Persepolis, një kryevepër e inxhinierisë dhe arkitekturës iraniane në Fars

ParsToday - I themeluar nga mbreti Dariush i perandorisë Akamenide rreth vitit 518 para erës së re, nuk ishte thjesht një qytet, por një kryeqytet madhështor dhe spiritual.

Perspolisi i ndërtuar nga mbreti Dariush i perandorisë Akamenide, i njohur me emrin "Parse" në kulmin e zhvillimit të tij, rëndësia dhe cilësia e pakrahasueshme e ndërtimit të tij, e kanë bërë atë një nga vendet më të mëdha arkeologjike në botë. Sipas ParsToday, platforma e gjerë Parse, me shkallët e saj madhështore, portat masive dhe sallat e larta me kolonada, ende sjell në mendje imazhe të shkëlqimit të mbretërisë Akamenide, pikërisht ashtu siç e kishte menduar mbreti Dariush.

Mrekullia e inxhinierisë dhe arkitekturës në Persepolis

Themeli i pallatit Persepolis ishte në vetvete një vepër inxhinierike marramendëse, një përpjekje e qëllimshme për ta formësuar natyrën në një peizazh madhështor perandorak. Ndërtimi i platformës masive prej 125,000 metrash katrorë kërkonte nivelimin e shkëmbinjve, mbushjen e gropëzave me dhe e rrënoja, si dhe ngritjen e mureve mbajtëse me gurë masivë të latuar me kujdes, të cilët ngriheshin deri në dymbëdhjetë metra mbi tokë.

Ndërtimi i këtij pallati nuk ishte i rastësishëm apo i paplanifikuar; përkundrazi, ai u krye sipas një plani të saktë dhe ishte i pajisur me një sistem të përparuar kanalesh nëntokësore, kulluesish dhe pusesh të thella të projektuara për të menaxhuar ujin e shiut dhe për të përmbushur nevojat e kompleksit, një sistem që e ka ruajtur funksionin e tij deri më sot.

Duke projektuar me kujdes tavane më të lehta dhe duke përdorur trarë druri, arkitektët ishin në gjendje të krijonin hapësira të gjera, të hapura dhe të ndritshme me një numër minimal kolonash tërheqëse dhe të holla; disa prej të cilave ishin vetëm 1.6 metra në diametër, por arrinin gati 20 metra në lartësi, madhështia e tyre i impresiononte vizitorët.

Historiografia e gdhendur mbi gur e një Perandorie: Arti dhe simbolizmi në Persepolis

Përtej madhështisë së tij strukturore, Persepolisi u projektua si një kompleks masiv prej guri; muret dhe shkallët e tij janë të mbuluara me relieve që rrëfejnë ideologjinë dhe stabilitetin e perandorisë në një gjuhë universale imazhesh.

Më madhështorja nga këto rrëfime prej guri zbukuron shkallët e dyfishta të Pallatit Apadana, ku fasada ndahet në një pamje marramendëse të harmonisë perandorake.

Në njërën anë të kësaj shkalle, shihen tre rreshta horizontale të elitës ushtarake perandorake dhe aristokratike: rreshta të rregullta dhe të renditur ushtarësh persianë dhe medianë, mbajtës të skeptrit dhe oborrtarë, të cilët shpesh tregohen duke shtrënguar duart ose duke prekur supet e njëri-tjetrit në një mënyrë të relaksuar dhe të lumtur.

Nga ana tjetër, shfaqet një karvan shumëngjyrësh me njëzet e tre delegacione dhuratash nga e gjithë perandoria, secila e përshkruar me kujdes me veshjen e vet kombëtare dhe duke mbajtur dhuratat e veta unike.

Një trashëgimi globale e pavdekshme: Rëndësia e Persepolisit në historinë e njerëzimit

Persepoli zë një vend të padiskutueshëm dhe të thellë në trashëgiminë botërore; një vend i njohur nga UNESCO si një dëshmi unike e një prej qytetërimeve më të vjetra njerëzore.

Ky vend është i patëmetë për sa i përket autenticitetit; vendndodhja, tekstura dhe materialet e tij janë të gjitha origjinale, dhe restaurimet janë kryer duke përdorur teknologji tradicionale, pa rindërtime moderne që shtrembërojnë pamjen e monumenteve të lashta.

Të gjithë elementët kryesorë për të përcjellë vlerën universale të kësaj trashëgimie ndodhen brenda zonës së tij të mbrojtur; nga Apadana dhe Thesari Mbretëror deri te varret mbretërore të gdhendura në malet përreth.

Hulumtimi i vazhdueshëm në Persepolis, i udhëhequr nga një program menaxhimi dhe i mbështetur nga ekspertiza kombëtare dhe ndërkombëtare, luan një rol jetësor në monitorimin e kontaminimit, parandalimin e shkatërrimit dhe sigurimin e mbijetesës së kësaj lidhjeje unike me të kaluarën e përbashkët të njerëzimit.

Persepoli është njëkohësisht një thesar iranian dhe një simbol global; një manifestim madhështor i një momenti përcaktues në historinë njerëzore, kur një perandori vendosi të gdhendte trashëgiminë e saj në gur dhe të krijonte një poemë arkitekturore, vargjet e së cilës ende flasin për fuqi, unitet dhe shkëlqim artistik.