Sadi’den Hâyyâm’a: Iraklıların İranlı Şairlere Olan İlgisi + Tanıtım
Parstoday – Bağdat Kitap Fuarı Başkanı, Irak halkının İranlı şair ve yazarlara büyük ilgi duyduğunu açıkladı.
Irak Yayıncılar Birliği Başkanı ve Bağdat Kitap Fuarı Başkanı "Abdulvahhab er-Razî", İranlı birçok şair ve yazarın Irak’ta tanındığını belirterek şöyle dedi: "Irak halkı, büyük İranlı şair Sadi’yi ve Ömer Hayyam’ın rubailerini çok beğeniyor."
Parstoday’in ISNA’ya dayandırdığı haberine göre, er-Razî Pazar günü Tahran Uluslararası Kitap Fuarı’nda yaptığı açıklamada, İran’dan Irak’a giden kitap türlerine dair, tarihî, dinî ve irfani (manevi bilgi içeren) kitapların rağbet gördüğünü söyledi.
Bağdat Kitap Fuarı Başkanı, Tahran Kitap Fuarı'na birçok kez katıldığını belirterek şunları da ekledi: “Tahran Kitap Fuarı, Bağdat’takinden çok daha büyük. Tahran’daki fuar devlet tarafından düzenleniyor ve organizasyonu da yine devlet üstleniyor; ancak Bağdat’taki fuar özel sektöre ait ve daha küçük bir alanda yapılıyor.”
Modern İran edebiyatının (hem hikâye hem şiir) Arapçaya çevrilip çevrilmeyeceği sorusuna ilişkin olarak ise şu ifadeleri kullandı: “Tahran Kitap Fuarı’na katılımımız sırasında Arapçaya çeviri için bazı sözleşmeler imzalamak ve yayınevleriyle iş birliğimizi artırmak istiyoruz.”
Sadi Kimdir?
Ebu Muhammed Müşerrefeddin Muslih bin Abdullah bin Müşerref, "Sadi" mahlasıyla tanınan, Hicrî 7. yüzyılda yaşamış ünlü İranlı şair ve yazardır. Ona "Söz Ustası", "Sözün Padişahı" ve "Büyük Şeyh" gibi unvanlar verilmiştir. Şiir ve nesirdeki zarif ve akıcı diliyle dünya çapında tanınmıştır. Ahlak ve tasavvuf temalı gazelleri oldukça güzeldir. Tüm eserleri, "Külliyat-ı Sadi" adlı kitapta toplanmıştır; ancak en meşhur iki eseri "Bustan" ve "Gülistan" ayrı kitaplar olarak yayımlanmıştır.
Bustan, yani "Sadi-nâme", yaklaşık 4000 beyitten oluşan bir mesnevi şeklindedir. Bu değerli eserde, maneviyatı geliştirme, tasavvuf, Allah’a teslimiyet, ölçülülük, ahlak, sevgi, yardımseverlik, şükür, kanaatkârlık ve tevazu gibi konular işlenmiştir.
Bustan’ın 10 bölümü şunlardır:
• Adalet, yönetim ve akıl
• İhsan (iyilik)
• Aşk, sarhoşluk ve coşku
• Tevazu
• Rıza
• Kanaat
• Eğitim dünyası
• Afiyete şükür
• Tövbe ve doğru yol
• Yakarış ve kitabın sonu
Gülistan ise, birçoklarına göre Farsça nesirde en etkili kitaptır. Sekiz bölümden oluşur ve genelde kısa, hikâye tarzı öğütler içerir.
Gülistan’ın bölümleri:
• Hükümdarların ahlakı
• Dervişlerin ahlakı
• Kanaatin erdemi
• Sessizliğin faydası
• Aşk ve gençlik
• Zayıflık ve yaşlılık
• Eğitimin etkisi
• Sohbet adabı
Ömer Hayyam Kimdir?
Hekim Ebu'l-Feth Ömer bin İbrahim Hayyam (Hayyâm), Hicrî 439 yılında Nişabur’da doğmuş ünlü bir filozof, matematikçi, astronom ve şairdir. Üstün bir zekâya ve güçlü bir hafızaya sahipti. Edebiyatın yanı sıra matematik, astronomi, felsefe, din, tarih, takvim sistemi ve müzik konularında da derin bilgi sahibiydi. Zamanında çok saygı gören Hayyam’a "İmam", "Filozof" ve "Hüccetü’l-Hak" gibi büyük unvanlar verilmiştir. Özellikle rubaileri dünya çapında meşhurdur.