Kriza në Ukrainë dhe mundësia e një katastrofe bërthamore

Tensionet mes Moskës dhe Uashingtonit për krizën e Ukrainës rrisin rrezikun e përdorimit të armëve bërthamore në mbarë botën.

Tensionet mes Moskës dhe Uashingtonit rrisin rrezikun e përdorimit të armëve bërthamore. Kreu i Fushatës Ndërkombëtare për Shkatërrimin e Armëve Bërthamore Ican në një intervistë me AFP paralajmëroi se tensionet intensive midis Rusisë dhe Shteteve të Bashkuara mbi Ukrainën rrisin rrezikun e përdorimit të armëve bërthamore dhe krijimin e një katastrofe planetare. Beatrice Fihn, fituesja e Çmimit Nobel për Paqe 2017, foli krizën mbi Ukrainën midis dy fuqive bërthamore botërore: "Çdo konflikt në të cilin një ose më shumë vende kanë armë bërthamore, është jashtëzakonisht e rrezikshme që këto armë të përfshihen në luftë."  Uashingtoni i frikësohet një pushtimi rus të Ukrainës, ndërsa Moska e mohon atë, por ka vendosur trupa përgjatë kufirit me Ukrainën.  “Në një mjedis të turbullt të sigurisë, gjërat mund të përshkallëzohen shumë shpejt dhe kjo është arsyeja pse është e nevojshme që gjërat të qetësohen”, tha Fehn. “Kam frikë se situata do të dalë jashtë kontrollit”, tha ajo, duke shprehur shqetësimin për armët bërthamore në kufirin rus, si dhe për armët e shpërndara në Evropë që mund të bëhen objektiva në rast konflikti.  "Tani nuk është koha për luftë dhe kërcënime, por për t'u ulur në një tryezë dhe për të negociuar."  Sipas kreut të kësaj organizate joqeveritare, një situatë e tillë tregon nevojën e promovimit të çarmatimit bërthamor në mbarë botën. “Ne kemi dëgjuar nga Bjellorusia për vendosjen e armëve bërthamore ruse në atë vend, që është një çështje shumë e rrezikshme”, tha ajo.  Ajo sugjeroi që Bjellorusia dhe Ukraina të bashkohen me Traktatin e Mospërhapjes Bërthamore për të ndihmuar në qetësimin e situatës.  Traktati, është  që zbatuar një vit më parë, tha fituesja e Çmimit Nobel për Paqen nga një OJQ, Beatrice Fehn.  Fehn vuri në dukje se Venezuela dhe Kuba e kanë ratifikuar traktatin dhe për këtë arsye nuk mund të lejojnë Rusinë të vendosë armë bërthamore në vendet e tyre.  "Aderimi në këtë traktat është një hap pozitiv që vendet mund të ndërmarrin për të ndihmuar në uljen e tensioneve," shtoi ajo.  "Megjithëse asnjë fuqi bërthamore nuk e ka nënshkruar traktatin, ai ka pasur pasoja pozitive dhe induktive, veçanërisht për fondet e investimeve dhe bankat që të tërheqin fondet e tyre nga kompanitë e përfshira në zhvillimin e armëve bërthamore," tha ajo. Aktivistët e armëve bërthamore kishin shpresuar që në fillim se traktati do të kishte gradualisht të njëjtin efekt mbi armët bërthamore siç kishte për minat dhe municionet e tjera; Edhe vendet që nuk e kanë nënshkruar traktatin janë të detyruara të kuptojnë shkatërrimin që vjen nga përdorimi i këtyre armëve.  Megjithatë, padyshim që duhen vite për të parë një rezultat të caktuar.