İslam İnkılabının İkinci Adımı, Üretimde Atılım-12
Bu bölümde tarımsal ürünlerin üretimindeki etkenleri ele alacağız.
İran dört iklimli doğası ve coğrafi açısından dünyanın en zengin ülkelerindendir. Bu özellikler sayesinde İran, tarımsal ürünlerin üretimi alanında iyi bir atılım gerçekleştirip ihracatını geliştirebilir. Bu yüzden tarım alanı kapasitelerinden yararlanarak üretimde atılım sloganı gerçekleştirilebilir.
Halihazırda İran'da hizmet sektörünün ardından en büyük ekonomik sektör de tarımsal üretimler alanıdır. Bu alan gayrı safi yurtiçi hasılanın yaklaşık yüzde 26'sını ve petrol dışı ihracatın da yaklaşık 26'sını kapsamaktadır. Ayrıca ülke genelinde yüzde 23 kadar istihdam fırsatları da bu sektöre aittir. Ülke gıdasının yüzde 80'ini aşkın bölümden karşılanmaktadır.
Tarım sektörü üretim, istihdam, ihracat, doğal kaynaklardan ilkeli bir şekilde yararlanma ve bu kaynakların korunması, halkın katılımının geliştirilmesi, araştırma ve teknolojik faaliyetlerin geliştirilmesi açısından ülkenin en önemli ekonomik ve güvenlik erkanlarından sayılıyor. Bu sektörün büyümesi ve gelişmesi büyük oranda ekonomik gelişmekte belirleyici bir husustur.
İran İslam Cumhuriyeti tarım bakanlığı kırsal alanlar ve tarım ekonomisi geliştirilmesi, planlamalar ve araştırmalar enstitüsü başkanı Ali Kiyani Rad ise bu hususta şöyle diyor: " Tarım bakanlığı ithalatın azaltılması ve ihracatın arttırılması amacı ile üretimde atılım çerçevesinde iki temel strateji belirlemiş ve bu doğrultuda direniş ekonomisi projelerinin tamamlayıcı konumunda olan programlar hazırlamıştır.
Tarımcılık sektörünün büyük ithalat bölümünün yağlı çekirdekler, mısır, hayvanların aşılanması ve bitkilerin ilaçlanması ve de şeker ile ilgili olduğu için İran İslam Cumhuriyeti tarım bakanlığı üretimi arttırmak ve ithalatı azaltmak için bu ürünlerin üretimi hususunda önemli adımlar atmıştır.
Tarım ürünlerinde üretimde atılım projesi kapsamında pamuk üretimi, standart tohum tedariki, gübre ve ilaç temini, mekanizasyon ve makine temini, doğal afetler ve zarar verici etkenlerin kontrolü, eğitim ve bilgilendirme ve de uluslararası bilim ve teknolojiyi aktarmaya odaklanılmıştır.
İran İslam Cumhuriyeti tarımcılık bakanlığının işbirliği ile bu yıl üretimde atılım alanında uygulanan Cumhurbaşkanlık Teknoloji ve Bilim Dairesi programlarından biri de hibrit tohumların, biyolojik ilaçların ve kimyasal etkenlerin üretiminin arttırılmasıdır.
Pancarın ilkbaharda ve sonbaharda ekiminin arttırılması ile toz şeker üretiminin arttırılması, 21 il boyunca pancarın yoğun bir şekilde bitki nakil yöntemi ile ekilmesi gibi projeler hayata geçirilmeye çalışılmıştır.
Halihazırda stratejik tarımsal ürünlerin tohumlarının üretimi projesi İran Köy ve Kırsal Alanlar Kooperatifleri Merkezi Örgütü tarafından yürütülmektedir. Bu çerçevede buğday ve arpa tohumlarının yüzde 35 kadar tohumlarının çoğaltılması ve üretimi, ilkbahar kolza (kanola)'nın tohumlarının yüzde 95'i, soya, susam ve ayçiçeği gibi yağlı bitkilerin tohumları, mısır ve pamuğun tohumlarının yüzde 25'i ve ak üçgül tohumunun yüzde 100'ünün üretimi ülkenin 27 eyaletinde 90 merkezde yapılmaktadır.
İran köy ve kırsal alanlar kooperatifleri merkezi örgütü başkanı Hüseyin Şirzad tohumların üretimin çekirdeği ve ürün üretiminin niteliği ve niceliğini belirleyen etken olduğuna vurgu yaparak ülkenin ihtiyaçları ve direniş ekonomisi planlamalarına göre İran İslam Cumhuriyeti tarım bakanlığının halihazırda bin ton kadar hibrit kolza tohumunun Huzistan'ın Şehit Recai şirketinde tam kaliteli olarak üretildiğini, ambalajlandığını ve ülkenin farklı noktalarına gönderildiğini belirtti.
Susam tohumu hususunda ise Huzistan eyaletindeki Şehit Recai şirketinde 250 ton kadar sıcak ve yarı sıcak susam tohumunun üretimi yapıldığı üretimin bin tona kadar çıkarılabileceğinden söz edilmektedir. Ayrıca ülkede faaliyet gösteren pamuk araştırmaları enstitüsü işbirliği ile dört pamuk tohumu türünün üretiminin 500 tona kadar ulaştığı bunun 1500 tona kadar arttırılabileceğinden söz edilmektedir.
Sağlıklı ve sertifikalı tohumların üretimi ve bitkilerin performansını arttırmasından dolayı şimdi de farklı patates tohumları türlerinin üretimi 2 bin tona kadar ulaşmıştır. Buna ilaveten bu rakamın beş yıl sonra 7 bin tona ulaşacağından söz edilmektedir.
Bu çerçevede soya tohumu ise Erdebil, Mazenderan ve Golestan eyaletlerinde üretilmektedir. Ülkenin ihtiyaçlarına göre bu ürünlerin 2 bin 500 ton kadar tohumlarının üretilmesi planlanmaktadır. Mısır tohumu üretimi hususunda ise yapılan planlamalara göre geç yetişen tohumlara ilaveten erken ve orta vadede yetişen 4 bin kadar tohumun da Erdebil, Lorestan, Fars ve Huzistan eyaletinde üretilmesi hedeflenmiştir.
Bu girişimler sayesinde her yıl yaklaşık 590 bin ıslah edilmiş tohum araştırma enstitülerinin tam denetimi altında üretiliyor. Bu çerçevede 540 bin ton buğday ve 50 bin ton arpa tohumu tarımcılara verilmektedir. Bu çalışmalar ise kuşkusuz üretimde atılım yılında tarım sektörüne ve tarımcılara büyük yardım ve desek sayılır.
Tarım sektörü 4 milyonu aşkın çalışanı ve çıkar sahibi ile yıllık olarak yüzde beş kadar gelişme oranı ile ülkenin ekonomisinin petrol gelirleri bağımlılığından kurtarmak için büyük bir potansiyele sahiptir. Bu da özellikle mevcut dönemde çok özel bir öneme sahiptir. Tarım sektörü halihazırda gıda enerjisinin yaklaşık yüzde 80'i, istihdamın yüzde 19'u ve petrol dışı ihracatın yüzde 20'sini karşılamaktadır. Bu da önemli bir pay demektir. Bu yüzden farklı alanlardaki üretimde atılımı hem nicelik hem nitelik açısından incelemek yerinde olacaktır. Doğal olarak üretimde atılıma kalite açısından bakmak altyapıya ve sürekli bir bakışa işaret etmektedir.
Üniversite araştırmacısı ve hocası Dr. Huşyarferd ise tarım sektörünün katma değer açısından en önemli ekonomik alan ve önde gelen üretim alanı olduğuna vurgu yaparak şöyle diyor: " İran İslam Cumhuriyeti tarım bakanlığı, geçen yıl özellikle de stratejik ürünler alanında tarımsal ürünlerin kalitesini ve hacmini arttırmıştır. Ayrıca temel tarım malzemeleri, doğal kaynakları doğru kullanma ve koruma yolunda da üretimin gelişmesi çerçevesinde önemli kazanımlar elde etmiştir. "