Мұхарам айы басталды

Имам Хұсейн (ғ.с.) мен оның сахабаларының есімімен танымал болған мұхарам айы да келіп жетті.  

Айдан сұрадым, неге еңкейдің??

«Мұхарам айы» деп күрсінді

Мұхаррам деген не дедім?

Адамның бел баласын жоқтайтын ай.

Имам Хұсейн (ғ.с.) мен оның сахабаларының есімімен танымал болған мұхарам айы да келіп жетті.  

Омеядтар жүйесі мен ислам қоғамының билеушісінің бүлінуіне, жат ағымдардың өршуі мен пайда болуына қарсы қарапайым халық пен байлардың әділетсіздігі мен зайырлылығы, моральдық азғындауы үнсіз қалмады. Хижраның 61 жылының мұхарам айында теңсіздіктерге қарсы көтерілді. Ал өзінің және сахабаларының шәһид болуымен үлкен ерлік көрсетті.  

Міндетін орындау Пайғамбар (с.ғ.с.) мен пәк имамдарының (ғ.с.) барлық   жағдайларындағы өмірі болды, ал имам Хусейннің (ғ.с)  қанды көтерілісі парызын орындаудың  көріністерінің бірі болды.

Имам Хұсейн (ғ.с.) билеуші  болуға лайық емес Язид сияқты адамның Ислам үмбетінің басшысы болғанын және өз билігін заңды ету үшін имамнан биат етуді талап етуін көрді. Имам (ғ.с.) былай дейтін: «Біліңдер, мына бір бейшараның баласы (Ибн Зияд) мені қылыш пен қорлық екі жолдың арасына қойды. Қорлықты қабылдау бізден емес. Өйткені Алла Тағала, Оның пайғамбары, мүміндер біздің қорлықта болуымызды қаламайды, аналар мен таза адамдар мен асыл жандар дөрекі адамдарға бағынуымызға рұқсат етпейді».

Мұхарам айының бірінші күнненен имам Хұсейн (ғ.с.) мен оның сахабалары үшін аза тұту басталып, Ашураның түскі уақытында шарықтау шегіне жетеді. Ашура күні бұл аза «Шоме ғарибон» деген рәсіммен жалғасады. Мұхарам немесе мұхарам әл-харам айы ислам күнтізбесінің (хижри) бірінші айы және мұсылмандар пікірінше, бұл тыйым салынған айлардың бірі. Сондай-ақ бұл ай Исламның ардақты пайғамбарының хижраты орын алып, мұсылмандар өз тарихтарының басы болған жыл басы. Исламға дейін надандық дәуірінде бұл айларда соғыс, қантөгіс харам болған кезде Мұхаммад пайғамбар (с.ғ.с.) да сол дәстүрді қуаттады.

Тарихқа жүгінсек, имам Хұсейннің (ғ.с.) дұшпандарының жауыздығы мен қылмыстары соншалық, олар жахилият адамдарынан да жаманырақ болды. Өйткені ол кездегі адамдар харам айлардың қасиеттілігін сақтап, бір-біріне қанша дұшпандық жасаса да, харам айы келгенде соғысты тоқтатқан. Бірақ Хұсейннің (ғ.с.) Омар Саад әскері түріндегі дұшпандары өздерін Ислам пайғамбарының үмбетінен санағанымен, бұл айдың қасиеттілігін де, Алла Елшісінің де қасиеттілігін де құрметтемеді. Бұл айда олар Ислам пайғамбарының ұлының қанын жерге төкті, отбасын тұтқынға алды, тіпті қасиетті жерлерін өртеп, дүние-мүлкін талан-таражға салуға жетті. Сондықтан мұхарам айы шәһидт көшбасшысы мен Кербаланың оқиғасы және хазірет Аба Абдулла әл-Хұсейннің (ғ.с.) аза жиындарының басталуын еске салады. Бұл айда Ислам елдерінде барлық жерде Хусейннің (ғ.с.) әтірі аңқиды. Қара тулар көтеріліп, оларға жазылған ұрандар зұлымдыққа жол жоқ деп, біле тұра өлімді, азаттықты таңдап, Хұсейн бен Әли (ғ.с.) мен оның адал серіктерінің ерлігін, әділдігін еске салады. Имам Хұсейнға (ғ.с.)  аза тұту рәсіміне қатысу және көз жасын төгу жүректерді тебірентіп, сонымен бірге құрбандық, ерлік және қарсылық рухын тәрбиелейді.

Бұл айда уағызшылар шәһидтер жетекшісінің  қозғалысының ұрандарымен оқиға туралы көбірек хабардар етеді. Осы себепті имам Хұсейн (ғ.с.) көтерілісі дәл сол хижраның 61-ші жылы тоқтап қалмай, дүниенің ықпалын таратып, көптеген құрбандықтар мен эпикалық туындылардың бастауына айналды. Имам Хұсейннің (ғ.с.) қозғалысы мен көтерілісі әсерінің ең маңызды көріністерін ирандық жауынгерлер мен олардың Ирактағы БААС режимі таңған соғысқа қарсы тұруынан көруге болады. 

1359-1367 жылдар аралығында Ирактың БААС режимі бастаған батыс және шығыс билеп-төстеушілері Иран Ислам Республикасына басып кірген кезде, оның қорғаныс көріністерінің хижраның 61-ші жылы имам Хұсейн (ғ.с.) көтерілісімен ұқсастықтары көп  болды.

Ақиқатты қорғау, жиһад пен күрес рухы, иман, ықылас пен азаттық Иранның мұсылман халқының қасиетті қорғанысының Ашура қозғалысымен терең байланысы бар және оның әртүрлі көріністерінде Кербала әсерлерін көрсететін түрлі белгілер болып табылады. Ислам революциясының жетекшісі хазірет аятолла Хаменеи: «Көрдіңіз бе, бұл оқиғаның жарты күні біздің тарихымызды қаншалықты жарылқап, бүгінгі күнге дейін тірі және шабыттандырады. Бұл оқиға жай ғана оқып, айту және адамдарға ұнау немесе эмоционалды әсер ету емес. Жоқ, ол береке мен қозғалыстың бастауы. Бұл революция мен соғыста және тарихымыздың өткенінде байқалды. Шиизм тарихында, сонымен қатар Исламдағы зұлымдыққа қарсы төңкерістер тарихында – тіпті шиіт еместер болса да – Кербала оқиғасы ерекше және көзге көрінетіндей әсерлі болды. Бәлкім, бұл исламдық емес ортада тиімді болған шығар. Олай дейтінім, тарихта сол жарты күннің құрбандығымен салыстыруға болатын оқиғаны білмеймін»,- деді.