Plani i Tel Avivit për Sirinë: Luftë apo dorëzim poshtërues?
https://parstoday.ir/sq/news/west_asia-i173744-plani_i_tel_avivit_për_sirinë_luftë_apo_dorëzim_poshtërues
ParsToday- Al Jazeera paralajmëroi në një raport se lëvizjet ushtarake të Izraelit në Sirinë jugore, me mbështetjen e qeverisë amerikane, e kanë vënë Sirinë në prag të një konflikti të gjerë dhe po e vendosin Damaskun në një pozicion të vështirë midis luftës dhe dorëzimit.
(last modified 2025-10-21T17:39:35+00:00 )
Tetor 20, 2025 23:22 Europe/Tirane
  • Plani i Tel Avivit për Sirinë: Luftë apo dorëzim poshtërues?
    Plani i Tel Avivit për Sirinë: Luftë apo dorëzim poshtërues?

ParsToday- Al Jazeera paralajmëroi në një raport se lëvizjet ushtarake të Izraelit në Sirinë jugore, me mbështetjen e qeverisë amerikane, e kanë vënë Sirinë në prag të një konflikti të gjerë dhe po e vendosin Damaskun në një pozicion të vështirë midis luftës dhe dorëzimit.

Al Jazeera në një raport analitik shkroi: Inkursioni i ushtrisë së regjimit sionist në Siri, veçanërisht në jug të saj, i ka kufizuar rëndë sundimtarët e rinj të Damaskut dhe vazhdimi i këtyre lëvizjeve e bën situatën jashtëzakonisht kritike. Sipas Pars Today, Siria është në qendër të projektit gjeopolitik të Izraelit për të ndryshuar strukturën e Azisë Perëndimore; një plan që bazohet në shpërbërjen e vendeve të rajonit dhe krijimin e regjimeve të vogla fisnore dhe etnike. Ky qëllim mund të nxirret edhe nga deklaratat e zyrtarëve izraelitë.

Siria, nga perspektiva e Tel Avivit është një shembull ideal për zbatimin e këtij plani për shkak të lidhjeve të saj shoqërore dhe gjeografike me Irakun dhe Turqinë dhe ngjashmërive etnike dhe fisnore me Iranin. Sipas analistëve, çdo ndryshim në strukturën e Sirisë mund të përhapet edhe në vendet fqinje.

Al-Jazeera përmendi gjithashtu projektet izraelite në Siri, duke përfshirë planin e zonës tampon në Sirinë jugore, vendkalimin humanitar në provincën Sweida dhe të ashtuquajturin "Kalimi i Davidit". Disa nga këto plane janë në fazën e zbatimit, ndërsa të tjerët mbeten teorikë, por Izraeli po kërkon mundësinë e duhur për t'i vënë ato në praktikë.

Nga ana tjetër, brishtësia e situatës së brendshme në Siri është një nxitje për ndërhyrje në këtë vend. Siria është ende e bllokuar me shumë zhvillime, të paktën nga perspektiva e Tel Avivit. Në mendjet e udhëheqësve izraelitë, Siria është një laborator për ekuilibrin e fuqisë në rajon dhe një platformë e përshtatshme për zbatimin e ekuacioneve të reja, dhe situata në këtë vend ka ende potencialin të shpërthejë për shkak të hendekut midis fraksioneve të saj dhe ngërçit politik midis aktorëve lokalë.

Marrëveshje sigurie apo imponim i realitetit në terren?

Al-Jazeera thekson se Izraeli e ka hartuar situatën në Siri bazuar në dy opsione: ose luftë ose dorëzim poshtërues. Këto opsione përfshijnë Lartësitë e Golanit dhe zona të mëdha të Sirisë jugore. Tel Avivi, duke shfrytëzuar forcën e tij ushtarake dhe dobësinë e Damaskut, kërkon të zgjerojë kontrollin e tij mbi kryeqytetin sirian dhe periferitë e tij.

Në këtë drejtim, Izraeli refuzon të jetë fleksibël në arritjen e një marrëveshjeje sigurie me Damaskun. Hapja e kalimit për në Sweida është prezantuar gjithashtu si një mënyrë për të shmangur marrëveshjen. Ish-oficerë të Mossadit dhe gjeneralë të pensionuar të ushtrisë izraelite theksojnë gjithashtu se një marrëveshje sigurie nuk është në interes të Izraelit në këtë fazë, pasi pengon lëvizjet ushtarake dhe do të kërkonte një tërheqje pa asnjë arritje.

Aktualisht, Siria jugore është nën kontrollin izraelit, dhe Damasku është gjithashtu brenda rrezes tsë tij. Burime të rëndësishme uji si Kuneitra dhe Daraa janë gjithashtu nën kontrollin e Tel Avivit dhe nuk ka kërcënim të menjëhershëm nga Siria. Prandaj, Izraeli nuk sheh ndonjë nevojë të tërhiqet nga arritjet e tij gjeopolitike.

Megjithatë, vazhdimi i kësaj situate do të destabilizojë lëvizjet izraelite, dhe çdo pushtet në Damask, nëse nuk mund të negociojë ose të ndërmjetësojë daljen nga kjo krizë, do të gjendet përballë zgjedhjeve të vështira. Zgjerimi i kontrollit izraelit mbi periferitë e Damaskut do të dobësojë fleksibilitetin dhe pragmatizmin e autoriteteve siriane dhe do ta bëjë të pashmangshme rrugën drejt luftës.

Urdhri i Sigurisë i Trump dhe Heshtja Kundër Agresionit

Në fund të raportit të saj, Al Jazeera diskuton rolin e administratës Trump në zhvillimet rajonale dhe shkruan: Qeveria amerikane pretendon të krijojë një rend të ri sigurie në Azinë Perëndimore që do të zëvendësojë rendin që pasoi rënien e Bashkimit Sovjetik. Megjithatë, ky rend i ri nuk është hartuar bazuar në rregullat ndërkombëtare, por në interesat e sigurisë së Izraelit.

Nga njëra anë, Uashingtoni mbështet një marrëveshje sigurie midis Tel Avivit dhe Damaskut bazuar në kushtet e Izraelit, jo në kuadrin politik dhe rregullat e së drejtës ndërkombëtare, dhe për këtë arsye nuk do të kundërshtojë presionin e Tel Avivit mbi regjimin e ri sirian, siç dëshmohet nga mungesa e kundërshtimit të tij qoftë edhe verbal ndaj shkeljes së sovranitetit sirian nga Tel Avivi. Kjo do të thotë që Uashingtoni po e ndan procesin e krijimit të një sistemi sigurie të Azisë Perëndimore bazuar në interesat e sigurisë së Izraelit në Siri.

Al Jazeera shkroi se padurimi i Trump për të ndaluar luftën në Gaza është gjithashtu më shumë për shkak të llogaritjeve të brendshme dhe kostove politike sesa një shqetësim i vërtetë për paqen. Në rrethana të tilla, vazhdimi i përbërjes ekstremiste të kabinetit në Izrael konsiderohet kërcënimi më i madh për stabilitetin e Sirisë dhe rajonit.