Halkın İhtiyaçlarını Karşıla / İmam Cafer Sadık'tan 11 Ahlaki ve Sosyal Öneri
Altıncı Şii İmamı İmam Cafer Sadık (a.s.), şöyle buyurmuştur: "Her kim halkın işlerinden birini eline alır, adaletli davranır, evinin kapısını halka açar, zarar vermez ve halkın işlerini takip eder. O zaman kıyamet gününde Allah Teala onu korku ve endişeden emin kılar ve onu cennetine götürür."
Cafer bin Muhammed, babası İmam Bakır'dan (a.s.) sonra On İki İmamlı Şii mezhebinin altıncı imamıdır. 34 yıl boyunca (114-148 Hicri) imamet görevini yerine getirmiştir. Bu dönem, Emevilerin son beş halifesinin (Hişam bin Abdülmelik'ten sonra) ve Abbasilerin ilk iki halifesinin (Saffah ve Mansur Davaaniqi) hükümdarlıklarına denk gelmiştir. Emevi yönetiminin zayıflığı nedeniyle İmam Sadık (a.s.), diğer Şii imamlara kıyasla çok daha fazla bilimsel faaliyet yürütmüştür. Kendisinin 4000 öğrencisi ve ravi olduğu rivayet edilir. Ehl-i Beyt'in (a.s.) rivayetlerinin çoğu İmam Sadık'tan (a.s.) nakledilmiştir ve bu nedenle Şii İmamiye mezhebine "Caferi Mezhebi" de denir.
İmam Sadık (a.s.), Sünni mezheplerin önde gelen fıkıh alimleri arasında da saygın bir yere sahiptir. Ebu Hanife ve Malik bin Enes ondan rivayet almışlardır. Ebu Hanife onu Müslümanlar arasında en bilgili kişi olarak görmüştür.
İmam Sadık'tan (a.s.) nakledilenlerden:
Biz Ehl-i Beyt mensupları, bize zulmedenlere karşı bile erdemli davranan bir aileyiz.
Şeyh Saduk, İmam Sadık'ın (a.s.) Mansur Davaaniqi'nin emriyle ve zehirlenerek şehit edildiğini açıkça belirtmiştir.
Bu vesileyle şehadet yıldönümünde, bu büyük imamın 11 ahlaki ve sosyal tavsiyesine göz atalım:
1. Kendi kusurlarınıza bakın:
İmam Sadık (a.s.) buyurmuştur: "Rabler gibi insanların kusurlarına bakmayın, aksine bir kul gibi alçakgönüllülükle kendi kusurlarınızı inceleyin." ([Tuhfe'l Uqul/ 295.])
2. Yalandan, söz vermeden ve ihanete uğramaktan uzak durun:
İmam Sadık (a.s.) buyurmuştur: "Üç şey münafıklığın alametidir, oruç tutsa ve namaz kılsa bile: Yalancılık, sözünde durmamak ve emanete ihanet etmek." ([Tuhfe'l Uqul/ 229.])
Halkın İhtiyaçlarını Karşıla / İmam Cafer Sadık'tan 11 Ahlaki ve Sosyal Öneri (Devam)
3. Ya bilgin ol ya da bilgi peşinde koş:
İmam Sadık (a.s.) buyurmuştur: "Sizden bir genci ancak şu iki halden birinde görmek isterim: Ya bilgin olsun ya da bilgi peşinde koşsun." ([Emali Tusî, 303-604.])
4. Cömert ol ve güzel ahlaklı ol:
İmam Sadık (a.s.) buyurmuştur: "Üzerinize cömertlik ve güzel ahlakı emrediyorum. Çünkü bu ikisi erkeği, tıpkı gerdanlığın ortasındaki mücevher gibi süsler." ([Mizan'ul Hikme, Cilt 2300, Hadis 8010, Bihar'ul Envar'dan naklen, Cilt 71, Sayfa 391])
5. Adil ol ve insanların işlerini takip et:
İmam Sadık (a.s.) buyurmuştur: "Her kim halkın işlerinden birini eline alır, adaletli davranır, evinin kapısını halka açar, zarar vermez ve halkın işlerini takip eder. O zaman kıyamet gününde Allah Teala onu korku ve endişeden emin kılar ve onu cennetine götürür." ([Mizan'ul Hikme, Cilt 2773, Sayfa 7122, Bihar'ul Envar'dan naklen, Cilt 75, Sayfa 340])
6. Dua etmekten usanma:
Ebu Abdullah Cafer bin Muhammed'den (a.s.) rivayet edilmiştir ki şöyle buyurmuştur: "Dua etmeye devam edin. Çünkü Allah'a yaklaşmanın bundan daha iyi bir yolu yoktur. Hiçbir küçük hacetin küçüklüğünden dolayı onu istemekten vazgeçmeyin. Çünkü küçük hacetlerin sahibi de büyük hacetlerin sahibidir." ([Emali Mufid, Meclis 2, Hadis 9, Sayfa 31])
7. İnsanlara sevgiyle selam ver:
İmam Sadık (a.s.) buyurmuştur: "Resulullah (s.a.a.) hiçbir kimseyle el sıkışırken elini geri çekmemiştir. Karşı taraf elini geri çekmedikçe." ([Bihar'ul Envar, Cilt 16, Sayfa 269])
8. Mizah yap ama sadece doğruyu söyle:
İmam Sadık (a.s.) buyurmuştur: "Resulullah (s.a.a.) mizah yapardı ama sadece doğruyu söylerdi." ([Bihar'ul Envar, Cilt 16, Sayfa 244])
9. İnsanların anlayacağı şekilde konuş:
İmam Sadık (a.s.) buyurmuştur: "Resulullah (s.a.a.) hiçbir zaman insanlarla aklının tam kapasitesine göre konuşmamıştır. Resulullah (s.a.s.) şöyle buyurmuştur: 'Biz peygamberler insanlarla akıllarına ve anlayışlarına göre konuşmakla emrolunmuşuzdur.'" ([Sünen'i Nebevi, Sayfa 57])
10. Her zaman güzel kok:
İmam Sadık (a.s.), güzel kokmayı teşvik etmek için şöyle buyurmuştur: "Resulullah (s.a.s.) yemeğe harcadığından daha fazlasını güzel kokulara harcardı." ([Bihar'ul Envar, Cilt 16, Sayfa 248])
11. Kendin sade yaşa ama misafirlerine çok değer ver:
İmam Sadık (a.s.) şöyle buyurmuştur: "Hz. Ali (a.s.), yemek konusunda Resulullah'a (s.a.a.) en çok benzeyen kişiydi. Kendi ekmek ve zeytinyağı yerdi ve misafirlerine ekmek ve et verirdi." ([Kâfî, 6: 328])