Amerika’nın yaptırımları, pandemi döneminde insan haklarının ihlali

Uluslararası kuruluşlar, durumu iyileştirmek ve bu küresel salgının üstesinden gelmek için yaygın aşılama ve halkın ilaca ve tıbbi ekipmana erişiminin gerekliliğini vurgularken, Covid-19 salgın dalgası dünyanın çeşitli ülkelerinde devam ediyor.

Bu arada, ABD'nin bazı ülkelere yönelik ekonomik yaptırımları, aşılara ve ihtiyaç duyulan ilaçlara erişimin önünde büyük bir engel olmaya devam ediyor.
Bu bağlamda BM temsilcileri, ABD yaptırımlarının başta korona salgınından etkilenen bazı ülkeler olmak üzere uluslararası sağlık sistemleri üzerindeki olumsuz etkisini vurguladı. Söz konusu temsilciler sanal ortamda düzenlenen oturumda, Amerika’nın ekonomik yaptırımlarının, ülkelerin teknolojiye, küresel altyapıyı desteklemek için güncel sağlık sistemleri ve insani yardım erişimini engellemesinin, Korona salgını sırasında insan hakları ihlallerinin ana nedeni olduğunu belirttiler. 
Amerika kendi hedefleri ve çıkarları bağlamında dünyada diğer ülkelere en çok yaptırım uygulayan büyük ülkedir. Söz konusu yaptırımlar çeşitli siyasi sebeplerden dolayı birçok ülkeye, bu cümleden İran, Rusya, Venezuela, Çin ve Küba’ya insan hakları bahanesi nedeni ile uygulanıken, onların hatta tıbbi malzemeler, ilaçlar ve teçhizatları temin için dünyadaki piyasalara erişimini engelliyor. 
Washington hatta günümüzde Korona pandemisinde bile tüm ülkelere özellikle de gelişmekte olan ülkeler için ekonomik, tıbbi ve sağlık alanında vahim bir duruma sebep olurken, yine de yaptırım siyasetlerini daha da yoğun şekilde sürdürüyor. Amerika’da siyaset alanındaki değişimlere ve Joe Biden’in cumhurbaşkanı olarak seçilmesine ve uluslararası kurumların bu yaptırımların kaldırılmasını istemesine rağmen Amerika yaptırım siyasetlerini değiştirmiyor. 
Gerçi uluslararası baskılar, Amerikalı yetkililerinin ilaç ve gıdanın yaptırım alanında olmadığını iddia etmelerine rağmen, pratikte bu  yaptırımlar erişim şartlarını daha da zorlaştırıyor. Nitekim İran dışişleri bakanı Muhammed Cevad Zarif söz konusu yaptırımlar nedeni ile defalarca uyarıda bulunarak, “Amerika yaptırımları tarihin en insanlık dışı yaptırımlardır, onlar yaptırımların gıda ve ilacı kapsamadığını iddia ederken, fakat hiçbir banka ilaç ve gıda satın alınması için para transferini kabul etmiyor. Bizim paramız bazı ülkelerde bloke edilmiştir. Biz kendi paramızla gıda ve ilaç alamıyoruz.” dedi
Venezuela dışişleri bakanı Jorge Areazza Amerika ekonomik yaptırımlarının Karakas’ın aşıya ulaşmasını engellediğini belirterek, “Venezuela mal varlıkları yurt dışında bloke edilmeseydi, ihtiyaç duyduğumuz Korona aşısından 30 milyon doz satın alabilirdik.” dedi.
Yaptırım uygulanan ülkelerde, geniş çapta aşı satın alınamadığı için yüksek Korona kayıpları yaşanıyor. Aslında bu ülkelerin vatandaşları yaptırımların dolaylı kurbanlarıdırlar, zira yaptırımlar aşılama sürecinin zaman alması ve zorlaşmasına ilaveten ilacın satın alınmasında da sorunların yaşanmasına ve böylece yüksek ölüm oranlarının yaşanmasına sebep oluyor. Tabi ki bu konu sadece Korona hastalığı ile sınırlı değil, birçok tedavisi zor olan hastalıklarını da kapsıyor; böylece aralarında İran’ın da bulunduğu yaptırım uygulanan ülkeler böyle insanlık dışı sorunlar yaşıyorlar.
BM’in bu bağlamdaki özel raportörü  Alena Douhann, Amerikan yaptırımlarının acil şartlarda uygulandığını, Çin, Küba, Haiti, İran, Nikaragua, Rusya federasyonu, Suriye, Venezuela, Zimbabve ve diğer ülkelerde insan haklarını geniş çapta ihlal ettiğini belirtiyor.
Amerika ve müttefikleri yaptırım baskı aracı ile dünyada en büyük cinayeti işliyorlar, onlar insanlığa karşı ilaç yaptırımı ile birçok ülkede insanlık suçu işliyorlar. Fakat mevcut kanıtlara göre bizzat kendileri en büyük insan hakları ihlalcileri olduğu halde her zaman adil ulaşım ve insan haklarından dem vuruyor ve birçok ülkeye insan hakları ihlalleri bahanesiyle yaptırım uyguluyorlar./