Afganistan havaalanlarını yönetmek için Türkiye-Katar görüşmelerinin kilitlenmesi

Taliban yetkilileri, Afganistan havaalanlarının kontrolünü devretmek için Türkiye ve Katar hükümetleriyle görüşmelerde çıkmaz yaşandığını duyurdu.

Taliban tarafından yapılan açıklamaya göre, Kabil yetkilileri ile Türkiye ve Katar temsilcileri arasında Afganistan'ın özellikle Kabil'in de arasında olan 5 havalimanının kontrolünün devredilmesine yönelik bir anlaşmanın imzalanması konusunda yapılan görüşmeler, Taliban temsilcilerinin Afgan güçlerinin güvenlikten sorumlu olmasında ısrar etmesinden dolayı durma noktasına geldi.  
Taliban hükümetinin bu tutumu, Kabil havaalanını Türkiye ve Katar'a devretmeyi kabul ettiğini  ancak yalnızca bu havaalanlarının kontrol edilmesi ve güvence altına alınması meselesinde   anlaşmazlık yaşadığını gösteriyor. Taliban Dışişleri Bakanı Emirhan Muttaki ile Türk ve Katarlı yetkililer arasında Kabil Uluslararası Havalimanı'nın kontrolünü iki ülkeye devretmek için yapılan son görüşmelere rağmen, Kandahar, Herat, Mezar-ı Şerif ve Host havaalanlarının yeniden inşasını da içeren görüşmeler,  bir çıkmazla karşı karşıya kalmıştır.
Halihazırda Afghan Airlines, Ariana ve Kam Air şirketleri, Kabil'den Tahran, Moskova, Dubai, Doha ve İslamabad'a uçuşlar gerçekleştiriyor. Ancak hala Kabil Uluslararası Havalimanı'na uçan yabancı şirketlerin olmadığı bildirilmektedir. Taliban'ın Türkiye ve Katar başta olmak üzere çeşitli ülke temsilcileriyle yaptığı görüşmeler, Afgan halkının çok daha önemli sorunlarının olduğu bir durumda tekrarlanmaktadır. 
Son 8 aydır hükümet çalışanlarının maaşları Taliban tarafından ödenmiyor. Taliban liderleri, dost ülkelerden mali yardım arıyorlar ve bu nedenle hükümet çalışanlarının taleplerinin bir kısmını bu şekilde ödemek istiyorlar. Bu koşullar altında, Kabil Uluslararası Havalimanı'nın yönetimini devralmak ve güvenliğini sağlamak için yapılacak müzakere önemli bir adım olarak görünüyor. 
Taliban'ın Afganistan'da göreve başlamasından bu yana Türkiye'nin Kabil havaalanını kontrol etmek için her türlü çabayı gösterdiğini gözden kaçırmamak gerekir. Ancak  unutulmamalıdır ki Afganistan'ın ABD ve müttefikleri tarafından  20 yıllık işgali sırasında Türkiye ordusu, NATO çerçevesinde Kabil Havalimanı'nda her zaman hazır bulundu ve güvenliğini sağlamak için sorumluluk üstlendi. Ancak Taliban'ın geçen yıl Ağustos ayında göreve başlamasından bu yana, Türkiye makamlarının Kabil havaalanının kontrol görevini sürdürme arzusuyla kalmadı, aynı zamanda önemli ölçüde arttı.
Ankara hükümetinin Kabil Uluslararası Havalimanı'nın kontrolünü ele geçirmeye yönelik yoğun çabaları, Taliban tarafından şüpheli ve önemlidir. Kabil Havalimanı'nın işletilmesinin Taliban ve Afgan halkı için çok önemli olmasında şüphe yok. Ancak görünen o ki, Ankara bölgeden ve dünyadan gelen ürünlerin ve akışın kontrolünü ve Kabil'e geçişini tekeline almak istiyor. 
Kuşkusuz, Ankara'nın bu talebi yerine getirilirse, Kabil Havalimanı yetkisinin ABD ve NATO'nun tekelinde kalacağı sonucuna varılabilir. Özellikle Türkiye hala NATO askeri örgütünün aktif bir üyesi olduğundan bunda şüphe yoktur. Bu nedenle Taliban yetkilileri, Afganistan'a ve diğer bölgelere ithal ve ihraç edilen malların trafiğini ve transitini kontrol etmeye ilaveten,  Afganistan'a giriş çıkışların kontrolünü de yabancı ülkelere bırakacak ve önemli bir tehdit kaynağı ile karşı karşıya kalacaktır.  
Taliban'ın geçici kabinesi daha önce "Havaalanlarının Türkiye'ye devri ulusal çıkarlara uygun olmazsa Türk veya Katarlı şirketlerle herhangi bir sözleşme imzalanmayacak" demişti. Bu tür görüşler göz önüne alındığında, Taliban'ın Afganistan'ın ulusal çıkarlarına bağlılığının hem bu ülkenin insanları hem de komşu ülkeler için büyük önem taşıdığı açıktır. Afganistan'da şu anda 25 havaalanı bulunuyor. Toplamda, son yıllarda Afganistan'a uluslararası uçuşların çoğu Kabil, Herat, Mezar-ı Şerif ve Kandahar havalimanlarından gerçekleştirildi./