G20’nin Endonezya oturumu
G20 grubu liderleri, dün Endonezya’nın Bali kentinde bir araya geldiler. Bu toplantıda, Ukrayna savaşı sürerken küresel ekonomiyi ele almak için birlik ve somut önlemler, ele alınan ilk konular arasındaydı.
G20 ülkelerini Almanya, Amerika, Arjantin, Avustralya, Brezilya, Çin, Endonezya, Fransa, Güney Afrika, Güney Kore, Hindistan, İngiltere, İtalya, Japonya, Kanada, Meksika, Rusya, Suudi Arabistan, Türkiye ve Avrupa Birliği Komisyonu oluşturuyor.
G20 zirve öncesi Amerika ve Çin başkanları Joe Biden ve Xi Jinping pazartesi günü bir araya gelerek mevcut ihtilaflara rağmen karşılıklı ilişki kurmayı taahhüt ettiler.
Endonezya Cumhurbaşkanı Joko Widodo ise açılış konuşmasında şöyle dedi: Bizim işbirliğinden başka seçeneğimiz yoktur, G20 kolaylaştırıcı bir faktör gibi kapsayıcı bir ekonominin toparlanması için çalışmalı ve dünyayı birkaç parçaya bölmemek ve bir başka soğuk savaşa girmemek gerekir.
Bazı batılı liderler, Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin’in bu oturumda boykot edilmesni istediler. Endonezya bu talebe karşı direnerek Putin’i davet listesinden çıkarmamasına rağmen, Kremlin, Rusya Cumhurbaşkanı Putin’in, “yoğun çalışma” sebebi ile oturuma katılmayacağını, onu temsilen dışişleri bakanı Sergey Lavruf’un oturuma katılacağını duyurdu.
Rusya'nın Ukrayna'ya karşı savaşının geçtiğimiz Şubat ayında başlamasından bu yana, bu topyekun askeri çatışmadan etkilenen uluslararası sistemin atmosferi, çatışmanın taraflarından birini desteklemek için kutuplaşmaya girdi.
Bu nedenle, G20 toplantısı başlamadan önce dünya medyasında, bu toplantının Rusya ile Ukrayna arasındaki savaş hakkında katılımcı ülke başkanları arasında sözlü bir tartışmaya dönüşebileceği spekülasyonları yapıldı. Bu yüzden Endonezya Devlet Başkanı, Rusya ile Ukrayna arasındaki savaşın Bali'deki toplantıya katılanlar arasında gerginliğe neden olmasını engellemeye çalıştığını belirtti.
Endonezya cumhurbaşkanının tutumuna rağmen, liderler ve katılımcı temsilcilerin hatıra fotoğraf programının iptal edilmesi, G20 üyeleri arasında Ukrayna meselesi, gıda ve enerji güvenliği konularındaki görüş ayrılıklarının, onların yan yana durarak toplu hatıra fotoğrafı çektirmek istemedikleri düzeyde olduğunu gösteriyor.
G20 toplantıları tarihinde eşi benzeri olmayan Bali toplantısında toplu fotoğraf töreninin iptal edilmesi kararı, her yıl toplantının resmi başlangıcından önce toplu fotoğraf çektiren bu grubun liderlerinin yıllık geleneğini bozuyor. Endonezya Dışişleri Bakanı'nın da belirttiği gibi, Rusya Dışişleri Bakanı'nın Batı'nın karşı çıkmasına rağmen Bali'deki toplantıda bulunması toplu fotoğraf töreninin iptal edilmesinin başlıca sebebiydi.
Endonezya’nın Gaday üniversitesinde uluslararası ilişkiler uzmanı olan “Mada Nur Rahmet Yuliyantoro”ya göre Putin’in Bali oturumuna katılmaması, onun batının uluslararası siyaset düzenindeki egemenliğine karşı bir nevi direnişi sayılır.
Aslında Ukrayna ve Rusya arasındaki savaşın başlamasından itibaren batı devletleri için başta enerji ve gıda maddelerin temini konusundaki sorun ayrıca bu ülkelerde halkın protestolarının yol açtığı sorunlar nedeni ile Bali oturumu, katılımcı ülkelerin Rusya’ya yönelik sert eleştirilerini yapacağı ortama dönüştürerek, zirvenin gergin bir atmosfere bürünmesine sebep olabilir. G20 zirvesinin hedefi, mevcut şartlarda gıda ve enerji sorununa çözüm bulmaktır, bu yüzden ortamın gerginleşmesi, bu fırsatı yok edebilir.
Bu yüzden Çin cumhurbaşkanının Amerikalı mevkidaşı ile yaptığı görüşmede uluslararası krizleri aşmanın tek yolunun barış ve istikrar olduğuna dair sözleri, Kiev’e silah desteği sağlayarak savaşın ateşini körükleyen ve sadece yaşanan krizi daha da yoğunlaştıran G20 zirvesi için bir mesaj olabilir. Hal bu ki Rusya ve Ukrayna savaşının sona ermesi, karşılıklı olarak her iki tarafı diyalogla barışa yönlendirmeye bağlıdır./
