Rusya'nın Tacikistan'ın kaygılarına eşlik etmesi
Farklı bölgesel oturumlarda her daim Afganistan ile sınırlarının durumundan kaygısını ifade eden Tacikistan'a Rusya'dan destek geldi.
Bu bağlamda Tacikistan ve Rusya güvenlik konseyi sekreterleri, Şanghay ülkeleri güvenlik konseyi sekreterleri yıllık oturumlarında, Afganistan'da insani ve ekonomik krizin derinleşmesi ve terör gruplarının artması faaliyetleri ile ilgili kaygılarını ifade edip bu bağlamda üye ülkelerin terörizm ile mücadelede güvenlik ve askeri işbirliklerini arttırma zaruretine vurgu yaptılar.
Taliban'ın geçen yıl Afganistan'ın kontrolünü yeniden ele geçirmesinin ardından, başta bu ülkenin komşuları olmak üzere bölge ülkelerinin Taliban hükümetinden en önemli talebi, sınır bölgelerinde başta IŞİD güçleri olmak üzere teröristlerin varlığının engellenmesi olmuştur. Afganistan ile 1357 kilometreden fazla sınırı olan Tacikistan, bu konuda diğerlerinden daha fazla endişe duyuyor. Orta Asya, son yıllarda aşırılık yanlısı grupların uğrak noktalarından biri olmuştur. Örneğin IŞİD bu bölgede terörün yayılması ve güç toplama için elverişli platformları kötüye kullanmış ve yaygın ekonomik, sosyal ve siyasi sorunlar nedeniyle sessiz çekirdekler oluşturmuştur. IŞİD'in bu bölgedeki sessiz hücreleri ve Afganistan'daki istikrarsızlık ve Afgan topraklarından Tacikistan'ın sınır bölgelerine tekrarlanan saldırılar bu endişeyi daha da artırdı.
Ayrıca, Afganistan'ın Tacikistan sınırına yakın Badahşan eyaletinde Tacik Taliban hareketinin kurulduğuna dair son haberler, Duşanbe yetkilileri için yeni bir güvensizlik alarmı verdi. Ancak Taliban sözcüsü "Zabihullah Mücahid", Afganistan'da böyle bir grubun varlığını yalanladı. Tacikistan ve Afganistan'ın sınır bölgelerinde terörist grupların varlığı, jeopolitik sorunlar nedeniyle ek tehditler yaratmaktadır. Çünkü Duşanbe hükümetine karşı silahlı kuvvetlerin oluşturulmasına yönelik hedef gösterilen bölgelerde, Afganistan toprakları Tacikistan içinde üçgen bir şekil halindedir ve bu gruplar için Tacikistan toprakları içinde stratejik bir derinlik yaratıyor.
Taliban'ın geçen yıl Kabil'e düzenlediği saldırı sırasında ülke dışına kaçan Afgan uçakları ve helikopterlerinin iadesi konusunda Taliban ile Tacikistan arasında çıkan anlaşmazlık, iki taraf arasındaki anlaşmazlığın bir başka boyutudur. Bahsedilen güvenlik tehditleri ve siyasi ihtilafların yanı sıra, bu arada Afganistan ile sınır bölgesinde silahlı gruplarla savaşma bahanesiyle dağlık Bedahşan bölgesine yardım edilmesi ve İslamcı muhalifleri bastırmak için bahane aranması konusu da gündeme geldi. Duşanbe hükümeti de sınır tehditlerini öne çıkarma güdüsü olarak kullanmaktadır.
Tacikistan ve Afganistan'ın sınır bölgelerinin güvenliği konusunun, Şanghay ve Rusya Güvenlik Konseyi sekreterlerinin yıllık toplantısının oturum aralarında Tacikistan ve Rusya Güvenlik Konseyi sekreterlerinin istişaresine yansıması ve Rusya Güvenlik Konseyi sekreterinin söz konusu sınır bölgelerinde güvenlik tehditleriyle mücadele planlamasına vurgu yapması, Rusya'nın geleneksel bir güç olarak Orta Asya'daki ülkelerin güvenlik endişelerine dikkat ettiğini gösteriyor.
Bu arada Taliban ile Rusya arasında müzakerelerin oluşması, Taliban'ı başta Tacikistan olmak üzere sınır bölgelerinde güvenlik önlemleri almaya teşvik edebilir. Rusya Devlet Başkanı Afganistan özel temsilcisi Zamir Kabulov, bu ilişki hakkında şunları söyledi: "Afganistan'ın mevcut hükümet organı olarak Taliban ile görüştük ve ABD'nin görüşü bizim için önemli değil."
Genel olarak, Rusya ve İran gibi Afganistan'ın komşularının çabalarıyla birlikte, Afganistan'da silahlı grupların oluşumunun engellenmesi ve Taliban'ın iç güvenlik ve istikrarı kontrol etmesinin kapsamlı bir hükümetin kurulması yolundan geçtiği ve bunun da kapsamlı bir hükümet kurulmasından geçtiği söylenebilir.
