Там 07, 2017 00:30 Asia/Almaty

Естеріңізде болса, Мұхаммад пен Рамин ортақ достары Садықтың шақыруымен Гүлстан облысына сапар шеккен еді.

Иранның Каспий теңізінің жағалауындағы үш облысының бірі Гүлстан облысы елдің солтүстігінде орналасқан. Бұл облыс сарқырамалар, ормандар, тоғандар, әдемі ауылдар мен жағалаулар сияқты табиғи тартымдылықтарға ие. Садықтың атасының үйі Горганға жақын орналасқан Зиярат ауылында.Атақты Зиярат ауылы Гүлстан облысының экологиялық туризм нысандарының бірі саналады. Бұл көне ауылда 15 метр биіктіктен табиғи хауыздарға келіп құятын көне сарқырамалар кездеседі. Сарқырама аумағында су биік жерден аққандықтан су тамшылары шашырап тұрады. Гүлдер мен өсімдіктердің жұпар иістері мен жап-жасыл ағаштар бұл аймаққа ерекше балғындық сыйлап тұр. Сонымен қатар, имамзада Абдолланың кесенесі мен ауылдың көне мешіті осы аймақтың тарихи тартымдылықтарының қатарын құрайды. Зиярат ауылында Гүлстан облысындағы жалғыз ыстық су көздері орналасқан. Осы тартымдылықтарға байланысты алыс-жақын қалалардан көптеген саяхатшылар осы ауылды көруге келеді.

Мұхаммад, Рамин мен Садық қазір Зиярат сарқырамасының қасында әңгімелесіп тұр. Алдымен бүгінгі сабақтың жаңа сөздеріне назар аударайық:

сарқырама

абшар

آبشار

өте

хейли

خیلی

әдемі

зиба

زیبا

киім

лебас

لباس

сен көресің

ту мибини

تو می بینی

Түйіршік, тамшы

зоррӓт

ذرات

су

аб

آب

қалай

четор

چه طور

ауа

һӓва

هوا

шашырайды

пӓракӓнде мишӓвӓнд

پراکنده می شوند

жер

джа

جا

жақсы

хуб

خوب

барлық жер

һӓме джа

همه جا

жасыл

сӓбз

سبز

иіс

бу

بو

гүл

гол

گل

ол толтырған

ан пор кӓрде ӓст

آن پر کرده است

бұл жер

инджа

اینجا

әрдайым

һӓмише

همیشه

осыншалықты

ин ғӓдр

این قدر

тыныш

хӓлвӓт

خلوت

күндер

рузһа

روزها

демалыс

тӓтил

تعطيل

отбасы

ханеваде

خانواده

көп

зиад

زیاد

серуен

гӓрдеш

گردش

олар келеді

анһа миайӓнд

آنها می آیند

кесене

хӓрӓм

حرم

ауыл

руста

روستا

мекен

мӓкан

مکان

көруге тұрарлық

дидӓни

ديدني

міндетті түрде

хӓтмӓн

حتماً

ол жер

анджа

آنجا

біздің баруымыз керек

ма байӓд берӓвим

ما باید برویم

ғажайып

ӓджиб

عجيب

аула

хӓйат

حياط

үй

хане

خانه

дуал

дивар

ديوار

рәсім (рәсімдер)

рӓсм (росум)

رسم ( رسوم )

таралған

райедж

رایج

үй (үйлер)

мӓнзел (мӓназел)

منزل ( منازل )

көше

куче

کوچه

шекара

мӓрз

مرز

белгілі

мошӓхӓс

مشخص

онда жоқ

ан нӓдарӓд

آن ندارد

сияқты, тәрізді

енгар

انگار

хауыз

хоуз

حوض

су құбырының шүмегі

шир-е аб

شیر آب

ол орналасқан

ан ғӓрар дарӓд

آن قرار دارد

сіз қалайсыз

шома дуст дарид

شما دوست دارید

біз барамыз

ма берӓвим

ما برویم

жылы су

абегӓрм

آبگرم

тездетіңіз

ӓджӓле конид

عجله کنيد

ақырындап

кӓм кӓм

کم کم

қараңғы

тарик

تاریک

бірнеше

чӓнд

چند

мен суретке түсіремін

мӓн ӓкс мигирӓм

من عکس مي گيرم

мен қаламаймын

мӓн немихаһӓм

من نمی خواهم

көріністер

мӓназер

مناظر

әдемі

зиба

زیبا

мен айырыламын

мӓн ӓз дӓст бедеһӓм

من از دست بدهم

ертең

фӓрда

فردا

біз бара аламыз

ма митӓваним берӓвим

ما می توانیم برویم

мүмкіндік

форсӓт

فرصت

аз

кӓм

کم

бүгін

эмруз

امروز

осы

һӓмин

همین

біз барамыз

ма берӓвим

ما برویم

 

Енді Мұхаммад пен Садықтың Зиярат ауылы мен оның маңындағы көруге тұрарлық аймақтар туралы әңгімесіне назар аударайық:

Мұхаммад: Мына сарқырама әдемі екен. Киімім ылғалданып кетті.

Мухаммад: Ин абшар хейли зибаст. Лебасӓм мӓртуб шоде ӓст.

محمد - اين آبشار خيلي زيباست . لباسم مرطوب شده است .

 

Садық: Сарқырамының су тамшыларының қалайшашырап тұрғанын көрдің бе?!

Садеқ: Мибини зоррӓт-е аб-е абшар, че тур дӓр һӓва пӓракӓнде мишӓвӓд!

صادق - می بینی ذرات آب آبشار ، چه طور در هوا پراکنده می شوند !

 

Мұхаммад: Қандай жақсы жер! Барлық жер жап-жасыл әрі гүлдердің жұпар иісі жайлаған. Бұл жер үнемі осындай тыныш па?

Мухаммад: Че джайи хуби ӓст! Һӓмеджа сӓбз ӓст вӓ буйе гол һӓме джа ра пор кӓрде ӓст. Инджа һӓмише ин ғӓдр хӓлвӓт ӓст?

محمد - چه جای خوبی است ! همه جا سبز است و بوي گل همه جا را پر کرده است . اينجا هميشه اين قدر خلوت است ؟

 

Садық: Жоқ. Демалыс күндері көптеген отбасылар осы жерге серуендеуге келеді.

Садеқ: Нӓ. Дӓр рузһай-е тӓтил, ханевадеһайе зиади бӓрайе зиарӓт вӓ гӓрдеш бе инджа миайӓнд.

صادق - نه . در روزهاي تعطيل ، خانواده هاي زيادي براي زيارت و گردش به اينجا مي آيند .

 

Мұхаммад: Имамзаданың кесенесі де осы ауылда ма?

Мухаммад: Хӓрӓм-е емамзаде һӓм дӓр һӓмин руста ӓст?

محمد - حرم امامزاده هم در همين روستا است ؟

 

Садық: Ия. Кесене – тарихи әрі көруге тұрарлық мекен.

Садеқ: Бӓле. Хӓрӓм йек мӓкан-е тарихи вӓ дидӓни ӓст.

صادق - بله . حرم يک مکان تاريخي و ديدني است .

 

Мұхаммад: Онда міндетті түре ол жерге баруымыз керек. Қызық екен. Мына ауылдың үйлерінің аулаларында дуал жоқ екен.

Мухаммад: Пӓс хӓтмӓн байӓд бе анджа берӓвим. ӓджиб ӓст, хӓйат-е ханеһай-е ин руста бедун-е дивар ӓст.

محمد - پس حتماً بايد به آنجا برويم . عجيب است ، حياط خانه های این روستا بدون ديوار است .

 

Садық: Бұл осы ауылда таралған дәстүрлердің бірі. Үйлердің аулалары мен көшелердің белгілі бір шекаралары жоқ.

Садеқ: Ин ӓз росум-е райедж дӓр ин рустаст. Хӓйате мӓназел вӓ кучеһа, мӓрзе мошӓхӓсси нӓдарӓд.

صادق - اين از رسوم رایج در اين روستاست . حياط منازل و کوچه ها ، مرز مشخصی ندارد .

 

Мұхаммад: Ия. Хауыз бен су құбырының шүмегі көшедеорнатылған  сияқты.

Мухаммад: Бӓле. Енгар хоуз вӓ шир-е аб дӓр куче ғӓрар дарӓд.

محمد - بله . انگار حوض و شیر آب در کوچه قرار دارد .

 

Садық: Жақсы. Қаласаңдар, Зияраттың ыстық суларына да барайық. Тездетсеңдер дұрыс болар. Қараңғы батып келеді.

Садеқ: Хуб. ӓгӓр дуст дарид бе абегӓрме Зиарӓт һӓм берӓвим, беһтӓр ӓст ӓджӓле конид. Һӓва кӓм кӓм тарик мишӓвӓд.

صادق - خوب . اگر دوست داريد به آبگرم زيارت هم برويم ، بهتر است عجله کنيد . هوا کم کم تاريک مي شود .

 

Мұхаммад: Мен тағы бірнеше сурет түсірейін. Мына жердің әдемі көріністерін жіберіп алғым келмейді.

Мухаммад: Мӓн чӓнд ӓксе дигӓр мигирӓм. Немихаһӓм мӓназере зибайи инджа ра ӓз дӓт бедеһӓм.

محمد - من چند عکس ديگر مي گيرم . نمي خواهم مناظر زيباي اينجا را از دست بدهم .

 

Садық: Ыстық суларға ертең де бара аламыз.

Садеқ: ӓлбӓтте фӓрда һӓм митӓваним бе абегӓрм берӓвим.

صادق - البته فردا هم مي توانيم به آبگرم برويم .

 

Мұхаммад: Жоқ. Уақытымыз аз. Бүгін барғанымыз дұрыс болар.

Мухаммад: Нӓ. Форсӓт кӓм ӓст. Беһтӓр ӓст һӓмин емруз берӓвим.

محمد - نه . فرصت کم است . بهتر است همین امروز برویم .

 

 

Мұхаммад, Рамин мен Садық сарқырамадан шығып, ақырын аяңдап, Зияраттың ыстық суларына да келеді. Зияраттың ыстық сулары төрт қайнар көзден шығады. Онда жүзу мен шомылу жағымды әсер сыйлайды. Олар көңіл көтеріп, суда шомылғаннан кейін ауылға қайтып келіп, түнде сол жерде демалады. Ауыл халқы мейірімді әрі қонақжай екен. Мұхаммад шайханалардың қасында отырған ауыл ақсақалдарымен сол жердің салт-дәстүрлері туралы әңгімелеседі.  Ақсақалдардың пікірінше, бұл ауылдың адамдары әдетте ұзақ өмір сүреді. Оның себебі жақсы ауа-райы мен табиғи азық-түлікті пайдалануға байланысты.

Орманда өсетін жеміс-жидектер, хош иісті күріш, қуырылған балық пен жергілікті тәтті дәмдердің дәмін ұмыту мүмкін емес. Имамзада Абдолланың кесенесі мен ауылдың тарихи мешітінің ғимараты Зиярат ауылының көруге тұрарлық аймақтарының қатарына жатады. Зиярат ауылына сапар екі күнге созылды. Одан кейін Мұхаммад пен Рамин Теһранға қайтады. Сіздер де бір күні Иранға келіп, әдемі тарихи ауылдарға сапар шегуден ләззат аласыздар деп үміттенеміз. 

 

Тегтер