Иранның Парсы шығанағы жаһандық теңдеулерде қандай рөл атқарады?
ParsToday - Иранның Парсы шығанағы өзінің ерекше географиялық орналасуына байланысты Азия, Еуропа және Африка құрлықтарының арасындағы ең үлкен және ең маңызды байланыс орталығы ретінде белгілі.
Тарих бойында Иранның Парсы шығанағы Иран үшін ішкі, аймақтық және халықаралық ареналарда ерекше стратегиялық маңызға ие аймақ болып келді, сондықтан Иранның стратегиялық сыртқы саясат шешімдері әрқашан осы аймақтың жағдайын ескере отырып қабылданады.
ParsToday мәліметі бойынша, «Парсы шығанағы» атауының тамыры ежелгі тарихта жатыр және көптеген тарихи құжаттар мен дереккөздер бұл атауды растайды. Керісінше, кейбір аймақтық елдер мен шетелдік державалардың тарихи немесе логикалық негізі жоқ жалған атауды насихаттау әрекеттері айыпталды. Бұл әрекеттер Иран ұлтының мәдени және тарихи ерекшелігін нысанаға алу ретінде түсіндірілді. Біріккен Ұлттар Ұйымы және басқа да халықаралық ұйымдар тек «Парсы шығанағы» атауын ғана таниды.
Парсы шығанағының жаһандық маңызы бірнеше негізгі факторларға байланысты:
Кең ауқымды энергетикалық ресурстар: Парсы шығанағы әлемдегі мұнайдың шамамен 62 пайызын және газ ресурстарының 40 пайызын құрайды. Бағалаулар бойынша, Парсы шығанағы бассейнінде шамамен 730 миллиард баррель дәлелденген мұнай қоры және 70 триллион текше метрден астам табиғи газ қоры бар.
Ормуз бұғазы: Бұл бұғаз Парсы шығанағын Оман теңізімен және ашық сулармен байланыстыратын маңызды өткел болып табылады және әлемдегі он бір ірі бұғаздың ішінде оның ерекше экономикалық және стратегиялық орны бар. Аймақтың мұнай экспортының үлкен бөлігі осы бұғаз арқылы өтеді.
Әскери және қауіпсіздік маңыздылығы: Батыс елдерінің, әсіресе Америка Құрама Штаттары мен Ұлыбританияның әскери базалары мен кемелерінің аймақта болуы оның стратегиялық маңыздылығының дәлелі болып табылады. Бұл маіыздылық Иран-Ирак Баас режимінің соғысы кезіндегі «танкерлер соғысы» сияқты оқиғалардан кейін күшейе түсті.
