Сәу 29, 2024 18:27 Asia/Almaty
  • Aгрессорды жазалау және аймақтағы күш теңдеулерін өзгерту

Иранның Дамаскідегі Иран консулдығына жасалған шабуылға жауап ретінде жалған Израиль режиміне қарсы «Шын уәде» атты қорғаныс операциясы Таяу Шығыс аймағындағы саяси және қауіпсіздік теңдеулерін өзгертті

 

Дамаскідегі Иран консулдығына жасалған шабуылға жауап ретінде жалған Израиль режиміне қарсы Иранның «Шын уәде» атты қорғаныс операциясы Таяу Шығыс аймағындағы саяси және қауіпсіздік теңдеулерін өзгертті. Сәуірдің 14-і, жексенбі күні таң сәріде ИИР басып алынған Палестинадағы сионистік режимнің әскери және барлау базаларын ондаған ұшқышсыз ұшақтар мен зымырандармен нысанаға алды. Сионистік режим 1 сәуірде Дамасктегі Иран консулдығына шабуыл жасады. Бұл шабуыл кезінде Иранның жеті әскери кеңесшісі бірқатар сириялық азаматтармен бірге шәһид болды. Сионистік режимнің бұл әрекеті халықаралық құқық пен Женева келісімдерін бұзу болып табылады. Консулдықтар дипломатиялық орындар болып саналады және дипломатиялық иммунитетке ие.

Қаңтар айынан бері сионистік режим Дамаск пен Бейрутте бірқатар ирандық әскери кеңесшілерді шәһид етті. Нетаньяху мен оның соғыс тудырушы министрлер кабинеті 1 сәуірде халықаралық құқықты бұза отырып, Иранның барлық қызыл сызықтарын кесіп өтті. Соғысқұмар Израиль премьер-министрі бұл әрекетімен Газа соғысындағы тығырықтан құтылып, соғыс ауқымын кеңейтемін деп ойлады. Сионистер Палестинаны басып алған 75 жыл ішінде АҚШ пен Еуропа үкіметтерінің көмегі мен қолдауына сүйене отырып, әрбір қылмысты жасады және олардың басында Ұлыбритания болды. Қазірдің өзінде сионистік режим АҚШ-тың қаржылық және саяси қолдауына сүйеніп, Газа секторында алты айдан астам уақыт бойы қан төгуде.

БҰҰ Балалар қорының (ЮНИСЕФ) баспасөз хатшысы Тесс Инграм Газа секторындағы гуманитарлық жағдайдың нашарлағанын ескертіп, Газадағы жаралылар мен аш адамдардың көптігіне алаңдаушылық білдірді. ЮНИСЕФ өкілі Газа секторында азық-түлік пен санитарияның жетіспеушілігінен күн сайын балалар өлетінін мәлімдеді: «Израильдің Газада соғысы басталғалы бері 11 мың палестиналық бала қаза тапты». Израильді халықаралық гуманитарлық заңдарға сүйене отырып, Газаға гуманитарлық көмектің кіруін жеңілдетуге шақырған ол: «Біз бұл жолаққа, әсіресе балаларға көмектің кіруіне кедергі келтіретін қиын жағдайлармен айналысамыз»,- деді.

Газа секторындағы барлық қылмыстарға қарамастан Израиль өз тұтқындарын босату және ХАМАС-ты жою мақсатына жете алмады. Израиль қылмыстарымен Америка мен Еуропа үкіметтерінің сенімділігі мен жалған гуманитарлық бейнесіне күмән келтірді. Бұл үкіметтер өздерінің гуманитарлық имиджін сақтау үшін Израильді сынағандай болады, бірақ сонымен бірге жалған Израиль режиміне қаржылық және әскери көмектердің тасқыны жалғасуда. Нетаньяху өзінің соғыс машинасының қозғалысын және жер аударылған палестиналықтардың соңғы жиналатын жерінде, атап айтқанда Мысырмен шекарадағы Рафахта палестиналықтарды қырып-жоюды жалғастыру үшін Газа секторын басып алудағы тығырықтан шығу үшін жаңа майдан ашуы керек. Дамасктегі Иран консулдығына жасалған шабуыл соғысты кеңейту және Американы Иранмен тікелей қарсыласуға тарту мақсатында жасалды.

Иранның Израильге қарсы шабуылы жай ғана әскери әрекет емес, «стратегиялық шыдамдылықтың» орнын «стратегиялық тежеуге» бергенін көрсеткен саяси стратегиялық көзқарас болды. Иранның соққысы 300 зымыранның синонимі болған кезде, Иранның «жұдырығы» әлдеқайда күштірек болады, ал егер ол «семсерді» қолданса, Израиль бұдан да қорқынышты бейнеге тап болатыны сөзсіз. Америка үкіметі соғыс ауқымының кеңеюін және сионистік режимді қолдау үшін Иранмен соғысқа тартылу қаупін жақсы біледі. Осы себепті Джо Байден Нетаньяхуға жасаған алғашқы үндеуінде Иранның операцияларын айыптай отырып, сионистік режимнің премьер-министрін ұстамдылық танытып, Иранға қарсы кек алмауға шақырды. Джо Байден Нетаньяхуға Иранға қарсы кез келген әскери әрекетте Израильді қолдамайтынын анық айтты. Сәуірдің 14-і таңғы операция алдында Иран Ислам Республикасы америкалықтарға жолдауында «бұл операция Израильдің Дамасктегі Иран консулдығына шабуыл жасауда халықаралық құқықты бұзатын әрекеттеріне реакция болып табылады және Америка Құрама Штаттарының кез келген әрекеті Иранның аймақтағы америкалық базаларды нысанаға алудағы жылдам әрекетімен жалғасады» деп ашық түрде жариялады.

14 сәуірдегі операциядан кейін Иран бұл операцияның Израильдің Дамаскідегі Иран консулдығына шабуылының тек жазалау және реакциялық аспектісі екенін жариялады.  Егер сионистік режим Иранның бұл шабуылына жауап беруді қаласа, одан да қатыгез реакцияға тап болады. Осы себепті Иран тек Израильдің әскери базаларын нысанаға алды. Иранның зымырандарының нысанасы сионистік режим армиясының базалары болды және олардың ең маңыздысы басып алынған жерлердің оңтүстігіндегі Негевтегі әуе базасы болды. «Наватим» әуе базасы зымырандық және ұшқышсыз ұшақтардың шабуылына ұшыраған Израильдің маңызды базаларының бірі. Израильдің 12 арнасы бұл маңызды әуе базасына 7 зымыран тигенін растады. Израиль режимінің 28-ші әуе күштерінің базасы ретінде белгілі Наватим әуе базасы басып алынған аумақтардың оңтүстігінде, Беершеба мен Арад арасында орналасқан. Иран Сыртқы істер министрі Амирабдуллахианның айтуынша, бұл операциялық нысананы таңдауға Иранның Дамасктегі консулдығына осы базадан шабуыл жасалуы себеп болды. БАҚ пен әскери және қауіпсіздік мәселелерінің сарапшылары бұл операцияны аймақ теңдеуіндегі жаңа бетбұрыс деп бағалады. Иран мен Израиль  гибридтік соғысты қалдырып, тікелей соғысқа көшті. Аймақтағы жаңа теңдеуді Иранның жауабының тағы бір әсері ретінде қарастыруға болады. Бұл аймақта және одан тыс жерлерде өзін зымырандық және ұшқышсыз держава ретінде көрсету арқылы Иранның өзіне қарсы кез келген қоқан-лоққыға теңгерімді түрде жауап қайтару мүмкіндігі бар екенін айқын хабарлағанын білдіреді. Осыған байланысты «Әл-Джазира» Иранның Израильге қарсы  шабуылымен сионистік қызыл сызықтарды бұзғанын хабарлады.

14 сәуірде Иранның Израильге жасаған операциясымен Иран мен Израиль арасындағы тағы бір үлкен және батыл қызыл сызық жойылды, бұл бірінің топырағынан екіншісіне тікелей шабуыл болды. Әзірге Иран да, Израиль де, олардың ешқайсысы бір-бірінің аумағына тікелей шабуыл жасамаған, бірақ қазір Иран өз аумағынан тікелей Израильге қарай зымыран мен ұшқышсыз ұшақтарды атқылаған.

Сәуірдің 1-і күні Израильдің Дамасктегі Иран консулдығына шабуыл жасауымен екі жақ арасындағы күшті қызыл сызық бұзылып, екі аптадан аз уақыт ішінде Иран мен Израиль арасындағы тағы бір қызыл сызықтан бас тартылды. Бұл процесс шиеленіс деңгейі одан әрі көтерілмеуі үшін тоқтатылуы мүмкін. Расында, Израильдің Иран консулдығына жасалған шабуылдың қызыл сызығын бұзуына байланысты Иран өз территориясынан Израильге тікелей шабуыл жасау арқылы тарихи және үлкенірек қызыл сызықты аяқтады. Иранның Израильге қарсы шабуылдары тежеу ​​сипатына ие болды. Халықаралық қатынастардың классикалық әдебиетінде тежеу ​​мақсаты – қарсы жақтың әскери шешімдерді жүзеге асыруына және оперативтілігіне жол бермеу. Тежеу стратегиясы соғысу емес, соғыстың алдын алу және бейбітшілікті сақтау болып табылады, осылайша екінші тарап соғыстың қол жетімді әдістердің ішінде ең аз әсер ететініне және ең көп шығынға ие екеніне сенімді болады.

   

 

 

 

Тегтер