۴، این رقم به ۷.۵ درصد جهش یافت و به بیش از ۱.۱ میلیارد دلار رسید.
میانگین کمکهای سالانه این گروه در دهه ۲۰۰۰-۲۰۱۰ حدود ۲۱ میلیون دلار بود، اما در دهه اخیر، این رقم بهطور مداوم افزایش یافت و در ۲۰۲۴ به اوج خود رسید. این افزایش، بسیار فراتر از رشد کلی هزینههای انتخاباتی است و نشاندهنده وابستگی فزاینده احزاب به میلیاردرها است. در واقع، یک دلار از هر ۱۳ دلار خرجشده در انتخابات توسط ابرثروتمندترین آمریکاییها تأمین مالی میشود. این نفوذ، نهتنها مالی، بلکه ایدئولوژیک و ساختاری است. در سال ۲۰۲۴، بیش از ۸۰ درصد کمکهای صد ثروتمند به جمهوریخواهان یا گروههای محافظهکار اختصاص یافت؛ تغییری چشمگیر نسبت به سال ۲۰۲۰، زمانی که میلیاردرهای حوزه فناوری و مالی، ۱۸۶ میلیون دلار بیشتر به دموکراتها پرداخت کرده بودند. ایلان ماسک، ثروتمندترین مرد جهان، در انتخابات ریاستجمهوری بهتنهایی ۲۹۴ میلیون دلار به ترامپ و جمهوریخواهان اهدا کرد و در مقابل، بسته حقوقی ۱ تریلیون دلاری خود در تسلا را تضمین نمود.
آمارها نشان میدهند که این نفوذ ریشه در تغییرات ساختاری دارد. از سال ۲۰۱۰، احکام دادگاهی مانند «سیتیزنز یونایتد علیه کمیسیون انتخابات فدرال» اجازه داد تا اتحادیهها و شرکتها بدون محدودیت هزینه کنند و سوپرپکها را به ابزاری قدرتمند تبدیل کرد. در نتیجه از سال ۲۰۱۵، حداقل ۴۴ میلیاردر یا همسرانشان به سمتهای ایالتی یا فدرال رسیدهاند.
در مراسم تحلیف دوره دوم ریاستجمهوری ترامپ نیز ۱۷ میلیاردر با دارایی بیش از یک تریلیون دلار حضور داشتند؛ از جمله ایلان ماسک، جف بزوس، مارک زاکربرگ، برنارد آرنو، تیم کوک و روپرت مورداک.
کابینه ترامپ نیز با دارایی خالص ۷.۵ میلیارد دلاری، ثروتمندترین در تاریخ آمریکاست و شامل چندین میلیاردر میشود. از منظر تاریخی، این وضعیت یادآور عصر طلایی (Gilded Age) است، جایی که ثروت در دست اقلیت متمرکز بود.
امروزه، ۹۰۲ میلیاردر آمریکایی بیش از ۶.۷ تریلیون دلار دارایی دارند دو برابر مقدار تعدیلشده با تورم یک دهه پیش. این تمرکز، نتیجه انقلاب فناوری، افزایش حقوق مدیران اجرایی و کاهش مالیات تحت هر دو حزب است. ترامپ در سال ۲۰۱۶ وعده مبارزه با نخبگان را داد، اما در دور دوم ریاستجمهوری وی، میلیاردرها آشکارا بر کاخ سفید نفوذ پیدا کردند.
نتیجه این روند، فروپاشی اعتماد عمومی به نهادهای قانونی در ایالات متحده است. نظرسنجی واشنگتن پست-ایپسوس در سال ۲۰۲۴ نشان داد که اکثریت، افزایش هزینههای میلیاردرها در انتخابات را «بسیار بد» میدانند و فقط ۱۲ درصد تأثیر مثبت آن را تأیید میکنند. این وضعیت، دموکراسی آمریکایی را به سمت حکومت الیگارشی سوق میدهد. نفوذ میلیاردرها در سیاست نهفقط انتخابات را در آمریکا پرهزینهتر و نابرابرتر میکند، بلکه سیاستها را به نفع اقلیت کوچک شکل میدهد. ترامپ در سال ۲۰۲۴، ۱۵ برابر بیشتر از سال ۲۰۱۶ از ثروتمندان در انتخابات پول جمعآوری کرد و کامالا هریس سه برابر هیلاری کلینتون در ۲۰۱۶. این روند، اگر با اصلاحات اساسی از جمله اعمال محدودیت برای سوپرپکها، متوقف نشود، ایالات متحده آمریکا بیشازپیش به یک «جمهوری میلیاردرها» تبدیل خواهد شد.
Aa/ha