Na bëni të mëdhenj! Iluzionet koloniale të Melonit dhe Trumpit
Pars Today - Sondazhet tregojnë se Trump dhe Meloni përfaqësojnë një lëvizje që i frikësohet rënies së fuqisë perëndimore.
Kryeministrja italiane Giorgia Meloni ngriti sloganin bosh "Ta bëjmë Perëndimin përsëri të madh!" gjatë takimit të saj të fundit me presidentin amerikan Donald Trump.
Ky slogan, që të kujton fushatën e famshme të Trumpit "Ta bëjmë Amerikën përsëri të madhe!", nuk është një plan realist për të ardhmen, por një nostalgji e rrezikshme për një kthim në epokën e hegjemonisë së dhunshme perëndimore; një epokë e shoqëruar nga kolonializmi, luftërat shkatërruese dhe plaçkitja e burimeve globale.
"Madhështia" e Perëndimit: Ana tjetër e krimit dhe e shfrytëzimit
Kur udhëheqësit perëndimorë flasin për "madhështinë" e së kaluarës, çfarë imazhi kanë në mendje? A nënkuptojnë të njëjtën periudhë kur Evropa dhe Amerika i shndërruan kontinentet në pluhur e gjak nëpërmjet vrasjeve dhe skllavërisë? A është madhështia që ata kërkojnë e njëjtë me skllavërinë, gjenocidin e amerikanëve indigjenë, luftërat e opiumit në Kinë dhe kolonizimin e Afrikës dhe Lindjes së Mesme?
Historia perëndimore është plot me figura të përgjakshme: nga masakra e Belgjikës në Kongo, e cila mori miliona jetë, deri te luftërat shkatërruese amerikane në Vietnam, Irak dhe Afganistan. Sot, të njëjtat fuqi koloniale, nën maskën e demokracisë dhe të drejtave të njeriut, janë bërë sponsorët kryesorë të gjenocidit të palestinezëve. A është kjo "madhështia" që Meloni dhe Trump duan të rivendosin?
Perëndimi i sotëm: Rënia e hegjemonisë dhe frika nga një botë shumëpolare
Trump dhe Meloni përfaqësojnë një lëvizje që i frikësohet rënies së fuqisë perëndimore. Ngritja e Kinës, rezistenca e Rusisë ndaj NATO-s dhe zgjimi global i Jugut kanë treguar se epoka e hegjemonisë perëndimore ka mbaruar. Por, në vend që të përqafojnë një botë shumëpolare, politikanët perëndimorë po përpiqen të ruajnë mbetjet e hegjemonisë së tyre duke përshkallëzuar militarizimin, sanksionet e njëanshme dhe luftën ekonomike.
Sanksionet e Amerikës kundër Kinës, Rusisë dhe Iranit, mbështetja pa kushte për regjimin sionist dhe përpjekjet për të dobësuar organizatat ndërkombëtare të pavarura, të gjitha pasqyrojnë frikën e Perëndimit për humbjen e dominimit global. Por kjo strategji jo vetëm që nuk e bën Perëndimin “më të madh”, përkundrazi, ajo e ka shndërruar atë në një aktor të izoluar dhe jo të besueshëm.
Rend i bazuar në rregulla apo bullizim i organizuar?
Perëndimi pretendon se mbron një "rend të bazuar në rregulla", por në praktikë, ky rend nuk është gjë tjetër veçse imponimi i rregullave të dëshiruara nga Uashingtoni dhe Brukseli mbi të tjerët. Kur Amerika injoron Këshillin e Sigurimit të OKB-së, kur Evropa përdor të drejtën e vetos si mjet për të mbështetur krimet izraelite dhe kur Gjykata Ndërkombëtare Penale kërkon të ndjekë penalisht vetëm liderët afrikanë dhe rusë, bëhet e qartë se e drejta ndërkombëtare është e detyrueshme vetëm për të dobëtit.
Gaza është një shembull i qartë i këtij orientimi: ndërsa Perëndimi mbështet gjenocidin ndaj palestinezëve, të njëjtat vende vendosin sanksione ndaj të tjerëve nën pretekstin e "të drejtave të njeriut". Kjo dikotomi morale zbulon natyrën e vërtetë të "madhështisë" perëndimore: dominim në emër të demokracisë, shfrytëzim në emër të lirisë.
A dëshiron vërtet Perëndimi të bëhet “i madh”?
Nëse Perëndimi kërkon vërtet "madhështi", ai duhet të mësojë nga historia e tij e errët:
- Në vend të sanksioneve dhe luftës, të orientohet drejt bashkëpunimit ndërkombëtar.
- Në vend që të mbështesë regjimet agresive, të respektojë të drejtat e popujve të shtypur.
- Në vend të militarizmit, t'i përmbahet diplomacisë dhe drejtësisë globale.
Por sloganet e Melonit dhe Trumpit tregojnë se ata kërkojnë një kthim në epokën e zorit dhe bullizmit, jo një reformë të marrëdhënieve ndërkombëtare. "Perëndimi i Madh" në literaturën e tyre do të thotë kthim në imperializmin e shekullit të 20-të - një rrugë e cila jo vetëm që nuk arrin të stabilizojë botën, përkundrazi, ajo i fryn më shumë zjarrit të tensioneve.
Madhështia e vërtetë qëndron në drejtësi dhe paqebërje, jo në dominim
Bota sot ka nevojë për udhëheqës që, në vend të nostalgjisë për perandoritë e rrëzuara, besojnë në drejtësi dhe barazi midis kombeve. "Madhështia" e vërtetë nuk qëndron në numrin e bazave ushtarake amerikane në botë, as në sanksionet zullumqare të Evropës dhe as në heshtje përballë krimeve të Izraelit. Nëse Perëndimi dëshiron të bëhet përsëri “i madh”, duhet të ndalojë shfrytëzimin dhe luftërat dhe të bëhet rojtar i paqes, jo nxitës i luftës. Por për sa kohë që politikanë si Trump dhe Meloni i bashkëngjiten ëndrrës së perandorive koloniale, kjo ëndërr jo vetëm që nuk do të realizohet, por do të përshpejtojë rënien e Perëndimit.