Irani do të këmbëngulë në kërkesat e tij në bisedimet me E3

ParsToday- Zëdhënësi i Ministrisë së Jashtme iraniane, Esmail Baghai, njoftoi se Irani do t'i bëjë të qarta kërkesat e tij gjatë negociatave të ardhshme me Trojkën Evropiane (Francën, Gjermaninë dhe Mbretërinë e Bashkuar) në lidhje me programin e tij bërthamor, pasi fuqitë evropiane nuk janë në gjendje të bëjnë asnjë kërkesë për shkak të dështimit të tyre për t'u pajtuar me marrëveshjen bërthamore të vitit 2015 pas tërheqjes së Shteteve të Bashkuara.

Në konferencën e tij javore për shtyp në Teheran të hënën, më 21 korrik, z. Baghai njoftoi rifillimin e negociatave mbi programin bërthamor të Iranit me Gjermaninë, Francën dhe Mbretërinë e Bashkuar. Bisedimet do të mbahen të premten, më 25 korrik, në Stamboll dhe do të përqendrohen në heqjen e sanksioneve dhe çështjen bërthamore.

Dallimi është se këtë herë, Irani "do t'i ngrejë seriozisht kërkesat e tij", tha ai duke shtuar: "Vendet evropiane duhet të mbahen përgjegjëse për qëndrimin që morën gjatë agresionit SHBA-Izrael kundër Iranit".

"Këto tre vende, si anëtare të marrëveshjes bërthamore dhe palë që pranuan unanimisht Rezolutën 2231 të Këshillit të Sigurimit, kishin përgjegjësinë ligjore dhe morale për të dënuar këto sulme; gjë që për fat të keq nuk ndodhi", theksoi Baghai.

Disa nga këto vende “madje mbështetën regjimin sionist dhe Shtetet e Bashkuara, duke justifikuar krimet e tyre”. “Ata duhet të mbahen përgjegjës”, vuri në dukje ai.

Më 13 qershor 2025, Izraeli nisi një luftë të paprovokuar kundër Iranit, duke vrarë zyrtarë të lartë ushtarakë, shkencëtarë bërthamorë dhe civilë iranianë.

Më 22 qershor, Shtetet e Bashkuara hynë në luftë duke bombarduar tre objekte bërthamore iraniane në Fordow, Natanz dhe Isfahan, në shkelje flagrante të ligjit ndërkombëtar dhe Traktatit për Mospërhapjen e Armëve Bërthamore (NPT).

Kohët e fundit, vendet evropiane kanë kërcënuar gjithashtu se do të aktivizojnë mekanizmin "snapback" të parashikuar në marrëveshjen e vitit 2015, e cila parashikon vendosjen e sanksioneve ndaj Iranit.

Në këtë drejtim, z. Baghai deklaroi: "Ne do të zhvillojmë një konsultim trepalësh me Rusinë dhe Kinën nesër [të martën] në Teheran në nivelin e drejtorëve të përgjithshëm [të ministrive të tyre të jashtme] për të diskutuar çështjen bërthamore", shpjegoi ai.

"Ne jemi në bashkëveprim dhe konsultim të vazhdueshëm me këto vende në mënyrë që ose të parandalojmë ndodhjen e kësaj situate ose të minimizojmë pasojat e saj të mundshme", deklaroi ai, duke theksuar se "nga një perspektivë ligjore, logjike, morale dhe politike, nuk ka bazë ose arsye të justifikueshme për rifillimin e sanksioneve që u hoqën sipas marrëveshjes bërthamore".

"Vendet anëtare evropiane të marrëveshjes bërthamore nuk kanë asnjë justifikim moral, politik apo logjik për të përdorur një rezolutë që ato krijuan si bazë për moszbatim me qëllim rivendosjen e sanksioneve", tha diplomati iranian.

Vetë palët evropiane "e gjejnë veten në pozicionin e të akuzuarit për shkak të neglizhencës dhe dështimit të tyre për të përmbushur detyrimet e tyre sipas marrëveshjes bërthamore ".

Zyrtari theksoi se vendet evropiane po e përdorin këtë mjet për të kërcënuar Iranin.

Nëse ky kërcënim do të materializohej, kjo do të tregonte se shtetet evropiane nuk e konsiderojnë më veten aktorë të rëndësishëm në negociatat bërthamore iraniane. Një veprim i tillë do të margjinalizonte në mënyrë efektive rolin e tyre në këtë proces të rëndësishëm diplomatik.