Azerbaycan Cumhurbaşkanlığı seçimi adaylarının isimlerinin onaylanması
Azerbaycan Cumhuriyeti Merkezi Seçim Komisyonu'nun 4 kişinin daha aday gösterilmesini onaylamasıyla bu seçimde aday olan isim sayısı 7 kişiye çıktı. Azerbaycan cumhuriyetinde rekabete dayalı olmayan cumhurbaşkanlığı seçimlerinin 7 Kasım'da yapılması planlanıyor. Kanuna göre seçim kampanyaları da seçimlerden 23 gün önce başlıyor.
Azerbaycan Cumhuriyeti Merkezi Seçim Komisyonu'nun Salı günü yaptığı açıklamaya göre, bu cumhuriyetin cumhurbaşkanlığı seçimlerine katılmak isteyen toplam 17 adaydan sadece 7'si kanuna göre 40.000 imza toplayarak Merkez Seçim Komisyonuna göndermeyi başardı. Böylelikle 7 Kasım'da yapılacak ve rekabetin olmadığı seçimlerde 7 aday cumhurbaşkanlık için mücadele edecek.
Azerbaycan Cumhuriyeti Merkez Seçim Komisyonu'ndan yapılan açıklamaya göre Büyük Oluşum Partisi'nin adayı Fazıl Mustafa'nın cumhurbaşkanlığı adaylığı, Büyük Azerbaycan Partisi'nin adayı Elşad Musayev adaylığı, Azerbaycan Birleşik Halk Cephesi Partisi'nin adayı "Gudret Hasankoliv"in adaylığı ve bağımsız aday Fuad Aliyev'in adaylığı onaylandı. Bundan önce Yeni Azerbaycan Partisi'nden mevcut Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, bağımsız aday Zahid Aruc ve Milli Cephe Partisi adayı Razi Nurullahov'un adaylığı kabul edilmişti.
17 Aralık Cuma günü Azerbaycan Cumhuriyeti'nin iktidar partisi, ülkenin cumhurbaşkanı İlham Aliyev'i cumhurbaşkanlığı seçimleri için aday ilan etti. 61 yaşındaki Aliyev, babası Haydar Aliyev'in yerine geçtiği 2003 yılından bu yana Azerbaycan Cumhuriyeti'ni demir yumruk siyaseti ile yönetiyor. Eski bir KGB subayı olan Haydar Aliyev, 1969'dan 2003'teki ölümüne kadar neredeyse sürekli olarak Azerbaycan Cumhuriyeti'nin tartışmasız hükümdarıydı.
Bu arada Azerbaycan Cumhuriyeti hükümetinin muhalefet partileri olan Musavat Partisi ve Halk Cephesi Partisi ise seçim sürecinin adaletsizliği nedeniyle cumhurbaşkanlığı seçimine katılamayacaklarını açıklamıştı. Azerbaycan Cumhuriyeti Merkezi Seçim Komisyonu Başkanı Mezahir Panahov ise cumhurbaşkanlığı seçimlerine katılan tüm partilere eşit koşulların sağlandığını iddia etti. Azerbaycan Cumhuriyeti Yüksek Mahkemesi Başkanı İnam Kerimov da, ülkede demokratik uygulamanın temel şartının sosyal ve siyasi istikrar olduğunu belirterek, ülkede seçimlerin adil, şeffaf ve özgür yapılması için gerekli tüm koşulların oluştuğunu öne sürdü.
Bakü hükümetinin açıkladığı istatistiklere göre, bu cumhurbaşkanlığı seçim döneminde 6,3 milyondan fazla Azerbaycan Cumhuriyeti vatandaşı oy kullanma hakkına sahip. Seçim kanunlarına göre bu cumhuriyetin vatandaşları seçmen listesindeki isimlerini kontrol edebilir ve belirlenen yerde kimliklerini okutarak hangi şubede oy kullanabileceğini öğrenebilir.
Bazı uluslararası gözlemcilere göre İlham Aliyev, bu ülkede 2018 yılında 4. kez cumhurbaşkanlığı seçimini yüzde 86 oyla kazanırken, Azerbaycan Cumhuriyeti'nde oy verme sürecinde usulsüzlükler yaşandığına dair raporlar vardı.
2009 yılında Aliyev'in Azerbaycan Cumhuriyeti anayasasından ülke cumhurbaşkanlarının iki dönemden fazla görevde kalmasına izin vermeyen bir maddenin çıkarılması yönündeki teklifinin kabul edilmesinin ardından, Aliyev’in başkanlığının devamının önü fiilen açıldı. Ayrıca 2016 yılında Azerbaycan Cumhuriyeti anayasasının değiştirilmesiyle bu ülkede başkanlık süresi 5 yıldan 7 yıla çıkarıldı.
Bu tartışmalı değişikliklerin ardından "Yeni Azerbaycan" partisinin milletvekili Ali Ahmedov, bu partinin kararının tüm Azerbaycan Cumhuriyeti halkının kararı olduğunu iddia etti. Ahmedov, İlham Aliyev’in 20 yıllık iktidarı boyunca halkın tüm taleplerini yerine getirdiği iddiasını da öne sürdürdü.
Elbette Azerbaycan Cumhuriyeti'nde, cumhurbaşkanlığı seçimlerinin 2025'te yapılması gerekiyordu, ancak İlham Aliyev 7 Şubat 2024'te erken seçim yapılmasını talep etti. Dolayısıyla bazı siyasi gözlemciler İlham Aliyev'in, Azerbaycan Cumhuriyeti ordusunun Dağlık Karabağ bölgesindeki Ermeni ayrılıkçılara yönelik geçen Eylül ayında bu bölgenin geri alınmasına yol açan yıldırım saldırısının başarısını, bu zaferi cumhurbaşkanlık yeni seçimini kazanmak için kullanmak istediği görüşünde.
Bu nedenle Azerbaycan Cumhuriyeti topraklarının içindeki muhalifler ve dışarıdaki gözlemciler, rekabetin olmadığı bu seçim turunda, Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'in babası gibi yeniden cumhurbaşkanlık koltuğuna sorunsuz bir şekilde ulaşacağına inanıyor./
