Pars Today

Bu bölümde daha iyi bir yaşama sahip olmak için gereken ilkelerden biri olan zaman yönetimi konusunu ele alacağız.

Bizim hayatımızı daha iyi bir hale sokan önemli etkenlerden biri de zamanı doğru kullanmaktır. Zaman elimizde nakit olarak bulunan ve nasıl harcanacağına bizim karar verebildiğimiz en önemli servetimizdir. Zamanı etkili ve doğru kullanmak hayatta ve iş hayatında başarılı olmak için kaçınılmaz bir gerekliliktir. Zamanlarının yönetilmesine önem veren insanlar yaşamlarında büyük başarılar elde ederler. Zaman yönetimi demek zamanı hedeflerimize ve isteklerimize ulaşmak için doğru ve yararlı bir şekilde kullanmaktır.

Düşünürlere göre zaman yönetimi bulunduğumuz devrin zaruretlerinden biridir.

Hani "vakit nakittir" derler ya; duymuşsunuz muhakkak. Aslında zaman çok çok daha değerlidir. Çünkü hiçbir zaman geri dönme ve yaratılma imkanı  yok. Zamanınızı kimseden borç alamazsınız borç veremezsiniz de. Biz sadece bir kez yaşamak hakkına sahip olup ikinci bir şansımız yoktur. Zamanımızı ne kadar doğru kullanırsak o kadar daha iyi yaşayacağız.

İmam Sadık as'ın 5 ciltlik Bihar-ul Envar  kitabında ise şöyle buyrulmuştur: "Akıllı insan zamanını bilerek görevlerini yerine getirmekle mükellef. İçinde yaşadığı zamanın şartlarına vakıf olan birisi yanlışlara karşı korunacaktır. "

Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed saa ise bu konu ile ilgili şöyle buyurmaktadır:" Yaşam günlerinizde ilahi günler vardır. Bu fırsatları kaçırmayıp en iyi şekilde yararlanmaya çalışın. "

Biz geçmişi değiştiremeyebiliriz ancak geleceği şekillendirmek bizim elimizdedir. Herkesin bulunduğu durum onun geçmişteki tedbiri ve çabalarına bağlıdır. Ancak gelecek durumu da bugünkü çabaları ve önlemlerine bağlıdır. Daha iyi  bir hayat ve parlak anlar yaşamak için şimdiden harekete geçin. Her şeyi kadere bırakmayın. Böylece sadece hayat akışının seyircisi kalmayın. Sizin irade, hareketlilik ve çabalarınız, bir inşaat ustasının elinde bulunan tuğlalar gibidir. Bu usta tuğlaları üst üste koyarak büyük ve güzel bir ev yapabilir. Siz de zaman yönetimi vesilesi ile zamanı parçalara ayırıp bir tuğla misali üst üste koyarak başarı elde edebilirsiniz.

Tembel insanlar genellikle zamanlarını boşuna harcarlar. Bu tür insanlar hayatlarında belirli hedefleri olmayan insanlar olup sloganları genellikle " oluruna bırak" tır.

Tembel insanlar gün boyunca saatlerce uyuyup televizyon önünden kalkamayan ve tüm zamanını sanal ortamda geçiren oynayıp eğlenmek ile geçiren insanlardır. Tembel insanlar anda yaşayıp çevrelerindeki insanlara çok bağımlı insanlardır. Çünkü tek başlarına hiçbir işte başarılı olmayacaklarını düşünüyorlar. Bu tür insanlarda depresyona girme vakaları sık sık görülmektedir. Bunun sebebi de bu tür insanların izzeti nefislerinin ve morallerinin düşük seviyede olmasıdır.

Tembel insanlara karşın aktif ve dinamik insanlarda zaman fazla değil az bile gelir. Gerçekte daha iyi yaşamayı hedef edinen neşeli ve aktif insanlar zaman darlığından dolayı hep görülmesi gereken işleri vardır. Durum böyleyken bu vakit darlığının nerelerden kaynaklandığını sormamız lazım.

Psikologlar farklı örnekleri inceleyerek zaman yönetimindeki engellerin bir kaçını ortaya çıkarmışlardır.

Psikologlar ve filozofların bakış açısından zaman yönetimi ve vakit planlaması yolundaki en önemli engellerden biri de gerçek dışı afaki hayaller peşinde koşmaktır. Bizim kimilerimiz kafamızdaki çok büyük hayallerimizden dolayı vakit darlığı sorunu yaşadığımızı zannediyoruz.

Arzulamak ve hayal kurmak kötü olmamasının yanı sıra insanın hareket edip çabada bulunmasında da büyük rol oynamaktadır. Her insanın kendine has hayalleri vardır. Böyle bir insanın boş olduğu zamanlarda bu hayallere dalması onun yorgun zihninin ulaşılması zor dünyaya yolculuk yapmasına neden olur. Ancak hayal kurarken gerçekçi olmakta fayda var. Hayal kurarken tek başınıza veya başkalarına danışmak sureti ile o hayalin ne kadar gerçekleşebilecek olduğunu da hesaba katmanız gerekiyor. Acaba hayalini kurduğum şeyin gerçekleşmesi için gerekli zamana ve imkanlara sahip miyiz?

Gerçeğe uzak, gerçek dışı hayalleri bir kenara bırakmak size daha iyi bir yaşamı vadedecektir. Örneğin büyük bir insan olmaya karar verdiğiniz zamanı düşünün. Dünyanın ekonomik ve endüstri alanında başarılı devlerden biri olmak istediğinizi düşünün. Kültürde, sanatta veya bilimde kalıcı bir portre haline gelmek istediğinizi düşündüğünüzde de zaman, imkanlar, beceriler ve birçok başka etkeni de gözden kaçırmamanız gerekiyor.

Psikologlara göre zaman yönetimi alanındaki en önemli sorunlardan biri de karar verme ve önceliklendirme becerilerinin kişilerde bulunmamasıdır. Tabii karar vermek alanındaki tüm sorunlar bizim karar almaktaki becerimizin zafiyetinden kaynaklanmıyor. Kimi zamanlar karar vermenin korkusu veya aslında seçimimizde tereddütlü olmamız bizim yanlış bir karar vermemize yol açabilir.

Gerçekte tereddütlü davranmak özellikle de kronik ve sürekli bir davranış haline gelmesi takdirde, ciddi bir bozukluk olarak hayatımızın kalitesini düşürebilir.

Çağdaş Alman şair ve tercüman Walter Kaufmann bu konu ile ilgili " Karar Verme Korkusu" başlıklı teorisini ortaya atmıştır. Bu konu ile ilgili örneğimize dikkat edin:" Cemil, uzun bir zamandır arabasını değiştirip daha iyisini almak istiyor. Ancak elindeki arabanın bir tık üstünü almak için on binlerce para ödemesi lazım. Böylece ne bu hayali unutabiliyor ne de kesin olarak ne yapacağına dair bir karara varıyor. Cemil, kredi çekip arabasını değiştirebilir ancak bu konudaki tereddüt onun hayatını felç etmiş durumdadır. "

Evet arkadaşlar karar verme korkusu kişinin iradesini zayıflatıp yok edebilir. Böyle bir kişi başkalarının görüşlerine bağlıdır. Halbuki daha iyi yaşamak için güçlü bir irade ile hayatın önemli kararlarını vermek zorundasınız.

Kimi zamanlar da karar verme korkusu değil işlerin ve faaliyetlerin önceliklendirilmesi bizim zaman yönetimi ve hayat planlamasında aksaklıklar yaşamamıza yol açabilir. Bazı dönemlerde aşırı yoğun olduğumuz zaman, işlerin hangisini bir kenara bırakıp hangileri ile ilgilenmemiz gerektiğini düşünüyoruz. Bunu bir örnek ile anlatalım. Zehra bir öğretmen olarak eğitim alanındaki en güncel metotları öğrenip sınıfta uygulamak istemesinin yanı sıra evde de profesyonel bir aşçı olup olağanüstü bir ev hanımı olmak istiyor. Zehra çocuklarının duygusal ve başka açılardan eksiksiz bir şekilde yetiştirilmesinden de yana bir kadın. Spor'dan vazgeçmeyen Zehra'nın, voleybol dalında şampiyon olma hayali de vardır. Acaba Zehra'nın bu kadar alanda başarılı olma şansı var mıdır? Kesinlikle imkânsız. Tabii bunların hepsini sıralayıp önceliklendirmesi lazım.

Önceliklendirme her insan için gerekli ancak zor ve sorunlara da yol açabilen zaruri bir beceridir. İyi düşünen insanlara danışmak böyle bir durumda bizi doğru karar vermekte destekleyen bir yöntemdir. Önceliklendirme vasıtası ile en önemli seçenekler ilk sıralara yerleşip daha az önemli olanlar ise daha sonraya bırakılır.

Psikologlara göre " Yok "diyebilmekteki zafiyet de zaman yönetiminde engeller oluşturan bir etkendir. Eğer siz de hayır demek sanatına sahip değilseniz bundan dolayı ağır bedeller ödemeniz gerektiğini unutmamanız lazım. Yok deme kabiliyetine sahip olmayan insanlar gerektiğinden daha fazla zahmete ve zorluğa katlanmak zorundalar. Örneğin önemli bir projenin başında iken akrabalar veya arkadaşların biri arayıp sizin onunla alış verişe gitmenizi istediği bir durumu yaşadınız mı hiç? Veya aynı durumda sizi bir ziyafete çağırıp siz de yok diyemediğiniz olmuş mudur hiç? Böyle olursa gerçekte siz önemli işleri bırakıp asıl hedefinizden uzaklaşmış olacaksınız. Zamanınızı boşuna harcayıp kötü bir zaman geçireceksiniz hayır diyememenizden dolayı.

 Başkalarına yardım etmek ve ihtiyaçlarını gidermek her kişinin insani görevlerindendir. Ancak bu özelliğin de aşırıya gitmesi ile kişi suiistimallere ve istismarlara maruz kalabilir. Örneğin genellikle insanlar, yardıma ihtiyaçları olduğu zamanlar daha çok hayır deme gücüne sahip olmayan insanlardan yardım isterler. Böyle bir kişi ne zamanını yönetebilir ne de başkalarına zamanının değerli olduğunu anlatabilir.

Hayır deme sanatındaki zafiyet insanı ahlak dışı davranışlara, fesada ve yokluğa sürükleyip genelde kişinin hayatını krize sokabilir. Daha iyi yaşamak için zamanımızı yönetip bu zamana ayrı bir değer kazandırmamız lazım.