Yrakda yzygiderli howpsuzlyga abanýan howp
Soňky günlerde, Yrak ýurdy howpsuzlyk sikliniň bardygyny görkezýän ynamsyzlyklara şaýat boldy.
Çarşenbe güni agşam ABŞ-nyň Erbildäki howa menziliniň golaýyndaky harby bazasyna we Yragyň demirgazygyndaky türk harby bazasyna hüjüm edildi. Şeýle hem penşenbe güni irden Neýnawada Yragyň resmi ýaragly güýçleriniň bir bölegi bolan meşhur Häşdolşäbiň pozisiýalaryna hüjüm edildi. Yragyň paýtagty Bagdadyň Sadr şäherçesi hem penşenbe güni bir awtoulag partlamasyna şaýady boldy, onda bir adam ölüp, 10 adam ýaralandy. Bir gün öň Bagdadyň merkezindäki al-Taýran meýdany 21-nji ýanwarda 32 sany yraklynyň ölmegine we 110 adamyň ýaralanmagyna sebäp bolan iki janyndan geçen hüjümiň şaýady boldy. Bu ýagdaý, başgaça aýdylanda, bu ýurtdaky köp howply ýagdaýyny görkezýär.
Bu hadysalar üç meseläni bellemelidiris.
Birinji mesele Yrakdaky DAEŞ guramasynyň galyndylarynyň dowamy. Şunuň bilen baglylykda, Bagdadyň Sadr şäherçesinde awtoulag partlamasynyň jogapkärçiligini onuň agzalary öz üstüne aldy. Kronanyň giňden ýaýramagy, hökümetiň syýasy meselelere ünsi, çydam toparlary bilen ABŞ-nyň goşunynyň arasyndaky çaknyşyklar we hökümete garşy protestleriň dowam etmegi DAEŞ-yň Yrakdaky işjeňligini artdyrmak üçin mümkinçilik hökmünde garaldy. Şeýle-de bolsa, DAEŞ Yragyň howpsuzlyk güýçlerine garşy durup bilmejekdigini gördi we adamlary partlatmak üçin adaty çemeleşdi. Yragyň howpsuzlyk hünärmeni Muzaffar al-Hamidawi, DAEŞ terrorçy toparynyň gowşaklygy we howpsuzlyk güýçlerine garşy durup bilmezligi halkyň arasynda janyndan geçen bomba partlamalarynyň täzeden başlamagyna sebäp boldy diýip hasaplaýar.
Ikinji mesele, Yrakdaky howpsuzlyk taslamasy, başgaça aýdylanda, daşary ýurt dildüwşigidir. Geçen ýylda ABŞ-nyň goşunlarynyň Yrakdan çykarylmagy meselesi Yrakdaky käbir syýasy we harby toparlar tarapyndan çynlakaý alnyp barylýar. Beýleki ikisinden has möhüm bolan üçünji mesele, Yrakdaky häzirki howpsuzlygyň, ýurtdaky konfliktleriň we syýasy we howpsuzlyk gapma-garşylyklarynyň netijesidir.