Bugün hicri şemsi 11 azer 1398, hicri kameri 5 rebiüssani 1441 ve 2 aralık 2019 pazartesi

98 yıl önce bugün Hicri Şemsi takvimle 11 Azer 1300 yılında, İranlı mücadeleci mücahit din âlimi Mirza Kuçekhan Cengeli İran'ın dönem diktatörü Rıza Han tarafından şehit edildi. Kuçekhan gençken dini okullarda eğitim gördü ve bu alanda zirveye ulaştı. O, ardından özgürlükçü gruplara katıldı ve başlattığı mücadele sürecini sürdürmek için Tahran kentine gitti.  Mirza Kuçekhan birinci dünya savaşı sırasında İran'ın o dönemdeki olumsuz şartları ve İran topraklarının yabancıların işgali altında olduğunu dikkate alırken İslam birliği düşüncesine katılarak askeri teşkilat oluşturmakla istibdad düzeni ve sömürgecilere karşı mücadele sürecini başlattı. 1919 yılında İngiltere-İran arasında imzalanan bir anlaşma uyarınca İngilizlerin İran'daki nüfuzunun daha da arttırılması planlandı, ancak bu anlaşmanın kurulması başta Mirza Kuçekhanın liderliğini yaptığı Orman hareketi ve yabancı unsurların İrandaki müdahalelerine karşı olan hareketlerinin kurulması zeminini oluşturdu. Gerçi Kuçekhan ilk başlarda göz alıcı zaferlerin altına imza attı ancak daha sonraları devlet güçleriyle girdiği çatışmaların ardından eski Sovyetler birliği ve İngilizlerin komploları ve hareket üyeleri arasındaki tefrikalar sonucu Kuçekhan güçleri dağıldılar. Bu konu birkaç özgürlükçünün yakalanması ve şehit düşmelerine neden oldu. Mirza Kuçekhan İranın kuzeyindeki ormanlarda aşırı soğuk hava yüzünden gücünü kaybetmişti ve Rızahanın  piyonları onu sonunda yakaladılar ve kafasını bedeninden ayırarak onu orman kıyamının sona erdiğini gösterecek şekilde Rızahan'a gönderdiler.

***/***

113 yıl önce bugün hicri kameri 5 rebiüssani 1328'de, Tebriz'den Tahran'a hareket eden meşruta hareketinin önde gelenleri olan Settarhan ve Bagırhan zaferle Tahran'a geldiler. Bu özgürlük ve bağımsızlık yanlısı mücadeleciler Tebriz kenti Muhammed Ali şah döneminde muhasara altındayken bu kent halkının yardımlarıyla 11 ay boyunca eşsiz bir direniş göstererek Tebriz'i korudular ve devlet güçlerinin saldırılarını yok ettiler ve ardından Tahran'a gittiler. Settarhan ve Bagırhan cesaretle meşruta hareketinde birer mücahittiler ve kendi adlarını İran'ın altın tarih sayfalarında yazdırdılar.

*****

174 yıl önce bugün hicri kameri 5 rebiüssani 1267'de Farsça yazılan Vakayi İttifakiye adlı ilk gazete Tahran'da yayınlandı. Bu gazete Nasıriddin şah gacarın saltanatı döneminin 3. yılında kifayetli sadrazamı Mirza Taki Han Emirkebirin emri üzerine yayınlandı. Bu Farsça gazetenin yayın yönetmeni hac mirza tezkereci idi bu gazetede yayınlanan haberler Emirkebirin denetiminde derleniyordu. Bu gazetedeki haberler İran ve dünyadaki gelişmeleri ile ilgiliydi.

***/***

215 yıl önce bugün 2 aralık 1804'de Napolyon Bonapart Paris kentindeki Noterdam kilisesinde Fransa imparatoru olarak taç giydi.

...***

65 yıl önce bugün 2 Aralık 1954'de, Laos bağımsızlığını elde etti. Bu ülke topraklarının bağımsızlığı 1954'de dünyanın süper güçleri ve bölge ülkelerinin katıldığı Cenevre konferansında onaylandı.012