hakyky dost

hakyky dost

 

Dostuňy daş tutgun biwepalykdan,

Aja – süýji, süýjä – ajy diýmekden.

 

Ol dostlukly günleriniň günäsin,

Duşmanyna eden ýaly, sanasyn.

 

* * *

Zeberkan ibn Bedr (Amr ibn Ahtam Munkyrydan hem diýdiler) şeýle diýipdir:

 

Şeýle Amr bilen dostlugymyz biziň,

Hatda tilkiler-de ýetirdi gözün.

 

Dostlugymyz bagly bakylyk bilen,

Göýä, älem onuň haýrany bolan.

 

* * *

Hezreti Aly (goý, Alla onuň ýüzüni nurlandyrsyn!)  şeýle diýipdir: «Dostuň bahylçylygy dostlugyň keselligindendir».

 

* * *

Bir adam şeýle diýipdir: «Eý, Allam, ynamdarlaryň belalaryny menden aýyr, eý, Allam, meni dostumdan gora!».

 

* * *

Halyt ibn Safwan Şebip ibn Şebibe barada şeýle diýipdir: «Bu adamyň gizlin dosty we açyk duşmany ýok».

 

* * *

Akyldardan sorapdyrlar:

— Nähili hazyna haýyrly?

Ol aýdypdyr:

— Elbetde, Allatagaladan gorkmakdan soňra, salyh dost. Meniň üçin iň haýyrly dost, meniň peýdam köp degýän dostumdyr.

 

* * *

Halyt ibn Safwandan sorapdyrlar:

— Saňa dostuň ýagşymy doganyň?

Ol hem:

— Dost bolan dogan ýagşydyr — diýipdir.

 

* * *

Eger dostuň seni aldasa, ony duşman hasapla.

 

* * *

Ruh ibn Zenbagdan[1] sorapdyrlar:

— Dostuň manysy näme?

Ol hem:

— Ol manysyny düşündirip bolmaýan şeýle bir ajaýyp sözdür — diýipdir.

 

* * *

Abraýly dost dostuň dostuny hem söýýän dostdur.

 

* * *

Tamakinçilik esasyna gurlan dostlugyň soňy umytsyzlykdyr.

 

* * *

Akyldar şeýle diýipdir: «Zatlaryň täzesini saýla, dostlaryň könesini».

 

* * *

Ymraul Kaýs şeýle diýipdir:

 

Dostumdan razy, ol – «gözüm nury»,

Diýýän adam gelsin, ýanyma – bäri.

 

Atadan ant içýän, tutunmadym hiç

Adamdan dost-u-ýar şu çaka deňeç.

 

Sebäbi gelýärin bile-bile men,

Haýyn kimin edýän erbet gylygyn.

 

* * *

Kagp ibn Zuheýr şeýle diýipdir:

 

Bir wepaly dost duşar, öýde-öýde garaşma,

Kimdir biri sataşsa, ynan gaýta, garaşma.

 

* * *

Zuhrynyň ussady bolan Abdylla ibn Utbe ibn Mesgut[2] şeýle diýipdir:

 

Eger wepadar dost gözleýän bolsaň,

Azdyr, ýöne hökman duşjagyn bil sen.

 

* * *

Ynsanlar Kumeýt bilen Tarmahyň[3] hallary ýaly geň zat görmediler. Kumeýt adnan taýpasyndan, şaýylygyň galyýa mezhebinden bolup, kufalylaryň tarapdary bolupdyr. Tarmah kahtanyýe taýpasyndan, haryjylygyň safryýe mezhebinden[4] şamlylaryň tarapdary bolupdyr. Olaryň arasyndaky dostluk we ülpetlik henize çenli başga iki kişiniň arasynda bolmandyr. Olaryň arasynda öýke-kine, dawa-jenjel bolup görmändir.

Olardan:

— Sizi näme dostlaşdyrdy? — diýip sorapdyrlar.

Olar hem:

— Bu iki tarapdarlaryň biri-birlerine duşmançylygy — diýipdirler.

 

* * *

Şeýle-de olar ýaly Seýit Hamyry[5] hem Binti Fejata[6] öýlenipdir we ömür boýy agzybir ýaşaşypdyrlar.

 

* * *

Halyt ibn Safwandan sorapdyrlar:

— Nähili dost gowy?

Ol hem:

— Kemçiligimi doldurýan, ýalňyşymy ötýän, ötünjimi kabul edýän dost — diýipdir.